Ik ga een maand mijn leven loggen. Want wat voor verledens maken we straks?

Mijn vroegste herinneringen worden grotendeels bepaald door de fotoalbums die bij mijn ouders de bovenste plank van de boekenkast innemen. Mijn jeugd komt eruit tevoorschijn als een lange, zonnige reeks vakantie- en feestdagen. De bijschriften zijn kort, omdat mijn vader pas een tijd later - als de negatieven eindelijk ontwikkeld waren - aan het inplakken toekwam. Wat hij niet fotografeerde of selecteerde voor het album, herinner ik me nauwelijks meer.

Hoe geven we herinneringen vorm? Een van mijn zussen gebruikt een app die haar dagelijks op zomaar een moment de opdracht geeft een foto te nemen - ook in de supermarkt of bij de afwas. Het levert een heel ander beeld op. Net zoals de tactiek om niets meer bewust op te slaan, omdat ‘alles toch op Facebook staat.’ De ‘herinneringen’ die Facebook automatisch genereert, tonen bij de meesten weer een ander verleden: de geschiedenis van je imago.

Zelf houd ik een dagboek bij. De enige keer dat ik dat teruglas, viel me op hoe groot de afstand is tussen de plaatjes in mijn hoofd - van plekken, objecten, de details van een houding of gezicht - en het beeld dat uit de dagboeken tevoorschijn komt. Die plaatjes gaan nauwelijks over wat ik deed of waar ik was, maar vertellen de onderstroom van mijn dagen: de thema’s die me destijds bezighielden.

Foto’s uit dezelfde tijd tonen weer een heel ander beeld: de zonnigste plaatjes kunnen samenvallen met de somberste dagboekperiodes. Dat ligt ook aan de vorm: foto’s neem je met mooi weer, wegkruipen met een schriftje doe je als het regent.

Dat deed me realiseren hoeveel verschillende verledens elk mens heeft. En hoezeer de keuze voor een bepaald medium om je herinneringen in op te slaan, de inhoud van je verleden bepaalt, zonder dat je je daar per se bewust van bent.

En de keuzemogelijkheden groeien razendsnel. Denk aan ‘lifelogging’: je horloge of smartphone die automatisch foto’s of geluidsopnamen maakt, volautomatische compilaties. Een digitaal babyboek. Of apps waarin je je bezigheden en stemming bijhoudt en becijfert.

De komende maand wil ik mijn ouderwetse schriftje verruilen voor nieuwe vormen van herinneringen opslaan, op zoek naar een antwoord op de vraag: wat voor verledens maken we straks?

The Possibility of an Army De Nederlandse kunstenaar Constant Dullaart liet een groep vrijwilligers nepprofielen aanmaken op Facebook. Alle chipkaartjes die nodig waren om die profielen door het verificatie-proces van Facebook te laten komen, resulteerden in een serie werken die ook in dit verhaal te zien zijn. Veel instellingen gebruiken de likes van nepprofielen om hun berichten onder de aandacht te krijgen bij een groot publiek. Het is een massa-industrie, stelt Dullaart. In zijn werk, dat zich zowel offline als online manifesteert, bevraagt Dullaart de rol van internet in ons leven. Bekijk hier meer werk van Constant Dullaart

Mijn vorige verhalen:

Wil je grip op een ongrijpbare wereld? Ruim je rommel op De afgelopen maand dacht ik al opruimend na over netheid. Waarom is opruimen zo populair? En wat doet de rage met de mensen die van schoonmaken hun vak hebben gemaakt? Lees mijn verhaal hier terug Hoe je je wél aan goede voornemens kunt houden Vol goede voornemens zocht ik uit: Wat weten we over onze gewoontes? Wat zijn het eigenlijk, waarom zijn ze zo ontzettend moeilijk te veranderen, en hoe lukt het tóch? Lees mijn stuk hier terug Dit ontdekte ik tijdens mijn blind dates met vreemde buurten De afgelopen maand zocht ik manieren om in mijn vrije tijd uit mijn vaste routes te breken, in het museum en in de stad. Dat bleek meer dan amusant: het kan een stap zijn naar blijvende veranderingen. En misschien zelfs naar een fijnere wereld. Lees mijn essay hier terug