Wie denkt dat de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen sinds gisteren al vaststaat, heeft het mis. Bekend is in elke gemeente alleen het zogeheten ‘definitieve voorlopig resultaat.’ Het centraal stembureau in elke gemeente stelt de definitieve uitslag pas vandaag vast.

In grote lijnen is wel duidelijk hoeveel zetels elke partij heeft gewonnen. Maar welke kandidaten die plaatsen mogen innemen, wordt vandaag pas bekend. Dat heeft te maken met het systeem van voorkeursstemmen.

Een voorbeeld: de Partij van de Arbeid in Dordrecht veroverde vier zetels. Als alle PvdA-stemmers het bovenste hokje hadden rood gemaakt, kwamen de eerste vier op de kandidatenlijst van die partij vanzelf in de gemeenteraad. Maar Bahattin Güler, die nummer 5 op de lijst stond, kreeg aanzienlijk meer stemmen dan kandidaat nummer 4: Wouter van der Spoel. Dus komt Güler in de gemeenteraad en niet Van der Spoel.

Wij, de vijf leden van stembureau 5 van de gemeente Dordrecht, hebben na het sluiten van de stembus woensdagavond, nog uren als bezetenen stemmen geteld. Dat was nodig om nauwkeurig en ondubbelzinnig vast te stellen hoeveel stemmen elk van de 225 kandidaten van de tien partijen in ons district heeft gekregen.

Foto’s: ANP

Het tellen was een hels karwei dat de nodige voorbereiding vergde. We hadden tafels nodig, meer tafels dan we in het leegstaande schoolgebouw tot onze beschikking hadden. Noodgedwongen werkten we op onze knieën op de vloer.

De hulpmiddelen die we volgens de telinstructie moesten gebruiken: voor elke partij een bordje met het lijstnummer, een bordje met blanco stembiljet, een bordje met ongeldig stembiljet, telformulieren, een rekenmachine, voor elke teller papierklemmen, grote en kleine paperclips, een pen.

We lieten de deur van het stembureau open, ook al kon er niet meer worden gestemd. Kiezers hadden nu eenmaal het recht ons bij het tellen op de vingers te komen kijken. Niemand maakte van die buitenkans gebruik. 

We begonnen met het openen en leeghalen van de stembus. We vouwden 606 stembiljetten open. Die legden we op een stapel die steeds dikker werd.

We legden de bordjes met de lijstnummers en "blanco" en "ongeldig" op tafels. De voorzitter van het stembureau stond achter de dikke stapel. Ze zei bij elk stembiljet op welke lijst die stem was uitgebracht. De andere leden transporteerden het biljet naar het juiste nummerbord. Het had wel wat weg van een stoelendans. Op de stapel "ongeldig" belandden die biljetten waar meer dan één vakje was roodgekleurd of waar alleen maar op geschreven was.

Foto’s: Hollandse Hoogte

We hadden de biljetten gesorteerd. Pas nu konden we beginnen met tellen. We telden eerst het aantal stembiljetten per lijst en filterden daar de stembiljetten uit waar het bovenste hokje rood was gemaakt.

Die stemmen voor de lijsttrekker bundelden we met een paperclip. Toen we zo alle biljetten van dezelfde lijst hadden afgewerkt, noteerden we het aantal stemmen per kandidaat. Dat was een heidense klus.

Elke stapel stembiljetten moest ook nog eens per lijst worden ingepakt en verzegeld. Al die pakken stopten we in de stembus. Die stembus moest ook weer op slot. Die zou samen met al die andere stembussen tijdelijk worden opgeslagen. Voor als iemand om hertelling zou vragen.

Hier exclusief de definitieve verkiezingsuitslag van stembureau 5 in Dordrecht:

Beter voor Dordt: 167 stemmen, GroenLinks 101 stemmen, SP 88 stemmen, PvdA 63 stemmen, CDA 47 stemmen, VVD 36 stemmen, D66 30 stemmen, VSP 21 stemmen, CU/SGP 15 stemmen, WEK 9 stemmen, Blanco 7 stemmen.

De leden van stembureau 5 in Dordrecht hebben woensdagavond om half twaalf met een tevreden gemoed het licht uitgedaan.

Foto: Hollandse Hoogte, ANP
Deel 1: Het bouwen van het stemlokaal ‘Ik word er blij van dat in Nederland elke stem eerlijk wordt geteld.’ Iedere maand hang ik rond op een plek waar iedereen wel eens komt, maar niemand het fijne van weet. Dit keer: stembureau 5 in Dordrecht. Deel 1. Lees ‘Stemmen is een daad van hoop’ Deel 2: Er mag gestemd worden ‘Ik heb mijn burgerplicht weer gedaan.’ Iedere maand hang ik rond op een plek waar iedereen weleens komt, maar niemand het fijne van weet. Dit keer: stembureau 5 in Dordrecht. Deel 2. Lees: ‘Voor de allure moet u in het stadhuis zijn’