Gelekt memorandum: de IMF-hoofdeconoom waarschuwde al in 2010 dat de eisen aan Griekenland gevaarlijk waren.
Ik geloofde altijd dat het IMF veel te optimistisch was toen het in 2010 Griekenland ‘te hulp’ schoot. Dat het geloofde dat het recept van bezuinigingen en hervormingen lang niet zo’n grote impact kon hebben. Ik zat ernaast.
Paul Blustein, die zich naar eigen zeggen heeft gespecialiseerd in ‘sinistere internationale economische instituties met drieletterafkortingen,’ onthult in zijn boek over het IMF en de eurocrisis dat voormalig IMF-hoofdeconoom Olivier Blanchard al ruim op tijd waarschuwde voor de desastreuze gevolgen van het Griekse hulpprogramma.
In een memorandum van 4 mei 2010 schrijft Blanchard dat een bezuinigingsoperatie van deze omvang ‘nog nooit vertoond of geslaagd’ is. ‘Het programma kan snel ontsporen (zelfs bij volledige beleidsimplementatie),’ waarschuwde hij. Zonder een plotseling exportsucces zou het herstel waarschijnlijk ‘L-shaped’ zijn (‘L-shaped’ is nooit goed), met ‘een recessie dieper en langer dan nu voorspeld.’
Gezien deze enorme risico’s adviseerde Blanchard het IMF om ‘duidelijke en vertrouwelijk afspraken te maken met de EU over wat te doen wanneer het herstel inderdaad mocht tegenvallen.’
Die afspraken kwamen er niet. Voormalig IMF-president Dominique Strauss-Kahn suggereerde nog wel om schulden af te schrijven. Maar dit kon op weinig enthousiasme rekenen bij Europese landen en de Europese Centrale Bank, die bang waren voor de impact op het bankwezen.
Dit memorandum was vooralsnog onbekend. Maar dat Blanchard een rebel was binnen het IMF was al wel duidelijk. In 2013 zou Blanchard een invloedrijk onderzoek publiceren, waarin hij genadeloos liet zien hoe de officiele prognoses van het IMF ernaast hadden gezeten, omdat ze de impact van bezuinigingen onderschat hadden. Niet iedereen was daar blij mee. DNB-president Klaas Knot zei indertijd dat het onderzoek ‘het dunste regressielijntje ooit’ bevatte. Dat is economenpraat voor: wat een bagger.
Nog twee jaar later schreef Blanchard een blogpost op de IMF-website waarin hij het Griekenlandbeleid kraakte. Hij somde vier punten van kritiek op:
1. Het 2010-hulpprogramma zorgde voor een hogere schuld en vroeg om excessieve bezuinigingen
2. Het geld dat Griekenland ontving, werd gebruikt om buitenlandse banken te betalen.
3. Groei-afknijpende structurele hervormingen, in combinatie met bezuinigingen, hebben een economische depressie veroorzaakt.
4. Geldschieters (lees: de eurolanden) hebben niets geleerd en herhalen hun fouten.
Blanchard twitterde zelf dat hij blij was met het lek van zijn memorandum uit 2010. Om toe te voegen: ‘Zeven jaar later en nog steeds geen realistisch plan.’
Want, zo’n plan, dat is er nog steeds niet. En wat Dijsselbloem et al. betreft komt dat er ook niet. Vorige week roemde minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (PvdA) nog het voorspoedige herstel van de Griekse economie. Vandaag in het nieuws: de Griekse economie kromp in het vierde kwartaal van 2016 met 0,4 procent.
Wat een gotspe.
