Wat wil jij weten over de Wereldbank?

Het is de hoofdrolspeler in menig complottheorie: de Wereldbank. Maar in hoeverre klopt het beeld van die neoliberale duivel? En wat doet de organisatie eigenlijk precies? Dat gaan wij uitzoeken in Washington DC.
Twee reacties die verschenen onder ons profiel over Wereldbankeconoom Martin Ravallion, het brein achter de armoedegrens:
‘De ‘armoedebestrijding’ van de Wereldbank is (...) helaas vooral een dekmantel voor agressieve beleidsaanpassingen ten faveure van grote Amerikaanse bedrijven.’
Ravallions werk kan ‘als afleidingsmanoeuvre functioneren om het probleem bij de wortels aan te pakken en de Wereldbank aan een positief imago te helpen.’
Beide lezers zetten hun vraagtekens bij de organisatie waar hij 25 jaar lang werkte: de Wereldbank.
Is die club wel te vertrouwen?
Groei, groei, groei
De zorgen over de Wereldbank zijn niet ongegrond. De organisatie, die jaarlijks miljarden dollars aan leningen voor ontwikkelingswerk uitdeelt, heeft wereldwijd een dubieuze reputatie. Dat komt vooral door de jaren tachtig, het ‘verloren decennium’ voor de armen.
Het neoliberale gedachtegoed van Margaret Thatcher en Ronald Reagan had in die tijd ook de internationale politiek in zijn greep. De Wereldbank - de machtigste ontwikkelingsorganisatie ter wereld - was in de ban van één ding: economische groei.
Die focus had verregaande gevolgen. Als een arm land geld wilde lenen, werden drastische maatregelen geëist: het privatiseren van staatsbedrijven, opheffen van handelsbarrières en dereguleren van de markt. Met name in arme landen heeft de Wereldbank zo het imago gekregen van een neokoloniale economische bezettingsmacht.
Ondertussen lijkt er een nieuwe wind te waaien. Er is meer aandacht voor armoede en ongelijkheid bij de Wereldbank. En Jim Yong Kim, ooit een fervent criticus, is nu president van de organisatie.
Naar het hol van de leeuw
In hoeverre is de Wereldbank inmiddels veranderd? Hoe slecht was de organisatie überhaupt in het verleden? En hoe groot is de invloed van de Verenigde Staten?
Dat willen wij gaan uitzoeken. We beginnen onze zoektocht met een reis naar Washington DC, waar we de jaarlijkse bijeenkomst van de Wereldbank en het IMF bezoeken.
We hebben meer vragen:
- Veel Wereldbankmedewerkers zijn hoogopgeleid en van goede komaf. Hoe bestrijd je armoede als je er zelf geen ervaring mee hebt?
- De president van de organisatie is standaard een Amerikaan, benoemd door de overheid. Kan en moet dit systeem democratischer worden?
- Hoe meer leningen de Bank uitgeeft, hoe meer inkomsten. Het risico: lukraak geld uitdelen, met eventuele schade voor mens en natuur. Hoe voorkom je zulke perverse prikkels?
Op 3 oktober vertrekken we. Heb jij tips? Vragen die we niet moeten vergeten? We nemen ze heel graag mee naar de Verenigde Staten.