Mandelastraat, Mandelaplein, Mandelabrug, Mandelapark

Vimeo plaatst cookies bij het bekijken van deze video Vimeo

Voor zijn overlijden, afgelopen donderdag, was Nelson Mandela al hét symbool van vrede en verzoening. Dat is waarschijnlijk de reden dat er in Nederland zo ontzettend veel straten naar de eerste zwarte president van Zuid-Afrika zijn vernoemd. Zijn naam kom je overal in ons straatbeeld tegen: Mandelastraten, -paden en -lanen. Maar ook bruggen, parken, scholen en zelfs parkeergarages zijn naar de vrijheidsstrijder vernoemd. 

Over dit fenomeen hebben de Nederlandse fotografen Jan Dirk van der Burg en het fotoboek After Mandela gemaakt. Samen zijn zij naar allerlei plekken gegaan om dit eerbetoon aan Mandela in kaart te brengen. Naast het fotoboek, dat eerder dit jaar verscheen, hebben zij nu ook een korte documentaire gemaakt die we hier op De Correspondent voor het eerst mogen tonen. Een opmerking vooraf: de film is gemaakt voordat Mandela overleed, vandaar de verwijzing naar ‘mensen die nog leven’ aan het begin. 

Voor je gaat kijken, nog even dit

Over het verhaal wil ik niks verklappen. Maar over de stijl van de film toch nog even dit.

Wat zo leuk is aan deze film, is dat de fotografen erin zijn geslaagd het verhaal, met bijna hetzelfde beeldmateriaal, in twee heel verschillende vormen te vertellen. Een boek is voor een documentair project een geschikte (en logische) vorm. Het biedt de mogelijkheid meerdere beelden te bundelen en te combineren met tekst om meer context te geven. Daarvan is ook het fotoboek After Mandela een goed voorbeeld. 

De fotografen zijn slim te werk gegaan door tijdens het fotograferen ook te filmen. Maar dan wel op een fotografische manier, dus door met een fixed frame (de camera vastgezet op een statief) vast te leggen wat er zich voor de lens afspeelt. Als bewegende foto’s. Het verhaal is in grote lijnen hetzelfde, maar hierdoor kijkt het heel anders. Het is al langer een trend in de fotografie. 

De beeldtaal, in zowel film als boek, is typisch voor de stijl van  Jan Dirk van der Burg en Stefanie Grätz. In de beelden zien we Nederland niet zoals het er op een paar uitzonderlijk mooie dagen in het jaar uit kan zien, maar zoals het er meestal uitziet. Dit is niet Nederland op z’n mooist, maar Nederland op z’n echtst. En misschien ook wel Nederland op z’n best.

Een mooier Hollands eerbetoon aan Mandela kan haast niet.