Ophef om niks: dit gebeurde er echt tussen Frenkie de Jong en scheidsrechter Higler

Sinds ik me ben gaan verdiepen in scheidsrechters, verbaas ik me steeds meer over de heftigheid van de reacties op hun optredens – en op hun vermeende optredens.

Goed voorbeeld: FC Groningen-Ajax van afgelopen weekend. Dat was weer eens zo’n wedstrijd waarbij het meer over de arbitrage leek te gaan dan over het voetbal. Wel of geen penalty voor Groningen, wel of geen geldig doelpunt van Klaas-Jan Huntelaar, wel of geen rode kaart voor Huntelaar?

Na afloop kwam daar nog een bizar subplotje bij: Frenkie de Jong suggereerde dat scheidsrechter Dennis Higler zijn eigen spelregels maakte.

Als de populairste speler van het moment iets zegt

Het begon met een tweet^* van Telegraaf-verslaggever Mike Verweij. Volgens Ajax-sterspeler Frenkie de Jong had scheidsrechter Higler tegen hem (De Jong) gezegd dat hij (Higler) niet floot voor overtredingen, ‘omdat hij vond dat ik de bal sneller moest spelen’. (Subplot bij het subplot: De Jong zei dit vermoedelijk niet tegen Verweij, maar tegen Daniel Schoonenboom^* van VTBL, en hij zei het iets anders dan dat Verweij het tweette.)

Als een dergelijk goede en populaire en slimme^* speler zoiets zegt, dan wekt dat interesse. En inderdaad: er was geen gebrek aan verontwaardiging over Higlers opmerking zoals weergegeven door Frenkie de Jong. Verweijs tweet scoorde 120 retweets, het filmpje van VTBL^* werd grif gedeeld, enkele sites maakten nieuwsberichtjes, en er kwam zelfs een column^* van voormalig Sparta-trainer Alex Pastoor, wat weer tot nieuwe opstokende^* nieuwsberichtjes leidde.

De werkelijkheid zoals uitgelegd door Dennis Higler is een stuk onschuldiger

Dat het nogal onwaarschijnlijk is dat Higler zijn eigen spelregels maakt, en dat het nog onwaarschijnlijker is dat hij die clandestiene regels dan ook nog eens uitlegt aan een speler, was kennelijk geen reden om de vraag te stellen: is dit echt hoe het is gegaan? Integendeel: het maakte de opmerking alleen maar schandaliger. Op Twitter^* had Higler het gedaan. Higler moeten ze direct van het veld afhalen.

De werkelijkheid zoals uitgelegd door Dennis Higler is een stuk onschuldiger – en als je het mij vraagt een stuk waarschijnlijker. Ik belde Higler zondagmiddag terwijl hij op weg was naar zijn VAR-dienst bij PSV-ADO Den Haag, om hem naar het incident te vragen. Want dit klonk wel heel curieus, en het sloot volstrekt niet aan bij de indruk die ik van hem heb gekregen, toen ik hem in februari een paar keer sprak en over hem schreef.

Wat Higler zei en bedoelde

Higler moest lachen: ‘Ja ja, de competitie wordt spannend, dan raakt iedereen een beetje over zijn toeren.’

Hij maakte meteen iets duidelijk. Hoe een speler zich tactisch gedraagt, speelt geen enkele rol bij het beoordelen van een overtreding. Al wacht je nog zo lang met de bal, en al nodig je een schop nog zo uit, zoals De Jong soms doet, dat is voor hem niet relevant. Een overtreding is ‘natuurlijk’ een overtreding.

Wel had hij iets gezegd tegen De Jong dat leek op wat De Jong tegen de journalisten had gezegd. FC Groningen speelde behoorlijk fysiek en De Jong had zich na een vermeende overtreding in de 36ste minuut beklaagd bij Higler – net zoals enkele ploeggenoten. Waarop Higler terug zei: ‘Frenkie, je bent zo goed, als je de bal nou wat sneller speelt, dan hebben we deze discussie niet eens.’

Wat Higler, aldus Higler, daarmee had bedoeld: voetbal is een contactsport, en dus is er altijd een schemergebied waarin iets wel of geen overtreding is. Het kan dus gebeuren dat je wordt geraakt, maar toch geen vrije trap krijgt. Als je geen risico wil lopen, dan moet je de bal sneller passen.

In de lezing van Higler was het dus meer een feitelijke constatering, die vrij vertaald neerkomt op: zeur niet, Frenkie. In de rust zei De Jong nog tegen Higler dat hij volgens de regels moest fluiten. Higler: ‘En ik zei toen: ‘Natuurlijk doe ik dat. Als er echt iets gebeurt, dan fluit ik echt wel.’

Woensdagmiddag luisterde Higler op mijn verzoek de audio-opname terug om te checken wat hij precies had gezegd tegen De Jong (alle communicatie tussen scheidsrechters wordt opgenomen, zodat de scheidsrechters controleer- en verbeterbaar zijn). Higler had het iets anders gezegd dan dat hij het zich herinnerde – wat mij betreft minder incriminerend nog.

Higler: ‘Nee, nee, voor mij geen overtreding.’

De Jong protesteert.Higler: ‘Je moet wat sneller handelen. Het is gewoon de bal.’

(Higler, woensdag via WhatsApp tegen mij: ‘Waarmee ik dus niet zeg ik dat ik niet voor overtredingen fluit, maar [dat ik] vind dat de bal gespeeld is en hij zichzelf in de problemen brengt.’)

Een paar momenten later voegt Higler daar in het voorbijgaan tegen De Jong nog aan toe: ‘Jij bent zo goed, als je de bal nou sneller speelt, dan hebben we deze discussie niet eens.’

Nadat Higler voor de rust had gefloten, kwam De Jong er nog even op terug: hij had het toch echt een overtreding gevonden (zie afbeelding hierboven). Higler: ‘Ik snap het. Voor mij een licht contact (een normaal voetbalduel) waar ik niet voor fluit. Een beetje mannelijk voetbal. Als het meer is, fluit ik zeker.’

De hoge bereidheid tot verontwaardiging over de scheidsrechter

Nu was het zeker niet de handigste opmerking. En Higler kan zich voorstellen ‘dat [De Jong] het in de emotie, als hij een schop kreeg, zo interpreteerde.’ Maar spijt heeft Higler niet van wat hij zei. Ook hij moet dingen kunnen zeggen. En natuurlijk schrijft hij De Jong niet voor hoe hij moet spelen.

Het was vooral bedoeld als speelse opmerking, zoals hij dat ook deed bij Heracles-Ajax, begin februari, toen De Jong zich bij Higler had beklaagd over een overtreding. ‘Bij Atletico noemen ze dat kietelen hoor’, had hij gezegd – wat De Jong volgens Higler waardeerde met een kenmerkende grijns.

Wat mij verbaasde: de bereidwilligheid tot ophef, de onbereidwilligheid om iets te checken

Wat mij verbaasde: de bereidwilligheid tot ophef, de bereidwilligheid om te denken dat scheidsrechters hun eigen regels verzinnen, de onbereidwilligheid om iets te checken bij Higler, de beeldvorming die alweer is gemaakt.

Higler maakt zich allang niet meer druk om die dingen, zei hij zondag. ‘Ik voorspel het je: dinsdag zijn er weer wedstrijden, dan is dit allemaal alweer vergeten, en dan maken we ons wel weer druk om iets anders.’

(Noot: ik heb Ajax nog gevraagd om een reactie van De Jong. Ajax’ woordvoerder antwoordde dat de aandacht inmiddels weer lag bij de volgende wedstrijd – niet geheel onbegrijpelijk wat mij betreft.)

Meer lezen?