Beste,

Hoopgevend wellicht, maar een probleem voor ons is dat de industrie in het rijke Westen het merendeel van haar inkomsten ophaalt. Wij zijn, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Zuid-Afrika, geen wisselgeld voor de farmaceutische sector. Maar een levensader.

Hoe kansrijk is het om hier op een vergelijkbare manier hoge prijzen aan te pakken?

Vandaag bespreek ik een juridische invalshoek. De Nederlandse juriste Ellen ‘t Hoen - ik interviewde haar - probeert op het wettelijke terrein naar een oplossing te zoeken. Zij zag in haar carrière meerdere keren toe op veranderingen in de geneesmiddelenwereld die niemand voor mogelijk hield.

Dwanglicenties

Vorige week verscheen van een interessant artikel over dwanglicenties. Dat zijn door de overheid opgelegde patentschendingen, die fabrikanten kunnen dwingen hun intellectueel eigendom beschikbaar te stellen aan veel goedkoper producerende concurrenten.

Voor medicijnen kunnen dwanglicenties betekenen dat een overheid die eigenlijk geen geld heeft voor een nieuw duur middel, haar bevolking toch aan een veel goedkopere kopie van het origineel kan helpen. Het gekke is, schrijft ‘t Hoen: de internationale patentwetgeving laat redelijk veel ruimte voor zulke dwanglicenties, ook rijke landen zouden ze in theorie kunnen inzetten.

Het zijn echter onze eigen westerse toezichthouders die het effectief afvaardigen van zo’n dwanglicentie in een rijk land een hels karwei maken.

Octrooien, zoals patenten in het Nederlands eigenlijk heten, zijn namelijk niet het enige waarmee je als bedrijf een monopoliepositie verwerft. De registratieautoriteit, de EMA in ons geval, geeft je als ontwikkelaar van een medicijn na markttoelating ook nog eens tien jaar ‘marktexclusiviteit.’ Dat betekent dat je tien jaar lang de enige aanbieder van een stof bent, acht jaar van die periode mogen andere fabrikanten geen gebruik maken van de studies die je zelf gedaan hebt om aan te tonen dat je stof effectief en veilig is. Zonder die verwijzingen moeten merkloze fabrikanten die studies opnieuw doen, wat heel erg duur is (en onethisch!).

Een hiaat in de Europese regelgeving

Dus, schrijft ‘t Hoen, al zou je op dit moment een dwanglicentie afvaardigen, dan nog kan een goedkopere leverancier niet de markt op, omdat onze eigen beleidsmakers dat verhinderen. Een hiaat in onze Europese regels, denkt ‘t Hoen. Tijd voor een reeks amendementen in onze geneesmiddelenregelgeving dus, een tip waarin ze gesteund lijkt te worden door de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, een adviesorgaan van de overheid en de Kamers.

Die in de ophef die ontstaan is over het al dan tegen taaislijmziekte goede reden om de fabrikant, Vertex Pharma, te omzeilen met een dwanglicentie. Zij komen in september met een advies aan de overheid over geneesmiddelenontwikkeling. Wordt vervolgd.

P.S.: Voor de laatste ontwikkelingen in groeihormoonland, klik

P.S.2: Ik merk dat zelfs medewerkers van bedrijven deze mail oppikken, schroom niet om je kritiek, tips of aanvullingen achter te laten, of te mailen!

Meer over medicijnen lezen? Wil je op de hoogte blijven van wat ik zoal tegen het lijf loop in geneesmiddelenland, over welke financiële steigerconstructies ik nu weer struikel of in welk regelmoeras ik aan het verdrinken ben? Of heb je niets met farma maar raak je gewoon dolenthousiast van mijn wenkbrauwen op de avatar? Schrijf je hier in voor mijn wekelijkse mail