Wat een mens mens maakt: daar zijn wetenschappers én het nieuwe kabinet nog lang niet uit
‘Daarom zijn wetenschappers mijn favoriete mensen,’ fluisterde de Spaanse journalist op de trap voor het Scuola Grande di San Rocco te Venetië, tijdens de laatste drankavond van een patentenconferentie.
‘Waarom?’ zei ik.
‘Kijk die wetenschapper. Duidelijk een wetenschapper. In z’n lievelingsshirt. Haar in een staart. Niet te belangrijk om iets fantastisch uit te leggen aan het personeel hier. Druk gebarend. Z’n publiek geniet. Deze man is zichzelf.’
‘Dan die man daar. Duur pak, perfect haar, zonnebankbruin, mooiste vrouw van het hele feest aan zijn arm in een sensationele glitterjurk en nog stééds kijkt hij obsessief naar z’n Twitterfeed. Je ziet aan alles, niks is ooit genoeg.’
‘Wat doet hij?’
‘Iets managen.’
Toen was het mijn beurt. En hoewel de Spanjaard en ik er die avond misschien in alles totaal naast zaten – een nieuwe hobby was geboren: scientist watching. Dus nu, als ik geen wetenschappers live bestuderen kan in allerhande conferentiezaaltjes, bekijk ik ze op YouTube.
Zo kwam het dat ik laatst een vijftal cognitiewetenschappers enthousiast zag dansen met een kaketoe. Op een podium. Op de Backstreet Boys.
Opgenomen vlak na de verschijning van een artikel over ritmegevoel bij vogels in het vakblad Current Biology – over dus die dansende kaketoe, genaamd Snowball.
Interessant zo’n dansende papegaai, dachten de wetenschappers. Waarom? Ritmegevoel is essentieel bij het leren van een taal. ‘Er zijn zelfs mensen die taal zien als een soort secundair fenomeen, dat is begonnen als muziek,’ vertelt gedragsbioloog Johan Bolhuis via Skype.
Veel van het denken-over-de-mens-als-exceptioneel-wezen hangt aan het idee dat wij taal hebben en beesten niet. Maar wat ís taal precies? Waar zit het in het brein? Hoe ontstaat het?
De talige breinstructuren die we kennen komen alvast niet voor bij het beest dat genetisch nog het meest op ons lijkt: de aap. Is taal daarmee iets uniek menselijks?
Niet volgens de dansende wetenschappers op dat kaketoepodium. Zij vonden gelijksoortige taalbreinstructuren als de onze bij zangvogels en papegaaien als Snowball.
Rijst toch de vraag: in hoeverre lijken we qua uiterlijk dan wel op de aap, maar qua brein toch meer op de papegaai?
En zijn we dan vooral ons brein?
Embryo’s en het regeerakkoord
Gisteren kwam het regeerakkoord naar buiten met daarin op pagina 17 en 18 onder het kopje ‘Medisch-ethische onderwerpen’ het een en ander over wat het kabinet nu wil met embryo’s.
Een eerste gedachte: wat ontzettend vaag. Wat is er over van de voltooid-leven-deal? Eigenlijk wordt alleen een route uitgestippeld maar nog niet gehint op de eindbestemming. Eerst lijkt er te staan dat het kweekverbod wordt opgeheven; vervolgens staat er dat er eerst veel discussie plaats moet vinden. Kortom: het kan nog alle kanten op met embryo’s. D66 en de ChristenUnie vechten het leeuwendeel later uit.
Wat sowieso gaat mogen: embryoselectie op geslacht. Om zware erfelijke ziektes die vaak maar aan één geslacht worden doorgegeven – zoals borstkanker – voor te zijn.
Verder verwacht ik een kabinet vol interne spanningen.
Kom bij de scificlub
Correspondent fietszaken Thalia Verkade en ik fantaseren weleens over een sciencefictionclubje. Dat komt nog niet erg van de grond, maar ik zag in ieder geval laatst Blade Runner 2049 en hoop op korte termijn een recensie te tikken.
Dus als jullie ‘m ook snel kijken kunnen we er later over redetwisten. (Zoals eerder dit jaar onder de analyse van Ghost in the Shell.)
Want dat verháál!