Oekraïense separatisten lezen mijn artikel over neofascisme en willen niet meer praten

Afgelopen dagen brachten fotograaf Andreas Staahl en ik door bij bataljon 8 van het Oekraïense Vrijwilligersleger. Het bataljon is een afsplitsing van de Rechtse Sektor, een ultra-nationalistische groep die is ontstaan tijdens de protesten op het hoofdstedelijke Maidanplein in 2013.

Het was de bedoeling na dit bezoek door te reizen naar het Azovbataljon, dat even verderop gelegerd is. Deze groep wordt geleid door een bekende neonazi en verschillende leden dragen nazisymbolen. Ook opvallend: het bataljon krijgt overheidssteun.

Het liep anders. Leden van bataljon 8 wilden ons niet bij Azov afzetten. We moesten onze spullen pakken en vertrekken. Even later kwamen we erachter waarom: een lid van het Azovbataljon had mijn introductieartikel voor deze reis gelezen, waarin ik me afvraag of Oekraïne in de greep is van het neofascisme.

We moesten weg. Ons contact bij Azov reageerde niet meer en de leden van bataljon 8 wilden ons niet meer spreken. Ook zij waren bang dat we hen zouden omschrijven als neofascisten. We hadden geen andere keuze dan te vertrekken.

We besloten naar hoofdstad Kiev te gaan, om een hele reeks mensen te spreken, veelal op aanraden van lezers. Sommige geïnterviewden zeiden dat het neofascisme in Oekraïne overdreven wordt en niet meer is dan Russische propaganda. Anderen maakten zich juist grote zorgen. Weer anderen durfden weinig te zeggen.

Dat het onderwerp gevoelig ligt, is nu wel duidelijk. Dat we niet zomaar alles kunnen publiceren, ook. Dit artikel staat dus pas online na de gesprekken in Kiev.