Er is een nieuwe technologie ontwikkeld. Voor velen lastig om te begrijpen, laat staan te gebruiken. Toch zijn ontwikkelaars opgewonden, stroomt het durfkapitaal binnen en houden de spelers in de technologiesector de zaak nauwlettend in de gaten. Er zou iets groots op til kunnen zijn.

Het doet denken aan 1994, vlak voordat het internet explodeerde. Het lijkt alsof we voor een soortgelijke omwenteling staan. Onze nieuwe kandidaat om The Next Big Thing te worden is de ‘blockchain’ – de verbijsterende en verleidelijke technologie die ten grondslag ligt aan de digitale munt bitcoin.

Ik zal zo uitleggen hoe de blockchain precies werkt (althans, ik zal dat proberen). Zie hem nu maar even als een manier om een digitale boodschap van de ene naar de andere partij te verzenden, waarbij beide partijen kunnen rekenen op de integriteit van die boodschap, zelfs als ze elkaar niet vertrouwen of zelfs maar kennen. Op dit moment bestaan die boodschappen meestal uit virtueel geld, maar ze kunnen ieder soort informatie omvatten.

Op internet, waar je inbox wordt belaagd door spam, je creditcard op het punt staat te worden gekraakt en je met geen mogelijkheid al je wachtwoorden kunt herinneren, kan dit bijzonder nuttig zijn.

Maar er staat meer op het spel.

Op internet is er een groep mensen – wellicht een minderheid, maar wel een invloedrijke – die gelooft dat de sector het afgelopen decennium de verkeerde richting is ingeslagen. Volgens hen wordt het internet gedomineerd door een paar grote bedrijven en is dat een ongezonde situatie. Het paradigma van gecentraliseerde computers – private datasilo’s, gehuisvest in grote die al onze persoonlijke gegevens oogsten om advertenties aan ons te kunnen verkopen – is hard toe aan verandering, vinden ze.

De ondernemers, programmeurs en cryptografiedeskundigen die zich in de frontlinie van het blockchainproject bevinden, zien deze nieuwe technologie als een

Waarom de verwachtingen zo groot zijn

Luister bijvoorbeeld eens naar Mike Hearn, een in Engeland woonachtige bitcoinontwikkelaar die vroeger bij Google werkte. Hij geeft nu presentaties waarin hij een toekomstige economie voorspiegelt die wordt gedreven door iets wat hij het TradeNet noemt. Dat is een soort gigantische geautomatiseerde markt, een door cryptografie beveiligde mengeling van en

Voorbeeld. Hearn beschrijft hoe een jonge vrouw in de TradeNettoekomst een taxi bestelt:

‘Jen logt in op haar computer (of telefoon) en zegt: ‘Hier ben ik, ik wil de stad in gaan.’ Deze boodschap verspreidt zich over het netwerk en vraagt om biedingen: ‘Hier ben ik, dit is waar ik heen wil, geef me je beste bod.’ En alle taxi’s beginnen te bieden. Achter de schermen bekijkt Jens computer vervolgens wat het beste bod is. De auto die Jen huurt, onderhandelt op zijn beurt met andere auto’s. Al deze auto’s zijn uiteraard zelfsturend. Maar bovendien zijn het ‘autonome zakelijke entiteiten’ – zij zijn eigenaar van zichzelf. Als het deze taxi’s voor de wind gaat, krijgen ze ‘kinderen,’ door meer voertuigen op de weg te brengen. Maar als ze niet genoeg omzet draaien, zegt Hearn, ‘kunnen ze hun accu’s niet opladen en sterven ze.’

Kleine onderdelen van deze toekomstvisie beginnen zich al te Hearn geeft toe dat TradeNet een ‘experimenteel concept’ is en grapt: ‘We zullen dit met gemak voor elkaar krijgen. Over zo’n vijftig jaar.’

De blockchainrevolutie vereist dat je je fantasie de vrije loop laat. Sommige stellen zich een bescheiden ‘opstand’ voor – waarbij ‘slechts’ het mondiale financiële stelsel omver wordt geworpen. De kosten van financiële transacties worden teruggedrongen en de handel wordt gestimuleerd, terwijl banken en creditcardmaatschappijen en passant het loodje leggen.

Anderen zien een bredere revolutie voor zich, die ook de complete telecommunicatie zal overspoelen. Indringers zoals de National Security Agency (NSA) en Facebook worden buitenspel gezet, zodat onze communicatie weer in alle beslotenheid kan geschieden en onze interacties weer volkomen autonoom zullen zijn.

Maar voor de hardcore blockchainiacs gaat zelfs dát nog niet ver genoeg. Zij denken regeringen naar huis te kunnen sturen, het dagelijks leven ingrijpend te kunnen veranderen en de maatschappij van een nieuwe wiskundige basis te kunnen voorzien.

Hoe het werkt

Goed, maar hoe werkt het nu eigenlijk? De blockchain is een om bezittingen online te volgen (tracken) en aan een ander over te dragen. En heel belangrijk: hier komt geen vertrouwde derde partij (zoals een bank) aan te pas.

Vandaag de dag is er slechts één systeem op blockchains gebaseerd dat al veel wordt gebruikt – bitcoins zelf. Je weet waarschijnlijk wel dat bitcoin een digitale munt is die niet wordt ondersteund door goud, of door een regering of een centrale bank, maar door cryptografie. De blockchain is een ingenieus bedenksel dat ervoor zorgt dat bitcoin werkt.

Iedere computer is een kopieermachine. Als je geen centrale autoriteit wilt vertrouwen die alle transacties controleert, moet je dus zien te voorkomen dat mensen in hun figuurlijke kelder digitaal geld gaan kopiëren en elkaar belazeren.

Dit is hoe de blockchain dit probleem oplost.

Je weet toch wat een Debet en credit: wie krijgt wat van wie en wanneer. Zie de blockchain als een gedeeld digitaal grootboek, waarin iedere transactie vanaf het allereerste begin van Bitcoin staat geregistreerd, evenals wat je verder nog in de blockchain zou willen opslaan. Iedere bitcoingebruiker heeft een persoonlijke kopie van het hele blockchaingrootboek. Iedere keer dat een bitcoin van eigenaar verwisselt, wordt de transactie geregistreerd in de blockchain, waarvan dus iedere kopie weer een klein beetje langer wordt. Elk van deze veranderingen wordt geverifieerd door cryptografische probleemoplossers – de miners, die in bitcoins betaald worden voor hun inspanningen.

Een voorbeeld, dat erg versimpeld is. De praktijk is nog veel complexer.

1. Loes wil Derk twee bitcoin betalen voor de huur van een appartement in New York voor twee dagen (ongeveer 440 dollar).?
2. Op het moment dat Loes de bitcoins overmaakt, gaat er eerst een versleuteld bericht over deze betaalintentie naar het netwerk van de ‘miners’.?
3. De ‘miners’? verzamelen betalingen van alle bitcoingebruikers die gedurende een aantal minuten binnenkomen en stoppen die in een blok.
4. Vervolgens wordt dit blok ‘afgesloten’ met een cryptografische puzzel. Gemiddeld hebben de ‘miners’ tien minuten nodig om die puzzel op te lossen.
5. De ‘miner’? die als eerste de puzzel oplost, krijgt een aantal bitcoins voor zijn rekenwerk en mag het blok toevoegen aan de blockchain.
6. Loes, Derk en alle andere bitcoingebruikers krijgen bericht dat hun transactie is goedgekeurd op het tijdstip dat de puzzel is opgelost.
7. Alle blokken bij elkaar vormen een ketting en daarmee een archief van alle bitcointransacties die hebben plaatsgevonden. Ongeveer iedere tien minuten komt er een blok bij aan de ketting met nieuwe transacties.

Volgens een vooraanstaande blockchainiac is de blockchain dus een grootboek waaraan iedereen dingen kan toevoegen, maar waaruit niemand iets kan verwijderen. Met andere woorden: als je de blockchain gebruikt, brengt iedere nieuwe transactie een onvervalsbare weerslag van de hele geschiedenis van de munt en van alle eerdere transacties met zich mee – als een soort financieel DNA.

In de kern van de zaak vervangen blockchains de huidige servers. Maar ook blockchains hebben behoefte aan wat programmeurs een ‘enkelvoudige bron noemen – de autoriteit die zegt ‘dit is echt,’ ‘deze gebruiker is wie zij beweert te zijn,’ en ‘deze transactie heeft daadwerkelijk plaatsgevonden.’ Tot nu toe doen bedrijven en overheden dat.

De blockchain maakt van het hele netwerk een bron van waarheid. Het is een mechanisme waarmee wij elkaar collectief legitimiteit toekennen. Dit is de reden dat het dezelfde mensen aanspreekt die twintig jaar geleden verliefd werden op het internet en het web: geen individu of bedrijf is er eigenaar van, en iedereen kan eraan deelnemen.

En laten we er voor de grap eens van uitgaan dat Bitcoin niet ten prooi zal vallen aan horden kwaadwillende hackers en niet de toorn over zich zal afroepen van alle regeringen in deze wereld die hun muntrecht willen beschermen, en dat er ook geen fatale mathematische zwakte zal worden blootgelegd in de cryptografische kern van de Bitcoinsoftware.

Laten we veronderstellen dat de blockchain een technologische orkaan is die ons leven zal veranderen. Wat kunnen we verwachten van die blockchainwereld? Wat zouden we daar feitelijk doen? Hieronder drie scenario’s, in een oplopende mate van onwaarschijnlijkheid met de projecten en bedrijven die proberen deze scenario’s te verwezenlijken.

1. Een nieuw geldsysteem

Op de korte termijn richten de blockchainontwikkelaars hun blik op de financiële sector. En waarom ook niet? Sinds de bankencrisis wordt deze sector alom gehaat.

Toch hoeven we onszelf niet te beperken tot doodgewoon, ouderwets digitaal geld. De voor de hand liggende volgende stappen zijn Bitcoinachtige aandelen en obligaties en zelfs digitale derivaten. Uiteraard zijn de conventionele versies van deze financiële instrumenten vandaag de dag op z’n minst al voor een deel digitaal: we volgen, kopen en verkopen ze online. Welk verschil maakt een blockchain dan? Die maakt transacties wat ons in staat stelt de resterende banden met het bestaande financiële systeem door te snijden.

Blockchain maakt trancacties uniek en onomkeerbaar, wat ons in staat stelt de resterende banden met het bestaande financiële systeem door te snijden

Wie zouden dat willen? Nou, heel veel mensen, te oordelen naar de enthousiaste startup-scene rond deze ideeën. Wat sommigen misschien zien als het jongste plan om het financiële systeem nóg ingewikkelder en onbegrijpelijker te maken voor gewone mensen, beschouwen anderen als onze beste kans om de macht te ontfutselen aan banken die te groot zijn geworden om failliet te mogen gaan.

In deze nieuwe financiële wereld ondersteunt de blockchain niet alleen geld, maar ook contracten om dingen te doen met deze e-cash – ‘slimme contracten,’ die zélf voor hun bekrachtiging zorgen. Het meest genoemde voorbeeld is een auto die ‘weet’ wanneer je een afbetaling hebt overgeslagen en – wat fijn! – niet zal starten tot je over de brug bent gekomen.

Verder bouwen op Bitcoin

Hoe kan dit gerealiseerd worden? Ondernemers bewandelen twee verschillende routes naar een op de blockchain gebaseerd financieel systeem: voortbouwen op Bitcoin zelf, of gebruikmaken van bitcoinachtige principes voor volledig nieuwe software.

Eén project dat zich helemaal baseert op de blockchain, is een startup genaamd Met 21 miljoen dollar aan financiële steun gokt Blockstream erop dat het Bitcoin kan oprekken en veranderen.

Op dit moment is het lastig om veranderingen door te voeren in het Bitcoinsysteem: omdat de munt al op grote schaal in omloop is, moeten veel verschillende partijen met ieder nieuw idee instemmen. Als je wilt experimenteren, moet je een nieuwe munt beginnen, een ‘altcoin,’ met een nieuwe blockchain. Maar dan moet je ook gebruikers zien te vinden voor je nieuwe geld, en dreig je terecht te komen in de schemerige uithoeken van de altcoinwereld. Nu er steeds meer van deze Bitcoinafsplitsingen bijkomen, doen ze ook steeds vaker hun beleggers de das om.

Blockstream probeert deze problemen te vermijden door het gebruik van een techniek die het bedrijf ‘pegged sidechains’ noemt. Het komt erop neer dat je een nieuwe blockchain creëert met een eigen ‘sandbox’ (speelterrein) en regels. Je speelt niet rechtstreeks met bitcoins, maar je kunt ze wel je eigen alternatieve universum in en uit bewegen; de ‘echte’ bitcoins dekken het geld dat op jouw sidechain

Op dit moment is dat alles wat er is. Zoals een van de ontwikkelaars van Blockstream in een recent zegt: ‘We werken al aan een proefmodel, maar het is moeilijk te zeggen wanneer dit klaar zal zijn.’

Of een vergelijkbaar systeem maken

De andere benadering van het inrichten van een op de blockchain gebaseerde financiële wereld is het afzweren van bitcoins en het van de grond af aan opbouwen van je eigen blockchains. Dat is wat de gesjeesde student annex ondernemer aan het doen is. Vorig jaar zomer – niet lang nadat hij twintig werd – lanceerde hij een in Zwitserland gevestigd non-profitbedrijf. Met een online veiling haalde hij ongeveer vijftien miljoen dollar op (in bitcoins, uiteraard, dus zet maar een sterretje bij dat bedrag), door zestig miljoen eenheden ‘ether’ te verkopen.

‘Bitcoin is heel goed voor het overmaken van geld, maar werd niet ontworpen als basislaag voor protocollen die daar bovenop moeten worden gebouwd,’ legde Buterin uit toen hij Ethereum vorig jaar op een Bitcoinconferentie ‘Dat is wat ik de wereld van het cryptogeld hoop te kunnen bieden.’ Ethereum heeft een eigen, ingebouwde programmeertaal waarvan Buterin zich voorstelt dat die de grondslag zal vormen voor nieuwe apps. Ether, zo beloven Buterin en zijn medewerkers, zal de ‘cryptobrandstof’ zijn waarop deze wereld draait en uiteindelijk een vormen voor ‘allerlei juridische toepassingen, opslagmogelijkheden in de cloud, markten die zich bezighouden met voorspellingen, gedecentraliseerde hostingfaciliteiten en je eigen geld.’

Ethereum is net zo fascinerend als geschift. Sommige waarnemers zijn bang dat er een groter politiek gevaar achter schuilgaat, anderen zien het louter als een overambitieus project dat in de implementatiefase zal mislukken. Hoofdontwikkelaar Gavin Andresen van Bitcoin ‘Ik vermoed dat ze te veel proberen te doen – ‘complexiteit is de vijand van de veiligheid’ – en uiteindelijk de omvang van het project radicaal zullen moeten terugbrengen. Ze zouden ook moe kunnen worden van het kat-en-muisspel met de veiligheid en mogelijke DoS [denial-of-service] aanvallen.’

Of je gebruikt blockchains voor royalty’s en microbetalingen

Een andere goed gefinancierde poging buiten het Bitcoinnetwerk om, is een startup uit San Francisco die een platform voor bankdiensten bouwt dat is gebaseerd op een digitale munt. Ripple is begonnen als een altcoin genaamd ‘OpenCoin’ en heeft zich ontwikkeld tot een protocol voor transacties dat sneller Op de korte termijn denken de ontwikkelaars van Ripple er internationale overboekingen mee te kunnen faciliteren, door geld snel en goedkoop over de hele wereld te In een later stadium voorzien zij innovatievere applicaties – zoals een systeem voor de muziekindustrie dat het rechtenbeheer voor artiesten en royaltybetalingen onder één noemer brengt, met een blockchain die de ingewikkelde eigendomsgegevens veiligstelt om alle verplichtingen over en weer te kunnen automatiseren.

Ook voor crowdfunding bestaat inmiddels een blockchain. Mike Hearn, de visionair van TradeNet, heeft hierbij het voortouw genomen in de vorm van het waarmee je zelf een crowdfundingcampagne kunt beginnen (met bitcoins uiteraard), in plaats van via een intermediair als Kickstarter. Lighthouse is nog niet beschikbaar, maar Hearn omschrijft het als ‘bijna klaar.’ de opensourcesoftware niet alleen als een manier voor individuen en organisaties om geld binnen te halen, maar ook als een model voor de manier waarop burgers in de toekomst publieke goederen en diensten kunnen ondersteunen – zonder alle rommelige overheden en belastingen die dergelijke inspanningen nu nog vergen.

Niet dat iemand verwacht dat genoemde overheden vrijwillig plaats zullen maken. Iedere droom van het overboord zetten van het huidige geldregime stuit op de zeer reële mogelijkheid dat de getroffenen zich niet zomaar gewonnen zullen geven. Wat weer de reden is dat projecten om de financiële sector te hervormen onvermijdelijk muteren in plannen om grotere delen van ons sociale en informatiesysteem opnieuw uit te vinden – om te beginnen online.

2. Het internet redden met blockchains

Er is een grote groep blockchainiacs die deze nieuwe technologie beschouwt als de sleutel voor de oplossing van diepgewortelde problemen die onze online levens al tientallen jaren plagen. In hun optiek hebben de grondleggers van het internet een cruciale fout gemaakt: toen zij de fundamenten legden, vergaten zij er een betrouwbaar systeem voor het verifiëren van de persoonlijke identiteit toe te voegen, dat op zijn beurt zou kunnen dienen als basis voor een betalingseconomie. In deze leemte zijn de sociale netwerken van deze tijd gesprongen – Facebook, Twitter, enzovoort – die allemaal particulier eigendom zijn. Zij bieden maar al te graag hun diensten aan als waarborgers van onze digitale identiteit, zolang zij al onze gegevens

Nieuwe crypto-Twitters elimineren de bemiddelende centrale servers die ieder grootschalig sociaal netwerk vandaag de dag nodig heeft

Maar als we, omdat we zeker willen weten met wie we te maken hebben, nou eens zouden vertrouwen op gedistribueerde rekenkracht en de magie van de cryptografie? Vandaag de dag probeert een hele reeks van kleine bedrijven en projecten precies dit te doen. Veel van deze inspanningen proberen Twitter na te bootsen – waarschijnlijk omdat het veel makkelijker is om een netwerk te klonen dat korte berichten levert dan een volledig eigen netwerk op te bouwen.

Deze nieuwe crypto-Twitters elimineren de bemiddelende centrale servers die ieder grootschalig sociaal netwerk vandaag de dag nodig heeft. In plaats daarvan verifieert de blockchain de identiteit van alle gebruikers, hun relaties met de boodschappen die onder hun naam worden verstuurd, en de integriteit van de boodschappen.

een opensourceproject onder leiding van de Braziliaanse ontwikkelaar Miguel Freitas, is zo’n poging, en werd een jaar geleden aangekondigd. Het project, dat zich ten doel stelt privéboodschappen te beveiligen tegen de NSA en repressieve regeringen, en de authenticiteit van publieke boodschappen te waarborgen door het gebruik van een blockchain waarmee het auteurschap kan worden geverifieerd, bevindt zich nog steeds in een vroege fase van zijn ontwikkeling. Freitas zegt dat er al veel belangstelling is uit China.

Veilig bloggen op het open web

is een soortgelijk anticensuurproject, dat beoogt instrumenten ter beschikking te stellen voor ‘veilig bloggen op het open web,’ zowel voor particuliere als voor publieke doeleinden. Daarvoor gebruikt Trsst encryptie en een nieuw, op de blockchain geïnspireerd systeem voor het waarborgen van de integriteit van de berichten die op een blog worden gepost. Michael Powers heeft Trsst in 2013 gelanceerd met een bedrag van 65.000 dollar van Kickstarter en is vorig jaar met een van de software gekomen. Hij richt zich nu vooral op mobiele gebruikers.

Dan is er nog het dat je je kunt voorstellen als een soort digitale ‘zegel’ voor tweets. Het is opgezet door een bedrijfje dat heet, en belooft ‘een grootboek te bieden voor een onveranderbare weerslag van de geschiedenis.’ De software zal ‘de integriteit van die historische weerslag beschermen’ door gebruikers te helpen verzamelingen van tweets aan te leggen die cryptografisch ‘verzegeld’ zullen zijn, om te verzekeren dat er niet mee is gerommeld.

Veel van deze projecten zullen echter in de – eh – ether verdwijnen. Ze zullen worden geplaagd door veiligheidsproblemen. Ze zullen niet gebruiksvriendelijk genoeg zijn. Ze zullen wegzinken in het moeras van de grootschalige softwareontwikkeling. Zelfs de projecten die het wél volhouden zullen hun nut nog moeten bewijzen. Natuurlijk: je kunt de Alexandriasoftware gebruiken om alle tweets te documenteren rond een groot protest, waarvan een regering misschien maar al te graag zou willen pretenderen dat het nooit heeft plaatsgevonden. Maar voor de meeste alledaagse doelstellingen zou de blockchaintechniek weleens overkill kunnen zijn.

3. Het einde van de overheid

De blockchain zou onze bestaande financiële en informatiesystemen kunnen vervangen, maar de fanatiekste blockchainiacs gaan nog verder: zij voorzien wat Stephan Tual van Ethereum een ‘decentralisatiesingulariteit’

De scheppers van Ethereum voorzien een wereld waarin autonome entiteiten overheden en bedrijven overnemen

In dit scenario zal de onweerstaanbare kracht van door cryptografie aangedreven toepassingen onze hele samenleving veranderen. Er zullen ‘gedecentraliseerde ontstaan, die onze huidige ondernemingen zullen vervangen. Omdat overheden geen transacties kunnen belasten die ze niet kunnen zien, zouden ze weleens zomaar kunnen verdwijnen. Maar hoe zit het dan met de overheidsdiensten die we wél willen en wél nodig hebben? Nou, dan kunnen we altijd nog de blockchain gebruiken om die te crowdsourcen.

Dit is het punt waarop al het gedecentraliseer krampachtige trekjes begint te vertonen.

De scheppers van Ethereum voorzien bijvoorbeeld een wereld waarin autonome, op de blockchain gebaseerde entiteiten het stokje overnemen waar overheden en bedrijven het hebben laten afweten, en ons voorgaan naar een glorieuze toekomst.

De hindernissen die deze plannen moeten overwinnen, zijn de hindernissen waarmee ieder blockchain/decentralisatiescenario wordt geconfronteerd: de uitdaging om mensen te vinden die er gebruik van willen maken en hun eigen bezittingen durven toe te vertrouwen aan nieuwe, onbewezen systemen. Daarnaast moeten gebruikers bedenken hoe ze elkaar via anonieme, via cryptografie beveiligde netwerken kunnen vinden om zaken te doen. En dan is er nog de angst dat al deze via cryptografie beveiligde, anonieme transactietechnologie louter illegale ondernemingen en antisociale activiteiten zal stimuleren.

Gaat het echt zover komen?

Leidt de blockchain dus tot een ‘nieuw 1994’ – of slechts tot frivole overinvesteringen in onbezonnen technodromen? Een waarschuwingssignaal is dat de vurigste blockchainiacs voor het grootste deel uit durfkapitalisten bestaan. Een hoopvol teken voor de gelovigen is dat crowdfunding, dat in de jaren negentig niet bestond, duizenden experimenten kan financieren, en dat veel ondernemers het digitale geld zelf gebruiken om nieuwe ideeën te lanceren.

Toch zou de nabije toekomst er weleens eerder alledaags dan revolutionair kunnen uitzien. Dat is de voorspelling van Tim Swanson, de auteur van Great Chain of Numbers. A Guide to Smart Contracts, Smart Property, and Trustless Asset Management, een doorwrocht over het financiële landschap na Bitcoin. ‘De meeste gevallen van feitelijk gebruik, vooral als het gaat om blockchains in het algemeen, zullen zeer alledaags zijn en te maken hebben met ‘bestaansbewijzen,’ zoals in het geval van notariële diensten of met de boekhoudkundige registratie van de handel in bezittingen,’ schreef Swanson onlangs.

Een door de blockchain aangedreven economie kan waarschijnlijk alleen ver buiten de VS wortel schieten, zo denken veel waarnemers – in ontwikkelingslanden, waar niet zo’n betrouwbaar financieel systeem bestaat, of op plekken waar eigendomsregels en het contractrecht op zwakke fundamenten berusten (denk aan Rusland of China). Maar waar de revolutie ook zal beginnen, zij zal te kampen krijgen met de dubbele hindernis van een overdaad aan complexiteit en tegenwerking door de overheid.

Een technische elite die onze problemen oplost

Maar het meest diepgaande bezwaar tegen een door de blockchain aangedreven toekomst is niet zozeer van technische als wel van filosofische aard. Het is afkomstig van Maciej Ceglowski, de ontwikkelaar en oprichter van Eerder dit jaar beklaagde Ceglowski zich er in een duizelingwekkend betoog getiteld ‘Our Comrade the Electron’ over dat ‘we het internet hebben

Ik wilde weten wat Ceglowski vond van onze vriend, de blockchain. Zou die kunnen bijdragen aan de hoop om deze toestand ten goede te keren? Zou die de digitale wereld op een alternatief pad van privacy, peer-to-peernetwerken en vrijheid kunnen zetten?

Hij e-mailde me met een deprimerend maar overtuigend antwoord: het is het verkeerde gevecht op het verkeerde terrein.

‘In de computerwereld bestaat de neiging om technische oplossingen te zoeken voor politieke problemen,’ zegt Ceglowski. ‘Naar mijn mening valt alle aandacht voor de blockchain (en verwante ideeën) in deze ondoordachte categorie. Het idee dat we op zoek moeten gaan naar algoritmes en technologie om onze vrijheid terug te krijgen is fundamenteel ondemocratisch. Het veronderstelt een technische elite die ‘het internet kan repareren’ voor alle anderen. Hoewel ik begrijp dat dit appelleert aan romantische ideeën om het systeem te hacken, beschouw ik het op z’n slechtst als een gevaarlijke trend en op z’n best als een afleiding van waar het werkelijk om gaat.’

‘We zijn heel slecht in het voorspellen van de sociale uitkomsten van technologische innovatie. Er is geen reden dat Bitcoinachtige gedistribueerde systemen immuun zouden zijn voor deze regel. Volgens mij moeten we verstandiger zijn en deze strijd uitvechten op het niveau waar hij thuishoort.’

Een wereld waarin de wiskunde al onze bezittingen, communicatie en identiteiten beveiligt, lijkt de redding. En misschien zal een aantal van onze problemen erdoor kunnen worden opgelost. Die wereld zou zelfs beter kunnen zijn dan wat we nu hebben.

De vraag die we onszelf moeten stellen is echter of deze op de blockchain gebaseerde uitbreidingen van ons technologische arsenaal ons uiteindelijk meer vrijheid en initiatief zullen opleveren. Of zal een wereld van ‘gedistribueerde autonome organisaties,’ zelfsturende financiële algoritmes en bots onze menselijke controlemogelijkheden alleen maar inperken?

Het kan opwindend zijn om achterover te leunen en te zien hoe de toekomst zich vanzelf ontrolt. Maar het kan verstandig zijn onze ogen op de weg en onze handen aan het stuur te houden.

There’s a blockchain for that! Dit artikel verscheen eerder op Backchannel, een kanaal over technologie op Medium. Het oorspronkelijke artikel vind je hier. Lees verder

Als het nog duizelt, of als je meer wilt weten, bekijk dan deze praatjes:

YouTube
In dit toegankelijke praatje bij het Berkman Center for Internet & Society legt deskundige Primavera de Filippi uit hoe Ethereum en daarmee de blockchain werkt.
YouTube
Een heldere uitleg hoe de technologie achter Bitcoin (en dus de blockchain) werkt.
Wat zijn Bitcoins eigenlijk? Als je veel geld wilt verdienen moet je nu Bitcoins kopen, hoor je overal. Maar wat zíjn Bitcoins nu precies? En is het de munt van de toekomst? Of is het een voorbijgaande hype? Een explainer. Lees verder Al je gegevens zijn van Facebook (maar er is een alternatief) Er komen steeds meer alternatieven voor Facebook. Niet gek, nu het sociale netwerk de algemene voorwaarden zo wijzigt, dat bijna al je gegevens automatisch van Facebook zijn. In deze aflevering van de serie Red ‘t Web het privacyvriendelijkste alternatief: diaspora*. Lees het stuk hier terug Dit is de beste en gebruikvriendelijkste manier om online anoniem te blijven Anonimiseringssoftware Tor is nauwelijks door inlichtingen- en veiligheidsdiensten te kraken. En het is ook nog eens heel gebruiksvriendelijk. Lees verder Wil je controle over je cloud? Bekijk dan ook deze zeven diensten Vorige week schreef Correspondent Dmitri Tokmetzis over ownCloud, een softwarepakket waarmee je je eigen clouddienst kunt opzetten. Lezers tipten een aantal alternatieven. Hij zet er zeven op een rij. Lees hier het stuk terug Houd de Amerikanen uit je data met je eigen cloud Onze documenten, foto’s en video’s bewaren we niet alleen op onze computers, maar ook in de cloud. Maar je hoeft deze persoonlijke bezittingen niet toe te vertrouwen aan bedrijven als Dropbox en Google. Vandaag in Red ’t Web: zet je eigen cloudservice op. Lees verder Vergeet Skype of WhatsApp, met Off-the-Record kun je echt veilig chatten. Met het softwareprotocol Off-the-Record (OTR) kun je iets doen wat met Skype of WhatsApp niet kan: echt veilig chatten. Douwe Schmidt beschrijft in deze afleveringen van Red ’t Web zijn ervaringen met OTR. Lees verder Met dit programma word je weer baas over je eigen smartphone Het eerste deel van de serie Red ’t Web gaat over een alternatief besturingssysteem voor Android: CyanogenMod. Lees verder Wie het internet wil redden, kan niet om deze voorwaarden heen We schrijven regelmatig over privacy en surveillance. Dit zijn niet altijd de meest opwekkende verhalen. Daarom begonnen we onlangs een zoektocht naar oplossingen: hoe redden we het web? Vandaag zet gastcorrespondent Douwe Schmidt de voorwaarden op een rij waaraan een oplossing moet voldoen. Lees verder