Deze boeren willen een varkensgeluid laten horen richting Den Haag

Onder het schitterende systeemplafond van grand café-zalencentrum De Bongerd in Heteren kwamen de georganiseerde varkensboeren bij elkaar om te vergaderen over maatregelen tegen de ‘mestfraude.’

Na onthullingen in NRC Handelsblad en de aankondiging van maatregelen, moest de sector met een antwoord komen. De varkensboeren hadden zich verenigd in de nieuwe Producenten Organisatie Varkenshouderij.

Bij binnenkomst in de zaal, die een uur voor aanvang al vol zat, werd ik besprongen door Eric Holleman, die met zijn broer een zeugenbedrijf heeft en mij kende omdat hij hartstochtelijk fan is van voetbalclub Vitesse uit Arnhem. ‘Twintig jaar seizoenkaart West-Tribune.’

Eric, die op Twitter berichten deelt als ‘Namens de Boeren van Nederland: smakelijke Kerstdagen’ en ‘Eating bacon at least twice a day can reduce your chance of being a #vegan by 100%. Please retweet to raise awareness,’ was blij met aandacht voor de varkenssector. Er werd alleen nog maar onzin geschreven.

‘Milieumaatregel dit, milieumaatregel dat, maar het is heel simpel: wij moeten concurreren met China, waar ze wel varkensflats mogen bouwen. Dat vlees is net zo snel bij de consument als dat plastic speelgoed van ze.’

‘Een varkensgeluid richting Den Haag’

Hij was regelmatig met zijn broer in China geweest en concludeerde dat je er net zo goed mee kon stoppen. Hij wees naar Ingrid Jansen, het frisse boegbeeld van de nieuwe vereniging, die hij in staat achtte om de varkensboeren bij elkaar te brengen. ‘Zodat we eindelijk een krachtig, eensluidend varkensgeluid kunnen laten horen richting Den Haag.’

We zijn als sector benieuwd naar deze vrouw

Ingrid stak haar hand op, vertelde dat ze een dochter is van een varkenshouder en dat de vergadering besloten was. Het enige wat fotograaf Jan Dirk van der Burg en ik mochten meemaken, was het flitsbezoek dat de nieuwe minister van Landbouw, Carola Schouten (ChristenUnie) aan de vergadering zou brengen. Ingrid: ‘We zijn als sector benieuwd naar deze vrouw.’

Na staatssecretaris Martijn van Dam (PvdA) en minister Sharon Dijksma (ook PvdA) hadden de boeren geen verwachtingen meer van bewindspersonen, vertelde een freelance-journalist naast wie ik aan een tafeltje werd gezet.

Hij had vijf pennen en werkte voor ‘meer dan drie varkensbladen.’ Hij wilde zijn naam niet geven: hij was geen fan van journalisten die kennis uit andere journalisten zuigen die zich ‘wel al jaren verdiepen in de varkenssector.’

‘Bloeden voor de mestfraude’

Varkensboer Erwin ter Hage hoorde het en boog zich over de collega heen om mij een hand te geven. Hij had ‘een normaal gezinsbedrijf. Dat wil zeggen: 220 zeugen.’

Over de mestfraude waren we snel uitgepraat. ‘Fraudeurs zijn geen lid van onze vereniging. Wij moeten bloeden voor de slachting die zij hebben aangericht. Zo denkt iedereen er hier over.’

Ik vroeg hoe of het toch kon dat er de laatste tijd zoveel varkensbedrijven afbranden. Erwin, met veel handgebaren: ‘De overheid! Milieumaatregelen! We moesten zo nodig allemaal centrale afzuiging in de stallen. Dan heb je dus een kanaal waar heel veel zuurstof doorheen wordt gejaagd. Een vonkje en je bent weg. Tel daarbij op dat we bijna geen bestrijdingsmiddelen tegen ongedierte meer mogen gebruiken. Muis – stroomdraad – knaag.’

Ik: ‘Vonkje – brand?’

Erwin: ‘Bedrijf naar de kloten! Hebben ze in China geen last van.’

‘Nou, die spettert de pan uit’

Minister Schouten kwam binnen. Tot de hals dichtgesnoerde blauwe jurk, dik dossier onder de arm, streng gezicht. De freelance-journalist van meer dan drie varkensbladen: ‘Boerendochter!’

Varkensboer Erwin: ‘Merk je verder niets van.’

Boerendochter!’ Varkensboer Erwin: ‘Merk je verder niets van

De minister was boos. Ze eiste dat de sector zelf met maatregelen kwam. Zo niet: dan geen geld meer uit Den Haag. Achter de schermen had ze met Ingrid van de POV, met de Rabobank en met mij verder onbekende organisaties als Cumela en TLN gewerkt aan een ‘Plan Aanpak Mestfraude.’ Ze riep de aanwezige boeren op dat plan te steunen.

Toen ze klaar was, pakte ze haar dossiers, stak ze haar hand op en banjerde ze De Bongerd uit, de boeren verbaasd achterlatend. ‘Nou, die spettert de pan uit,’ zei een varkenshouder uit Gemert.

‘De minister zet ons een pistool op de kop’

Ingrid schorste de vergadering. Ze stelde voor dat iedereen eerst maar even een paar biertjes ging drinken om te bekomen van de nieuwe minister, alvorens er zonder journalisten verder werd vergaderd.

Tegen mij zei ze dat ze als de vergadering goed verliep de volgende dag een toelichting zou geven op de site van BoerenBusiness (BB TV).

Stoppen met je varkensbedrijf vond ze trouwens ook een vorm van ondernemen. ‘We gaan naar een sector met steeds grotere, gespecialiseerdere bedrijven. Het geld van de overheid is echt keihard nodig.’

Een varkensboer die het gesprek stond af te luisteren, zei het duidelijker: ‘Wij staan met de rug tegen de muur, de minister zet ons een pistool op de kop. Het is wachten tot ze de trekker overhaalt.’

‘Ook Carola Schouten’ verdient een kans

Bij het bier in De Bongerd - het complex bevatte ook nog een zaaltje waar een country- en Linedance-cursus werd gegeven en een sporthalletje waar werd gevolleybald - kreeg je een stuk krentenmik met roomboter.

Je moest varkensboer zijn om het te snappen

Fotograaf Jan Dirk, wiens vader ook ooit varkensboer was, ontmoette er een neef met een ringbaardje en Elly Michiels-Fleuren, een bevlogen varkenshoudster uit Horst van wie hij de tweets had gebundeld. Ze twitterde regelmatig close-ups van lekkernijen uit de braadpan en was geblokkeerd door Marianne Thieme (Partij voor de Dieren) en Sharon Dijksma (PvdA).

Ze zei dat iedereen in het leven een kans verdiende. ‘Ook Carola Schouten.’ Mestfraudeurs moesten keihard worden aangepakt en er ging niets boven door de stal lopen en dan een nestje jonge biggetjes tegen elkaar te zien liggen.

De volgende dag presenteerde Ingrid Jansen op BB TV het plan ‘Aanpak tegen mestfraude.’

Het bestond uit vier pijlers, je moest varkensboer zijn om het te snappen.

Eerder onder het systeemplafond: