Ode aan de vervloeiende seksualiteit

David Van Reybrouck
Correspondent Revolutie in Indonesië
Illustratie: Tzenko (voor De Correspondent)

Steeds meer begrip voor verschillende seksualiteiten, dat is een goede zaak. Maar inmiddels zijn we hard op weg om iedere menselijke drift te catalogiseren en zit je toch weer vast in een hokje. Wat als we nu eens eerlijk zijn tegen onszelf en de rommelige koorts erkennen die seksualiteit zo vaak is?

Bon. Vroeger hadden we één vakje, heteroseksualiteit. Toen ontstond er met veel moeite iets van begrip voor vrouwelijke seksualiteit en op sommige plekken, na nog veel meer moeite, voor homoseksualiteit. Er kwamen vakjes bij: mannen die van mannen hielden, vrouwen die van vrouwen hielden, mensen die van beiden hielden. Het woord holebi vatte het zo een beetje samen.

In het Engels werd de afkorting LGBT de afgelopen jaren inmiddels opgetrokken tot – wacht, fasten even your seatbelt – LGBTQIAP+. Naast lesbian, gay, bisexual and trans moest dat letterwoord ook onderdak verschaffen aan en En om te vermijden dat we straks alle 26 letters van het alfabet opgesoupeerd zouden hebben, terwijl we nog lang niet klaar waren met het catalogiseren van alle mogelijke menselijke driften, hebben ze er maar die plus aan toegevoegd.

Iedereen mag anders zijn, maar niemand mag veranderen

Zijn we nu klaar? Steeds meer begrip voor verschil, dat is toch een goede zaak? Ja, zeker. Fijn dat er meer hokjes zijn. Maar ’t zijn wel nog altijd hokjes.

Fijn dat er meer hokjes zijn. Maar ’t zijn wel nog altijd hokjes

Wat zijn dit voor tijden waarin we verschil kennelijk enkel kunnen respecteren door elke variatie zo spoedig mogelijk met weidepalen te omheinen? Ieder zijn hokje, is dat een stap voorwaarts? Een datingsite als heeft inmiddels ruim twintig categorieën waaruit transpersonen kunnen kiezen: behoor je bij de androgynes, de genderfluids, de hijras of de non-binaries? Het lijkt wel op victoriaanse antropologie, die hang naar vakjes.

Het goede van dit hokjesdenken is dat het groepen zichtbaar maakt die vroeger volkomen in de schaduw van de heteroseksuele norm verdwenen. Het nadeel ervan is dat het mensenlevens herleidt tot ‘identiteiten’, een onveranderlijke harde kern waarmee je kennelijk opstaat en gaat slapen. Of sterker nog, waarmee je geboren wordt en gaat sterven.

Seksualiteit als een rommelige koorts

Het laat zien dat we diversiteit in de breedte hebben aanvaard, maar niet in de diepte. Iedereen mag anders zijn, maar niemand mag nog veranderen. Als iemand uit de kast komt, zat hij daar al sinds zijn geboorte in.

Als iemand van geslacht verandert, liep zij al vanaf haar vroegste kindertijd met dat verlangen. Als een heterovrouw rond haar twintigste iets met een studiegenote had, is zij niet van geaardheid veranderd, maar was zij slechts tijdelijk aan het experimenteren.

Maar wat als we nu eens eerlijk zijn tegen onszelf en de rommelige koorts erkennen die seksualiteit zo vaak is? Wie verlangt er nu heel zijn leven naar hetzelfde? Niet bij iedereen zijn de fantasieën op zijn zeventigste nog dezelfde als op zijn zeventiende. Verlangens kunnen evolueren, hunkering is polymorf. Seksualiteit, net zoals uw oorschelpen, blijft groeien.

LGBTQIAP+ ? Mij niet gelaten, voeg gerust nog wat letters toe, maar zet er dan ook kleine letters bij en leestekens en spaties. Zet er Chinese karakters bij, spijkerschrifttekens en Centraal-Afrikaans tromgeroffel. Verfrommel het blad waarop je schreef. Leg het in de regen. Strijk het glad op de rug van een geliefde.

Voilà, dan komen we ergens.