De vader van Martin Ødegaard, de enige held uit de Football Leaks?

Het datalek Football Leaks heeft sinds afgelopen vrijdag details van allerlei al dan niet legale financiële praktijken in het voetbal aan het licht gebracht. De publicaties van Der Spiegel en diverse Europese media, waaronder NRC Handelsblad, versterken voor velen het beeld dat profvoetbal door geld wordt geregeerd.

Maar er was een uitzondering: Hans Erik Ødegaard.

De vader van Martin Ødegaard, het Noorse wonderkind dat in 2015 een contract tekende bij Real Madrid, had zich namens zijn zoon verzet tegen belastingontwijkende praktijken. In het gelekte databestand zat een mail van Ødegaard sr. aan een advocatenbureau.

‘Het is ook een morele vraag,’ schreef Ødegaard over zijn zoon, ‘hoeveel moeite hij moet nemen, met de poging belastingafdracht te besparen, terwijl andere mensen moeite hebben hun rekeningen te betalen.’

Wat deze opmerking losmaakte

Der Spiegel was vol bewondering - je moest lang in de miljoenen documenten zoeken, schreef het blad, om zoiets (moreels) te vinden.

Ødegaard leek een held, een voorbeeld van hoe het ook kan. Dat niet alle sporters hoeven uit te wijken naar belastingparadijzen, of zulke constructies hoeven te gebruiken, zoals minimaal de gewoonte lijkt te zijn. Als ‘belasting ontwijken’ vele rolmodellen had, kon Ødegaard een rolmodel zijn voor ‘belasting betalen.’

Sindsdien wilde ik hem spreken. Hoe was hij hierbij gekomen, wat was er precies gebeurd?

Toevallig bleek Ødegaard sr. jarenlang trainer te zijn geweest van de Noorse tweede divisionist Mjøndalen. Over die club schreef ik toevallig dit jaar al eens. Ik kende dus mensen die hem kenden. Uiteindelijk kreeg ik Ødegaard maandagavond te pakken. Maar een interview geven? Nee.

‘Het verhaal is al verteld, het is al in de openbaarheid, dus wat valt er nog aan toe te voegen?’ zei hij.

Hij vond het normaal om wel gewoon belasting te betalen. En los daarvan wist hij niet zeker of het wel klopte dat veel voetballers gebruikmaken van zulke constructies. Dat maakte het dan sowieso al niet zo heel bijzonder. Daarnaast zou het ook raar voor hem zijn om niet met Noorse journalisten te praten, en wel met een buitenlander.

Duidelijk. Totdat...

Ik stuurde hem de volgende dag nog wel een sms met het voorstel om eventueel per e-mail de zaak toe te lichten - zodat zijn woorden niet verdraaid zouden kunnen worden. (Hij had gesuggereerd dat dit regelmatig gebeurde. Iemand bij Mjøndalen had me gezegd dat hij mede om die reden geen groot fan van journalisten was.)

Hij sms’te dinsdagavond laat terug. Hij had gesproken met een Noorse krant. ‘Want ik wilde dingen rechtzetten die over Spaanse advocaten zijn gezegd. Ze hebben nooit gesuggereerd om iets fouts te doen, dus ik moest dat corrigeren.’

Eerste gedachte: waarom zei je me dat dan niet aan de telefoon?

Dus, wat zei hij tegen de Noorse krant?

Woensdagochtend las ik het stuk van de krant VG. Mijn Noors is slecht, maar Google Translate is doorgaans vrij goed in het vertalen naar het Engels, en die Engelse vertaling leek vrij duidelijk. (Als er iemand is die Noors spreekt: corrigeer me als ik het mis heb.)

Over zijn advocaten: ‘De advocaten met wie ik in contact ben gekomen in Spanje zijn net en goed. Het klopt niet dat ze me hebben geadviseerd geld zo te investeren, dat ik zou voorkomen dat ik belasting moest betalen. Integendeel. Ze hebben ons erg geholpen en we zijn erg tevreden.’

Hoeveel tijd en moeite moet je erin steken om een klein beetje minder te betalen?

Over wat er in de gelekte mail staat: ‘Het zijn mijn woorden, maar ik kan me niet herinneren dat ik dit in een mail heb geschreven.’

Maar aan het einde gaat het toch weer over advocaten, met wie hij sprak toen ze net in Spanje waren, ‘over in welk land zij belasting moesten betalen en hoeveel. En (...) of er constructies opgezet moesten worden. Want we willen ook weer niet meer belasting betalen dan nodig.’

‘Maar,’ voegde hij toe, ‘hoeveel tijd en moeite moet je erin steken om een klein beetje minder te betalen? Dat is ook een morele kwestie.’

Maar volgens El Mundo is er nog een reden

Het is kortom een beetje dubbelzinnig. En er was nog een andere vraag. Want de Spaanse krant El Mundo meldde zondag dat er ook nog een andere tekst van Ødegaard in de gelekte documenten zat, een andere reden om niet de geopperde constructie aan te gaan. Hij vreesde dat de constructie helemaal niet zo lucratief zou zijn - juist niet zelfs - als zoon Martins carrière niet zo voorspoedig zou lopen.

Nu spreekt dat niet direct tegen hem. Zwart-witoordelen zijn in dezen nogal goedkoop. Een relatief jonge voetbalvader en zijn jonge zoon uit een klein stadje in Noorwegen komen in contact met een van de grootste clubs ter wereld en de bijbehorende coterie van adviseurs, advocaten, coaches, enzovoorts. Daar luister je naar, zeker als de Ronaldo’s en Mourinho’s ook zaken doen met deze mensen. Dat lijkt immers normaal.

De werkelijkheid is dus weer eens ingewikkeld. En dus belde en sms’te ik Ødegaard gisteren weer, om het beter te begrijpen, maar zonder antwoord.

Ik kan me er iets bij voorstellen - zoals hij tegen VG zei, dit zijn privégesprekken en die wilden we eigenlijk privé houden.

Als ik alsnog hoor van Ødegaard, meld ik dat z.s.m. hier

Meer lezen?