Hoe een fruitmultinational uitgleed over zijn eigen bananenschil
Goede documentaires worden vaak door bijna niemand bekeken. Daar proberen we bij De Correspondent, in samenwerking met Movies that Matter, iets aan te doen. Uit hun archief mogen we dit weekend Big Boys Gone Bananas!* laten zien, een documentaire over fruitbedrijf Dole dat alles op alles zet om een Zweedse journalist het zwijgen op te leggen.
Documentaires krijgen zelden een tweede deel. Ik vermoed dat de Zweedse filmmaker Fredrik Gertten ook niet gerekend had op een vervolg op zijn onthullende Bananas!*. Dat was een inkijkje in een rechtszaak tegen bananenbedrijf Dole, dat zich schuldig zou hebben gemaakt aan het gebruik van in Amerika verboden pesticiden in bananenrepubliek Nicaragua
Lange tijd zag het er zelfs naar uit dat die film het witte doek nooit zou halen. De moeite die producent Dole nam om de filmmaker bij de première het zwijgen op te leggen had bijna vruchten afgeworpen.
Bijna. Want deel twee, Big Boys Gone Bananas!* laat zien hoe de multinational op een haar na succesvol was in het saboteren van de verspreiding van de film. Het is voor de liefhebber van onderzoeksjournalistiek een waardevolle blik op hoe grote multinationals voor hen onwelgevallige publicaties of films in de kiem proberen te smoren. In dit geval: hoe Dole de film Bananas!* uit de bioscoop wilde houden.
Update: de film is nu niet meer te bekijken. Het laatste weekend van de maand komt een nieuwe film online. Hier vind je nu de trailer van Big Boys Gone Bananas!*, die we in februari keken.
Big Boys Gone Bananas!* laat zien hoe de multinational op een haar na succesvol was in het saboteren van de verspreiding van de film
Malafide beïnvloeding van collega-journalisten, lastercampagnes opgezet door de ranzigste pr-bedrijven, dreigementen en rechtszaken, ze behoren allemaal tot het arsenaal van een in het nauw gedreven corporate Goliath, in dit geval een bedrijf dat bij zijn klanten letterlijk als fris en fruitig te boek wil staan. En dat allemaal voor een film die naar mijn bescheiden mening niet eens zo belastend is.
Beangstigend is dat die strategieën ontzettend doeltreffend kunnen zijn en dat er als armzalig journalist nauwelijks iets tegen in te brengen is. Dat Zweedse parlementariërs en een winkelketen op een gegeven moment een Doleboycot voorstaan en daarmee Gertten indirect aan de maatschappelijke verontwaardiging helpen over het bedrijf, heeft dan ook vooral te maken met de doorgeschoten agressie van het fruitconglomeraat. Niet zozeer met de contra-inspanningen van de filmmaker, die natuurlijk veel minder middelen tot zijn beschikking heeft.
Jammer is wel dat Gertten de klachten van Dole inhoudelijk nauwelijks aandacht geeft, waardoor de film een beetje eenzijdig is. Maar door het lef om dit bedrijf nogmaals diep in de ogen te kijken, zij het hem vergeven.
De film Big Boys Gone Bananas!* is tot zondagavond te zien op De Correspondent. Vragen? Stel ze in het Engels en de regisseur geeft maandag antwoord!
*In een eerdere versie van dit artikel werd gesteld dat het eerste deel van Bananas!* over bananenboeren uit Guatemala ging. Dat klopt niet, het gaat om Nicaragua.