Ik ben bezig met een eerste verhaal over batterijen. Een explainer, waarin ik in gewonemensentaal wilde uitleggen hoe ze precies werken. Ik dacht: ik stel gewoon steeds de waaromvraag, dan kom ik er wel. Natuurkundige Richard Feynman liet me inzien waarom dat in dit geval niet werkt.
Iemand buiten beeld in het video-interview met Feynman vraagt wat hij voelt als hij twee magneten naar elkaar toe duwt en zij elkaar afstoten. ‘Waarom gebeurt dat? Een alleszins redelijke vraag’, vindt de vragensteller. ‘Een excellente vraag’, antwoordt Feynman. ‘Maar hoe geeft iemand antwoord op de vraag waarom er iets gebeurt?’
En dan volgt het verhaal van tante Bep (‘aunt Minny’). ‘Tante Bep ligt in het ziekenhuis. - Waarom? - Ze is uitgegleden op het ijs en heeft haar heup gebroken.’
Zo’n uitleg stemt mensen tevreden, zegt Feynman. Maar mensen die van een andere planeet zouden komen, zou deze uitleg niet tevreden stemmen. Want waarom moet je dan naar het ziekenhuis als je je heup hebt gebroken? Waarom glij je uit op ijs? En waarom val je überhaupt?
En zo gaat hij maar door, en legt in de tussentijd toch een beetje uit hoe het zit.
Ik maak dezelfde fout als die vragensteller. Waarom doen batterijen wat ze doen? Het is alleszins redelijke vraag, maar het is niet handig om de illusie te koesteren dat ik het antwoord in één klap zal vatten, komende van planeet Alfa, waar scheikunde na 3 vwo uit het vakkenpakket verdween.
Ingrid van der Wiel, een scheikundige en lid van de Correspondent, die mij helpt, zegt: Russisch leer je toch ook niet in twee weken? Gewoon doorgaan.
De explainer - die nu dus een wat bescheidener opzet heeft - volgt binnenkort. Hieronder vast de video van Richard Feynman: een ontnuchterend feest om naar te kijken.
/dc-useruploads-images/d23ba95b92e642aea527ec12e53ecfb4.png)