Beste,

De formatieonderhandelingen voor Rutte III zijn nu erg interessant. Want los van hete hangijzers als en de verplichtstelling van zanglesjes is er ook veel aandacht voor het medisch-ethisch dossier.

Een netelig dossier, dat zich laat samenvatten door de vraag: wat mogen we nou precies wel en niet aanvangen met Of dat nu een embryo, een stukje weefsel, los orgaan, kind of bejaarde is.

En die vraag voert weer terug op zeer fundamentele problematiek als: Of: wat is van waarde?

Houden we het even behapbaar en concreet, dan krijg je vragen à la: mogen we artsen inzetten om gezonde ouderen te doden die het leven beu zijn? Of: mogen we embryo’s maken om biotechnologen te laten oefenen met het herschrijven van DNA? Dat soort dingen.

En in deze kwesties staan twee formerende partijen Chargerend: D66 wil meer euthanasie en meer experimenten met embryo’s, de ChristenUnie wil dat per se niet. Prettige wedstrijd.

Politici doen wat politici doen

Maar deze week tonen D66 en de ChristenUnie zich opeens toch D66 laat haar hoop op een verruimde euthanasiewetgeving ietwat varen, als de ChristenUnie dan meer dingen met embryo’s toestaat – we weten niet precies wat. Zoveel blijkt uit voorlopige formatieafspraken die het AD inzag. De krant spreekt wel van de

Want het is hier niet alsof je meer geld naar onderwijs uitruilt tegen hogere straffen voor pedofilie. De facto zet de ChristenUnie hiermee een fundamenteel christelijk mensbeeld opzij.

Eerder dit jaar legde ChristenUnie-politica Carla Dik-Faber mij namelijk uit dat embryo-onderzoek voor hen een halszaak is. Want waar biotechnologen nog weleens twijfelen of een embryo wel telt als ‘leven,’ zien zij het embryo als ‘een mensje in wording.’ Dik-Faber: ‘Alles wat jou mens maakt, zit opgesloten in die bevruchte eicel vanaf het allereerste begin. Daar moet je geen onderzoek mee doen, of mee experimenteren. Hoeveel dagen oud het ook is.’

Wonderlijk dus, dat een kabinet met diezelfde ChristenUnie erin straks mogelijk de meest verregaande experimenten met embryo’s in de geschiedenis van de mens toestaat. Het kabinet wil immers ‘zelfs extra middelen beschikbaar’ stellen om een ‘leidende rol’ te spelen op dit terrein ‘in het internationale wetenschappelijke veld’ volgens het AD.

Goed, de ChristenUnie ‘kreeg’ euthanasie. Toch? Nou, het AD meldt ook dat een wijziging van de euthanasiewet waarschijnlijk niet eens nodig is om ‘mensen die nu tussen wal en schip vallen toch te kunnen helpen.’ Geen idee welke mensen dat precies zijn, maar je vraagt je wel af of de ChristenUnie met deze ‘uitruil’ niet gewoon Welke euthanasieplannen geeft D66 eigenlijk op?

Embryotech gaat ons leven ingrijpend veranderen, maar niemand snapt hoe. Tijd voor een stoomcursus Mensenembryo’s – welke waarde kennen we ze toe? Waarom heeft een embryo recht op leven? Wat voor soort leven moet dat zijn? Lees hier waarom iedereen aan de bio-ethiek moet

Wat mag er dan straks met embryo’s?

Het werd me uit berichtgeving in de media verder totaal niet duidelijk wat er dan straks extra mag met embryo’s, wat eerder niet mocht. Het AD meldt:

‘Wetenschappelijk is het al mogelijk om bij een embryo bepaalde genen te verwijderen, waarna het wordt teruggeplaatst in de baarmoeder, maar dat mag nog niet in Nederland.’

Volgens mij mag dat nog nergens in de wereld. Hier straks wel?

‘Ook zetten de formerende partijen in op meer onderzoek naar stamcellen om erfelijke ziektes te voorkomen.’

Welk onderzoek wil men doen met welk type stamcellen? Wordt hier bedoeld: ‘embryonale stamcellen’? Voor onderzoek met stamcellen is toch geen verruiming van wetten nodig? Waarom zijn hier formatieonderhandelingen over?

‘Verder mogen ouders straks vaker het geslacht van hun ongeboren kind laten bepalen wanneer er erfelijke ziektes als borstkanker in de familie voorkomen.’

Waarom moet je de mogelijkheden tot geslachtskeuze verruimen om de risico’s op erfelijke ziektes te verkleinen? Borstkankergenen zijn toch ook te identificeren met

Onduidelijkheid is troef

Is ten minste bekend wat D66 precies met

Gelukkig identificeerde het NRC Pechtolds belangrijkste adviseur op het gebied van bio-ethiek, zijnde Een lezing van NRC’s lofzang op Bredenoord leert dat ze een zondagskind is, lesbisch, het nuttige graag verenigt met het aangename, hard werkt maar niet altijd een 9 hoeft te halen. Oké..

Je vraagt je af wat ze dan zoal adviseert.

Er is dus iets van een embryo-euthanasie-uitruil gaande tussen D66 en de ChristenUnie, maar verder is de toekomst van embryo’s in dit land totaal ongewis. Met mij twijfelt ook de Volkskrant aan de werkbaarheid van deze mist:

‘De partijen zullen de technieken een voor een bezien, stelt Zalm althans voor in zijn conceptcompromis ... steeds met in het achterhoofd de vraag in hoeverre de technologie noodzakelijk is. Dat is een uitsteltactiek die nog wat belooft, want in aantocht is nog een trits andere, grensvervagende medische technieken.’

Ja, neem bijvoorbeeld de of de en wat gaan we eigenlijk verzinnen voor die (Je kunt nu zelfs Kwam Wired mee.)

Ach waar hebben we het ook over: ‘uitgelekte’ formatiedinges. Ik hoop maar dat een kabinet t.z.t. wel met een kraakheldere uiteenzetting komt over in hoeverre embryo’s geïnstrumentaliseerd mogen worden, voor welk doel, en of daar dan ook absolute grenzen aan verbonden zijn, waar we principieel niet overheen gaan – ook al zou dat plotsklaps iedereen van kanker genezen. (Ik zeg maar wat.)

Op de hoogte blijven van m’n avonturen in niet-mensland? Ik schrijf over die andere 99 procent van de wereld: van pluizige pauwspin tot mens-varken-hybride. In deze mail houd ik je geregeld op de hoogte van vragen die ik heb, stukken die ik schreef of mooie wetenschapsverhalen van anderen. Schrijf je hier in voor mijn wekelijkse mail