Onder het systeemplafond van het windcongres ziet de toekomst er zonnig uit

Onder de systeemplafonds van het Postillion Hotel Amsterdam kwamen ongeveer driehonderd winddeskundigen bij elkaar. De meesten waren Nederlands, maar de voertaal was steenkolengels. Behalve in de Orange Room, waar de masterclass ‘Kansen door samenwerking met omwonenden’ was.

‘In het buitenland hebben ze minder last van windmolens,’ legde een van de deelnemers uit. ‘Overlast is een typisch Nederlands fenomeen.’

De vraag hoe omwonenden enthousiast te krijgen was makkelijker te stellen dan te beantwoorden. De sprekers, die allemaal zo hun ervaringen met kritische burgers hadden, gebruikten sheets met ingewikkelde schema’s en spraken veelal in ambtelijk jargon. Rob Rietveld van de Nederlandse Vereniging Omwonenden Windturbines, die omdat hij regelmatig de krant haalde ‘de quotemachine’ werd genoemd, had het bijvoorbeeld over ‘de dosis effectrelatie bij windturbines.’

‘De absolute waardes bij metingen zeggen niets over het effect van de dosis geluid.’

Nog een opmerking van Rietveld: ‘Wie snel wil gaan moet alleen gaan. Inspraak kost tijd.’

Hoogtepunt was de onverwachte komst en aftocht van een mevrouw uit Friesland, ‘een echt windgebied’, die een van de monologen verstoorde door in haar groene jurk voor een van de sprekers te gaan staan.

Ze werd afgevoerd.

Bij de deur draaide de vrouw zich nog een keer om: ‘Nu wordt er weer niet naar me geluisterd!’

Tijdens het pleidooi van Hansje Hooghiemstra om computerspelletjes in te zetten om de besluitvorming aantrekkelijker te maken voor leken begaf de internetconnectie het. Ze probeerde de computerprogramma’s daarna uit te leggen.

Na afloop klitten de sprekers samen voorin het zaaltje. Ik stelde me voor aan Anne Melchers, projectontwikkelaar ‘Wind op Land’ bij energiebedrijf Eneco, die twintig minuten had gesproken over ‘haar project’ in de Utrechtse polder Rijnenburg, waar volgens Eneco ruimte is voor vijf tot vijftien windmolens. Ondanks alle energie die ze in de communicatie had gestoken was er toch een actiegroep tegen windmolens opgestaan die zestigduizend protestfolders in de regio had verspreid. Ze stoorde zich aan de ‘flauwe woordgrap’ ‘eNEEco’ en de ‘makkelijke’ leus ‘wind nee, zon ja.’

‘Gelukkig heb ik een gladde rug. Je neemt mensen mee in een traject, maar het is vaak wel een stap vooruit en twee stappen terug. Heel frustrerend.’

Ook in haar directe omgeving merkte ze dat windenergie nog niet de waardering krijgt die ze verdient.

‘Als ik op verjaardagen kom en enthousiast over windenergie vertel gaat iedereen ergens anders staan. Hoe komt dat toch?’

‘Misschien omdat ze zo lelijk zijn,’ zei ik.

Het was alsof ik in een wespennest was gaan staan want opeens zoemden ze allemaal om me heen. De drukten me hun visitekaartje in de hand, nog steeds een vast gebruik op congressen, en zeiden dingen als: ‘ik vind windmolens wel mooi’ en ‘ik hou juist van wind.’

Rik Harmsen ging nog een stapje verder: hij vond het jammer dat er in zijn woonomgeving geen windturbines stonden, maar hij werkte dan ook bij de Nederlandse WindEnergie Associatie (NWEA), de club die deze WindDay Conference ‘Building Windcapacity’ organiseerde.

‘Ik woon in Naarden,’ zei hij. ‘Je zou ze ook daar heel mooi kunnen inpassen in het landschap, bijvoorbeeld langs de wegen.’

Daniël Dubbelhuis, accountmanager bij een fabrikant van windturbines, werd ‘altijd een beetje kriegel’ als er gezegd werd dat er wat mis is met de vormgeving van windturbines. ‘Ik vind ze wel mooi, leuk om naar te kijken zelfs, maar goed ik zal dan wel weer bevooroordeeld zijn.’

En dan was er ook nog Anne Schipper van adviesbureau Bosch en Van Rijn bij wie het idee leefde dat er gedacht werd dat er bij adviesbureaus geen idealisten werken, terwijl zij toevallig wel milieukunde had gestudeerd. Ze was zo fanatiek voor windenergie dat ze bij Bosch en Van Rijn de koppeltekentjes in het tekstverwerkingsprogramma Word had vervangen door windmolentjes. ‘Toen in 1600 die oude windmolens in Nederland werden neergezet was ook iedereen tegen. Het is gewenning. Over honderd jaar vinden we ze mooi.’

Anne Melchers: ‘Toen de trein kwam waren de mensen bang dat hun koeien zure melk zouden gaan geven.’

Daniel Dubbelhuis: ‘Windmolens zijn symbolen van onmacht. Mensen reageren zich af op windmolens.’

Anne Melchers: ‘Zoals ze ook afgeven op dijken, wegen en asielzoekerscentra.’

Daniel Dubbelhuis: ‘Windmolens horen bij het leven. Ze worden weer net zo gewoon in het landschap als in de zeventiende eeuw. Wen er maar aan.’

‘Windenergie heeft ten onrechte een slecht imago,’ zei persvoorlichter Marijn van der Plas van congresorganisator NWEAWind. ‘Daarom zijn we zo blij dat je er bent! Dat er überhaupt een journalist is!’

‘Zal ik je ter inspiratie een goed artikel over windturbines sturen,’ bood Daniel Dubbelhuis aan. ‘Ik heb het zelf geschreven, kun je zo copy-pasten.’

Ik bedankte, de teleurstelling was van zijn gezicht af te scheppen.

Persvoorlichter Marijn van der Plas had een suggestie voor een positieve insteek: ‘Kinderen zijn wel enthousiast. Die vinden windturbines prachtig! Dus de toekomst ziet er wel zonnig uit.’

Hij verbeterde zich snel: ‘Waar ik ‘zonnig’ zei, bedoelde ik ‘winderig’.’

Waarvan akte.

Meer lezen?