Luisteren: Deze artistiek leider maakt van de schouwburg een buurthuis

Lex Bohlmeijer
Correspondent Goede gesprekken
Eric de Vroedt. Foto: Marijn Smulders (voor De Correspondent)

Eric de Vroedt is de nieuwe artistiek leider van Het Nationale Theater, waarin de Koninklijke Schouwburg, Het Nationale Toneel en het Theater aan het Spui gaan fuseren. Er gaat een nieuwe wind waaien in Den Haag. Het theater wordt politiek en de schouwburg moet een gemeenschapshuis worden, waar de adem van onze eigen tijd voelbaar is.

Er zijn minstens vijf redenen om te luisteren naar dit gesprek met

  1. Er staat een nieuwe generatie leiders op in het Nederlandse theater. Zij nemen de belangrijkste posities over van de babyboomers. Tegelijk is er grote zorg over de toekomst van het toneel in de grote zalen, de traditionele schouwburgen. Het publiek vindt zijn weg naar die podia steeds moeilijker. Er is behoefte aan nieuwe strategieën, andere verhalen. Tegelijkertijd meldt zich nu een nieuwe generatie die doordringt tot de top en de zaak overneemt. Operatie Red het Toneel voor de toekomst. Er is behoefte aan nieuwe verhalen. Eric de Vroedt gaat nu aan de slag bij Het Nationale Theater in Den Haag en is vastbesloten het tij te keren. Een gesprek met een bevlogen maker aan het begin van het culturele seizoen.
  2. Het Nationale Theater? Het heette toch Het Nationale Toneel? Klopt. Er is de afgelopen anderhalf jaar zowel in Rotterdam als in Den Haag keihard gewerkt aan een fusie tussen het grote toneelgezelschap in de stad en de schouwburg. Het lijkt vanzelfsprekend. In Nederland betekent dit een kleine revolutie. In Den Haag gaan Theater aan het Spui, de Koninklijke Schouwburg en het Nationale Toneel op in Het Nationale Theater. Op woensdag 31 augustus stonden er twee kleine annonces in Trouw, waarbij een voorgenomen fusie wordt aangekondigd. Het ministerie van OCW had 1 september vastgesteld als deadline. Men haalt opgelucht adem, het is gehaald. Men kan beginnen.
  3. De Vroedt wordt in 2018 algemeen directeur. Hij heeft een reputatie opgebouwd als uitgesproken geëngageerd regisseur, als politiek theatermaker. Dat bewees hij met de tiendelige en veelgeprezen serie Mighty Society. Op de huid van de tijd, midden in actuele maatschappelijke debatten. Er zat een musical bij over Geert Wilders, om maar een voorbeeld te geven. Nu gaat hij The Nation maken. Geïnspireerd door bezoeken aan de Schilderswijk en Transvaal. Het levert verhalen op over radicalisering, armoede, racisme, opbouwwerk. Op het snijpunt van de toenemende segregatie. En van de liefde, dat ook.
  4. Zelf maakte hij als jongen een armoedeval mee. Het bouwbedrijf van zijn vader ging failliet en kwam hij met zijn moeder in de bijstand terecht. Moeilijk te verkroppen voor een jongen van acht. Moest hij - in de jaren tachtig - opeens het bestaan van uitkeringen verdedigen tegenover zijn ouwe peers, VVD-klasgenoten. Het heeft hem bewust gemaakt van de kwetsbaarheid van mensen.
  5. De Vroedt streeft naar een moderne invulling van de catharsis: dat ene moment dat je met zijn allen inzicht hebt in het leven. Al is het maar een flits, het is een magisch ogenblik waarop iedereen zich met elkaar verbonden voelt. Dan maakt de schouwburg zijn functie waar als gemeenschapshuis. Noem het maar een buurthuis.

Meer luisteren?