Ik vroeg jullie om ervaringen met de schuldenindustrie. Dat was leerzaam (en deprimerend)
De overheid die Nederlanders vijftien jaar lang achternazit met bekeuringen voor onverzekerd rijden in auto’s die niet bestaan. Daar ging mijn artikel van vorige week over.
Eigenlijk is het ook een verhaal over doorgeslagen systeemdenken. We bekeuren mensen op basis van registervergelijkingen. Elke drie maanden doet een computer een check: staat je auto in het kentekenregister, maar niet in het verzekeringsregister - BOETE!
Het enige probleem: auto’s die al lang niet meer bestaan, staan nog steeds in dat kentekenregister. En als je daar iets aan wilt doen, stuit je op een bureaucratische muur van Computer Says No-redeneringen. Met alle gevolgen van dien: iemand die ik in mijn verhaal aanhaal vluchtte zelfs naar Colombia om te ontkomen aan de Nederlandse overheid: die gooide hem de gevangenis in wegens niet-betaalde boetes voor niet-bestaande voertuigen.
Van de RDW, de beheerders van het kentekenregister, kreeg ik nog een interessante reactie op mijn verhaal. Ze stuurden mij een artikel uit de RDWijzer, hun interne uitgave. Sinds kort doet de RDW namelijk aan ‘maatschappelijk verantwoord handhaven.’ Want, zo legt unitmanager handhaving Rudi Welling uit in het artikel: ‘De handhaving liep al prima, maar er was weinig oog voor het menselijke aspect.’
Lang verhaal kort: de RDW komt er nu ook achter dat er heel wat mensen ten onrechte beboet zijn. ‘Eén meneer kreeg bijvoorbeeld boetes voor voertuigen die door een ander naar de sloop waren gebracht,’ vertelt RDW-teammanager Paul Ploeger in het artikel. ‘Alleen stond dat niet in het register. Het lukte hem ook niet om dat voor elkaar te krijgen. Een collega heeft ervoor gezorgd dat de politie ging bemiddelen om de sloop toch aangemeld te krijgen. Toen stopte de stroom boetes pas.’
Je vraagt je af wat ze voor die tijd dan bij de RDW aan het doen waren - maatschappelijk onverantwoord handhaven? Hoe het ook zij, met het nieuwe beleid zijn de problemen uit het verleden nog steeds niet verdwenen. Want de boetes die er al waren, die blijven gewoon staan.
Een beetje een downer
Dit verhaal kwam tot stand door een tip van een lezer, die reageerde op mijn vorige oproep in de nieuwsbrief. Ik vroeg om jullie ervaringen met de Nederlandse schuldenindustrie. Nou, dat heb ik geweten. Een overweldigende berg van ellende stroomde mijn inbox in. Ik moet zeggen, dat is me zwaar gevallen. Als je normaliter schrijft over belastingontwijking met hybride mismatches en CV/BV-structuren, dan ben je toch een beetje onvoorbereid.
Zit je daar een avond te luisteren naar een man die 86 dagen in de gevangenis zat voor verkeersboetes die hij niet kon betalen. Zijn twee dochters (zestien en zeventien) moesten het maar uitzoeken met het betalen van de rekeningen. Fijn detail: als je in de gevangenis zit, heb je geen vaste woon- of verblijfplaats, dus ook geen bijstandsuitkering. Ik kwam die avond een beetje labiel thuis.
Overigens is dit schuldenindustrie-project aan het uitlopen op een persoonlijk financieel drama, want vorige week kreeg ik een telefoonrekening van 188,52 euro. Lekker dan. (Over het fenomeen van ‘bill shocks’ schreef ik overigens drie jaar geleden nog deze column.)
Goed: de komende tijd blijf ik me bezighouden met verhalen over de Nederlandse schuldenindustrie. Mijn volgende verhaal gaat waarschijnlijk over bewindvoerders. Jullie mogen natuurlijk blijven mailen - al kan ik niet alles beantwoorden.
Een uppertje om mee af te sluiten
Om deze nieuwsbrief toch op een wat vrolijke noot af te sluiten: ik was vorige week bij Transition Festival in Utrecht. Daar zag ik de Armeense pianist Tigran Hamasyan, dat was wat virtuoze ritmische shit. Ik raakte een beetje gehypnotiseerd, mijn vriendin viel in slaap. In ieder geval: hier speelt de beste man in de band van Dhafer Youssef (met mijn favodrummer Mark Guiliana!) - heel vet. Vind ik.
