Hoe het eerste boek van De Correspondent de wereld verovert

Vorige week was ik als boekenuitgever van De Correspondent op de Frankfurter Buchmesse. Dat is de belangrijkste boekenbeurs ter wereld. Stel je het zo voor: in een enorme hal zitten aan rijen tafeltjes agenten en uitgeverijen vanuit alle uithoeken van de wereld tegenover elkaar om de vertaalrechten van boeken te (ver)kopen.

We hadden het er druk met De Correspondent. Want de vertaalrechten van ons eerste boek, Gratis geld voor iedereen van Rutger Bregman, zijn aan maar liefst tien landen verkocht.

Toen ik nog in de trein naar Frankfurt toe zat, deed de prestigieuze Amerikaanse uitgeverij Little, Brown and Company een bod. Dat was expres heel hoog, zodat het boek meteen van de markt verdwijnt voordat andere uitgeverijen kunnen bieden (een zogenoemde pre-empt). Het is extra leuk dat deze uitgeverij de rechten heeft aangekocht, omdat Rutgers grote inspiratiebron Malcolm Gladwell daar ook zit.

Op dag één van de beurs sloeg de Duitse uitgever Rowohlt (bekend van Daniel Kehlmann) toe, op dag twee Zweden en Japan en op dinsdag eindigde na drie rondes de veiling in het Verenigd Koninkrijk. Ook Italië en Frankrijk volgden, net als Spanje, Turkije en Zuid-Korea. ‘Ik heb in mijn uitgeefleven veel meegemaakt, maar nog nooit zoiets’, zei een opgetogen Wil Hansen, Rutgers redacteur die al decennia in het boekenvak werkt.

Van ‘Gratis geld voor iedereen’ naar ‘Utopia for Realists’

Van de invoering van een basisinkomen, een 15-urige werkweek tot een wereld zonder grenzen: Rutgers overtuiging is dat ideeën de wereld kunnen veranderen, hoe utopisch ze ook lijken.

Nu er ineens tien landen staan te springen om Rutgers gedachtegoed te vertalen blijkt zijn boek zelf ineens hét voorbeeld van een utopie die werkelijkheid wordt. Toen we twee jaar geleden besloten dit boek zelf in Nederland uit te geven, hadden we namelijk nooit gedacht dat buitenlandse uitgeverijen zijn ideeën zo graag wereldwijd wilden verspreiden.

We hadden natuurlijk wel de hoop dat er een internationaal publiek voor zou zijn, onder andere door het succes van Rutgers TEDx Talk over het basisinkomen, die inmiddels 200.000 keer is bekeken. Daarom waagden we ons dit voorjaar aan een buitenlands uitgeefexperiment: na 15.000 verkochte boeken in Nederland besloten we de Amerikaanse vertaling van Gratis geld voor iedereen zelf uit te geven in de Verenigde Staten. Want in digitale tijden is de oversteek zo gemaakt.

We zochten de perfecte vertaler (die we vonden in Elizabeth Manton), kozen de titel Utopia for Realists, ontwierpen een omslag dat zelfs als thumbnail op Amazon nog sprekend is, smeedden een promotieplan en boden het op zo veel mogelijk plekken online aan. Een halfjaar later stond de teller, na voorpublicaties in onder andere The Guardian, op 5.500 verkochte boeken.

Drie weken geleden maakten we de balans op: kun je van een succes spreken als je vanuit Nederland 5.500 boeken verkoopt in de Verenigde Staten?

Ja, natuurlijk. Als je bedenkt dat onze naamsbekendheid in de Verenigde Staten vrijwel nihil is en dat het boek niet in de boekwinkels lag, dan is het een resultaat om trots op te zijn.

Maar precies dat bracht ons op de volgende gedachte: als we zelf al zó ver komen, hoeveel lezers zouden we dan wel niet bereiken als een bekende uitgeverij het boek uit zou geven en het wél overal in de boekhandels ligt?

Omdat ‘s werelds belangrijkste boekenbeurs, de Frankfurter Buchmesse, de Nederlandse letteren dit jaar als thema heeft, besloten we voorzichtig te peilen of er interesse was van buitenlandse uitgevers voor Gratis geld voor iedereen.

En dan moet je dus een agent zoeken

Literair agent Rebecca Carter van Janklow & Nesbit Agency, een van de grootste agentschappen in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, reageerde meteen. Wat haar aansprak was de positiviteit en hoop die uit het boek spreekt, hoe goed het geschreven en vertaald is - Rutger noemt de vertaling zelfs ‘beter dan het origineel’ - en de bijzondere manier waarop het tot stand kwam. Namelijk hier, op De Correspondent, waar we samen met jullie - 47.500 leden - niet alleen beschrijven wat er mis is met de wereld, maar ook kijken naar hoe het beter kan.

Ze was zo overtuigd dat ze het boek de volgende dag rondstuurde binnen haar netwerk. Nog voor de boekenbeurs officieel geopend was, klopte de Amerikaanse uitgeverij Little, Brown and Company met het eerste bod aan. En niet veel later liet ook de Duitse uitgeverij Rowohlt van zich horen.

Al snel werd Utopia for Realists de hype van de Buchmesse en sloegen tot dusver tien uitgevers toe. Met veel andere landen zijn we nog in gesprek. De warme ontvangst in het buitenland bevestigt wat Rutger al die tijd al dacht: ‘Het is tijd voor de terugkeer van de utopie.’

We zijn hier ontzettend blij mee, omdat we van de opbrengsten weer nieuwe journalistiek mogelijk kunnen maken. En minstens zo belangrijk: via onze vertaalde boeken kunnen wereldwijd steeds meer mensen kennismaken met ons, met onze journalistiek en met onze missie.

Een nieuwe Nederlandse versie

In Nederland verschijnt op 15 november een geactualiseerde editie, met een nieuw nawoord en een nieuwe prijs (12,50 euro). Mocht je het boek nog niet gelezen hebben, dan kun je een gesigneerd exemplaar voorbestellen. We zorgen dat je het boek dan op de dag van verschijning in huis hebt.