Wat gebeurt er als je Pep Guardiola bevraagt over tactiek?

Een interessante vraag van twee voetbalverslaggevers van Der Spiegel: ‘Wat kun je leren van een trainer als je hem serieus neemt?’

De trainer in kwestie is Pep Guardiola, de inmiddels afgezwaaide trainer van Bayern München. Guardiola vond het niveau van de vragen die hij tijdens persconferenties kreeg nogal laag. Hij houdt ervan over tactiek te praten, klaagde hij afgelopen februari, maar voetbalinhoudelijke vragen krijgt hij vrijwel nooit.

Hij heeft gelijk. Veel voetbaljournalisten, voor zover ze het interessant vinden, zien geen been in verhalen over tactiek. Te langdradig, te ingewikkeld, de lezers willen het niet weten, er is geen tijd voor. En sommigen nemen tactiek niet echt serieus, ze zien het als trainersblabla.

Ook voetballers en trainers kunnen je glazig aankijken als je ernaar vraagt. Natuurlijk, sommigen willen hun tactische ideeën niet prijsgeven, ook al is veel van wat ze doen voor collega-trainers geen geheim. Maar ik heb ook eens met een trainer om de tafel gezeten, met het voorstel om een specifieke wedstrijd te ontleden. ‘Eerlijk gezegd,’ zei hij, ‘denk ik niet dat mensen erg geïnteresseerd zijn in hoe wij een wedstrijd analyseren.’

Die denkwijze is te volgen - het goed uitleggen van tactische principes vergt ofwel voorkennis, ofwel geduld om het te begrijpen. En als je het dan denkt te begrijpen, moet je ook nog eens prettig kunnen opschrijven.

Maar dat het niet of nauwelijks gebeurt, is ook raar - de ideeën over tactiek komen zo’n beetje neer op de kern van het werk van trainers, of in elk geval de kern van het spel. En als je Pep Guardiola als genie beschouwt, zoals velen doen, dan is het de moeite te proberen te begrijpen wat hem dan geniaal maakt.

Zo vonden ook de journalisten van Der Spiegel, en dus gingen ze Guardiola serieus nemen. Een één-op-één-interview met Guardiola zat er niet in, want daar doet Guardiola niet aan - hij ziet elk interview en persconferentie als een potentieel gevaar. Maar persconferenties moet hij geven, en die kans pakten de Spiegelverslaggevers aan.

‘Hoe zou de man zich opstellen, als uit de diepte van de zaal [de perszaal, MdH] plots en geheel onverwacht een tactiekvraag kwam?’

Zo gingen ze vier wedstrijden aan de slag. Voor en na de wedstrijd stelden ze een vraag over tactiek. Wat het opleverde? In elk geval een andere Guardiola, zagen de verslaggevers. Hij was opeens ontspannen, iets wat hij anders nooit had tijdens persconferenties, en hij vertelde redelijk vrijuit, voor de korte tijd die op persconferenties beschikbaar zijn.

Wat de journalisten vooral opvalt: van alle tegenstanders ziet Guardiola de sterke punten. Veel Duitse journalisten vinden dat aanstellerij, maar de Spiegeljournalisten zien daarin de mogelijke sleutel tot zijn succes. ‘Guardiola leeft wat betreft voetbal in constante angst, ziet overal potentiële problemen,’ schrijven ze. ‘Waar angst heerst, is voor nalatigheid geen plek.’

Lees hieronder het stuk van Der Spiegel, waarin ook video-opnames van de antwoorden van Guardiola verwerkt zijn.