Verandering in hoe we naar vrouwen kijken, begint bij een straatnaam. Daarom doopten we de Dam om in Dame

Op dinsdag 7 augustus stond ik al bij zonsopgang op straat met een zelfgeknutseld straatnaambordje. Ik was deel van team Amsterdam, maar ook in Utrecht, Arnhem, Ede, Nijmegen, Goes, Delft, Den Haag, Tilburg en Leiden gingen vrouwen en een enkele man de straat op; Middelburg, Den Bosch en Rotterdam zullen nog volgen. De actie, opgezet door De Bovengrondse, de feministische actiegroep waar ik mede-oprichter van ben, kreeg de naam #meervrouwopstraat.

Dat is ook het doel: meer vrouwen in het straatbeeld.

Zoals deze data-analyse van De Correspondent uitwees, zijn mannen in het straatbeeld veel beter vertegenwoordigd dan vrouwen. Het onderzoek richtte zich op Amsterdam; Utrecht en Groningen zijn ook onder de loep genomen, daarover lees je morgenochtend meer op De Correspondent. En wil je weten hoe het zit in jouw gemeente, dan kun je je bij het onderzoek aansluiten.

Om die scheve verhouding aan te kaarten, plakten we als symbolische eerste zet een E achter het bordje van De Dam om er een Dame van te maken, en waaierden vervolgens uit om Serafina en Jansie, Raden Adjeng Kartini, Suze Groeneweg, Beyoncé en acht andere vrouwen^* een plek te geven. Bij bewustwording begint het.

Zijn er geen Grotere Problemen?

Nadia Palesa Poeschmann, de interviewster van Powned die mee op stap was, vroeg vanaf de bagagedrager van een van ons, camera op de schouder, waarom we ons niet bezighielden met bijvoorbeeld de inkomenskloof tussen mannen en vrouwen. Met Grote Problemen.

Dat was meteen de meest gehoorde kritiek. Een greep van Twitter: of we niks anders te doen hadden, of we niet beter achter het fornuis konden gaan staan, ‘lekker belangrijk’, of er geen grotere problemen waren om ons druk over te maken? ‘Armoede, vrouwenhandel, moderne slavernij, gedwongen kinderprostitutie, ik noem maar wat dwarsstraten.’^*

Zijn er grotere problemen? Absoluut. Armoede, vrouwenhandel, dat is erger. En als de reageerders in kwestie zich inzetten om die grotere problemen op te lossen, maak ik een diepe buiging. Maar te vaak is zo’n reactie een excuus om helemaal niets te doen. Om te kunnen blijven stilzitten in de zomerhitte.

Blijft de vraag waarom De Bovengrondse zich niet bezighoudt met Grotere Problemen, als we dan toch in beweging komen.

Die vraag snap ik, en hij heeft ten eerste te maken met de spanning die er zit tussen Grote Problemen en de kleine details waarin die zich soms uiten. Hoe kun je het grote dan aanpakken via het kleine?

Waarom we één stap tegelijk zetten

Deze actie, #meervrouwopstraat, gaat over het grotere thema representatie van vrouwen in het publieke domein. 88 procent van de naar een mens genoemde straten in Amsterdam heeft een mannennaam, maar het probleem is breder. 88 procent van de in media opgevoerde experts is man. 70 procent van de Nederlandse talkshowgasten is man.

Een vrouw die wordt afgebeeld als intelligent wezen, niet als mooi ding, is nog veel te zeldzaam

Dat vrouwen op die plekken minder in beeld komen – om van vrouwen van kleur nog maar te zwijgen – doet iets met ons beeld van vrouwen. Een vrouw die wordt afgebeeld als intelligent wezen, niet als mooi ding, is nog veel te zeldzaam. Dát is het grotere probleem. En hoe pak je zoiets aan? Je kiest een van de manieren waarop het probleem zich uit. Straatnamen bijvoorbeeld. Eén stap tegelijk.

Niet voor niets is de titel van dit correspondentschap ‘Nieuw Feminisme’. Ik ben, net als veel mensen van mijn generatie, nieuw in het feminisme. En activisme is niet simpel. Het is tijdrovend, geldvretend en vergt oefening.

Publiek een controversieel standpunt innemen en kwade bellers te woord staan, dat is (nu nog) best stressvol. Daar moet ik aan wennen. Eén stap tegelijk. Met deze actie verzamelen we bovendien volgers, contacten en dus slagkracht voor de volgende.

De lessen die we nu opdoen, nemen we mee naar de volgende actie, over een ander onderwerp. Bijvoorbeeld de gebrekkige sociale bescherming van huishoudelijk werkers.