Dat de schuldenindustrie bestaat is duidelijk. Maar wat kunnen we eraan doen?
Het is het bizarste verhaal dat ik ooit heb geschreven.
Duizenden mensen zijn in de cel beland vanwege onverzekerde auto’s die niet eens meer rijden. Door een wetswijziging verdient de overheid inmiddels meer aan de aanmaningen dan aan de boetes zelf. En met veiliger verkeer heeft het nauwelijks nog iets te maken.
Ik interviewde voor dit verhaal Harry en zijn dochter Emma. Ik moet zeggen: dat viel me nogal zwaar. Terwijl ik hun verhaal aanhoorde dacht ik steeds: ‘dit kan toch niet, het is verdomme Nederland!’ Maar voor hen is dit al zo vanzelfsprekend...
Ik kon ook heel veel van wat ze vertelden niet kwijt in het stuk. Gelukkig reageert dochter Emma ook onder het stuk met hun hele verhaal.
De administratieve werkelijkheid
Het stuk haakt ook in op een thema dat mij al langer interesseert: het ongerede vertrouwen in systemen. De overheid doet een simpele registervergelijking: sta je wel in het kentekenregister, maar niet in het verzekeringsregister - boem, boete!
Dat werkt dus niet altijd. Een man mailde mij bijvoorbeeld dat hij beboet was voor een motorfiets die al jaren geleden met pech op een Franse camping gedeponeerd was. De campingeigenaar had deze vervolgens meegegeven aan een oud-ijzerhandelaar. Maar daar was geen bewijs van. Wat het onmogelijk maakte de motor uit het kentekenregister te krijgen.
De overheid heeft gedacht dat het mogelijk is het opleggen van boetes in registers en regels te gieten en er vervolgens geen mens meer naar te laten kijken. Maar niet alles wat gebeurt valt binnen die regels te regelen. Mensen raken zo gevangen in de regels van het register. En niemand die hen er dan uit kan redden.
Dit soort denken - als je de regeltjes maar volgt, dan komt het wel goed - zie je overal terug. ‘Ik zie ‘t ook in de filmwereld,’ schreef een lezer mij in een mail. ‘Waar subsidietrajecten tot korsetten zijn dichtgetimmerd en iedereen zich vervolgens afvraagt hoe het toch komt dat er geen spannend, uitdagend, grensoverschrijdend werk meer wordt gemaakt.’
Ik schreef vorig jaar ook een artikel over dat thema met Correspondent Sanne Blauw.
Karige reacties
Al met al vond ik de reacties op mijn verhaal toch wat teleurstellend. Slechts twee autoblogs pikten het op (waarvan één met de kop: ‘Linkse activisten komen erachter dat autobezitters hard worden genaaid’).
D66 heeft wel Kamervragen gesteld. Die zijn een beetje algemeen en pro forma, maar goed, hopelijk gaat er een balletje rollen. SP, ChristenUnie en PvdA hebben ook gezegd het onderwerp te volgen.
Wat me op het volgende brengt: ik begin een beetje gefrustreerd te raken van de hele tijd maar stukjes schrijven en het idee hebben dat er toch niks verandert. Dus ik ben me aan het beramen op iets, wat ervoor zorgt dat al die frustratie - die er niet alleen bij mij is, maar bij veel mensen die in de schuldenindustrie werken - ergens op gericht kan worden.
Dat klinkt wat vaag. Maar één ideetje is bijvoorbeeld om strategische rechtszaken (denk: de klimaatzaak tegen de Nederlandse staat, maar dan voor de schuldenindustrie) op te zetten. Het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten heeft gezegd mee te willen kijken of een strategische procedure voor wat betreft die idiote boetes voor onverzekerde voertuigen kans maakt.
Een ander idee waar ik al een tijdje mee rondloop: met hulp van lezers proberen de wet te veranderen. Ik heb al een paar snode plannen verzonnen. Later meer daarover.
Mochten jullie nog ideeën hebben, of mee willen helpen. Ik hoor het graag.
Muzikaal tipje
Afgelopen week zag ik Cory Henry in Het Concertgebouw. Dat was de bom. Lekker enthousiast publiek ook. Toegift na toegift.
Hier zijn arrangement van Crazy’ van Gnarls Barkley. Let ook even op de man met de lepels.
Hier met Snarky Puppy met een EPISCHE solo, vanaf 4:17.
En hier in z’n eentje achter een orgel met wat gospel. Niks mis mee.
