De keuze van Feyenoord voor Jaap Stam lijkt ingegeven door existentiële stress

Het is fijn dat het Nederlandse voetbal aan de beterende hand is, ook al heb ik geen idee hoe dit precies komt. Wat ik wel weet: het komt niet omdat het Nederlandse voetbal opeens interessante nieuwe keuzes maakt.

Neem Feyenoord, een van de drie grote Nederlandse clubs. Feyenoord neemt een trainer aan wiens ervaring als hoofdtrainer niet verder strekt dan anderhalf jaar Reading FC en twee maanden PEC Zwolle (plus twee jaar co-trainer van Jong Ajax). Ik blijf me daarover verbazen: waarom zou je als grote club zoveel vertrouwen stellen in iemand waarvan je nauwelijks kunt weten wat hij kan als trainer?

Niets tegen Jaap Stam, ik weet weinig van Jaap Stam, maar dat is nu net het punt: Feyenoord weet ook niet zo heel veel van Jaap Stam. Dat kan namelijk niet, want Jaap Stam heeft nog maar een kort cv als trainer.

Dat verklaart misschien waarom Martin van Geel, technisch directeur van Feyenoord, in het persbericht over Stams benoeming niet verwees naar zijn inhoudelijke kwaliteiten. Wat hij wel zei? ‘Jaap is een indrukwekkende verschijning. Met hem komt er straks letterlijk en figuurlijk echt iemand binnen.’

You’re hired!

Maar goed. Ik heb dit al eerder geschreven, ik heb er al eerder over geopinieerd. Misschien is dit het moment voor empathie. Want ik denk eerlijk gezegd dat de keuze voor Stam geen offensieve keuze is maar een defensieve, ingegeven door existentiële angst.

Verplaats je in de rol van bestuurder: kies je voor een relatief onbekende maar ervaren trainer – een vakman zonder grote naam en gunfactor – en presteert die onbekende trainer ongeveer zoals Giovanni van Bronckhorst dit seizoen, dan zal de kritiek van media en supporters op het bestuur niet mals zijn. Deze stress zie je bij meer (grote) clubs: het is geen bug van het voetbal, maar een feature.

In het specifieke geval van Feyenoord speelt nog een stressfactor. Uit een verhaal van VI’s Feyenoord-expert Martijn Krabbendam bleek dat de investeerdersclub Vrienden van Feyenoord een voorkeur had voor Stam. Of die Vrienden verstand hebben van voetbal is onduidelijk. Wel duidelijk is dat het risicovol is om tegen investeerders in te gaan.

Het aanstellen van een ex-international als Jaap Stam is een beetje als het kopen van IBM-computers (zoals het gezegde uit de jaren tachtig en negentig luidt): een risicoloze aanschaf waarvoor je nooit ontslagen zult worden. Maar of je er veel winst mee zult boeken?

Begrijp me niet verkeerd: ik hoop dat Stam een goede trainer blijkt. Dat kan Feyenoord op het spoor zetten om weer aan te haken bij Ajax en PSV, wat het Nederlandse voetbal een volgend duwtje in de rug geeft. Maar wat echt zou helpen: een klimaat waarin clubs minder beslissingen nemen gebaseerd op stress en pr-overwegingen, en meer op onderzoek en overtuiging, ook al oogt dat niet sexy.

De vraag is: hoe krijg je dat voor elkaar?