Ga stemmen vandaag. Want het maakt een enorm verschil

Vandaag brengen we de meest invloedrijke stem uit die we als Nederlander hebben over wat te doen aan de grootste problemen van onze tijd.

Maar eerst: wat vindt Thierry Baudet eigenlijk van Franse literatuur?

Het is inmiddels bijna ritueel: hoe de nationale nieuwsmedia, de televisie voorop, het iedere keer weer voor elkaar krijgen om verkiezingen over alles te laten gaan behalve wat er daadwerkelijk op het spel staat. Van Hans Brusselmans tot Michel Houellebecq – heeft u al enig idee hoe we de opwarming van de aarde op Europees niveau zullen tegengaan?

Wij ook niet.

Waar deze verkiezingen over gaan

Misschien dus goed om hier nog maar eens te benadrukken: die stem die we vandaag mogen uitbrengen, gaat echt ergens over. Wie zich druk maakt om de toekomst van onze planeet, heeft vandaag een uitgelezen kans daar invloed op uit te oefenen.

Neem het grootste probleem van onze tijd: klimaatverandering. Een thema zo groot dat het ‘alles zou moeten domineren’, zoals collega Rutger Bregman onlangs schreef. De komende jaren moet er veel gebeuren. Nederland heeft, net als de rest van Europa, het Parijs-akkoord getekend. Dat betekent dat we in 2030 minstens 55 procent minder CO2 moeten uitstoten ten opzichte van 1990. Ons beleid is daar alleen nog niet op ingericht.

Het slechte nieuws: het minuscule Nederland slaat nog geen deuk in een pakje boter als het om klimaatverandering gaat.

Het goede nieuws: de Europese Unie wel.

Casus 1: Europa en de kolencentrales

Neem de twee grootste klimaatmaatregelen van het kabinet-Rutte: het sluiten van alle kolencentrales in Nederland vanaf 2025 en het invoeren van een minimumprijs voor CO2-uitstoot door energiecentrales.

Twee maatregelen die Nederland tot 2030 een besparing van maar liefst 26 megaton CO2 zullen opleveren.

Maar: Europa als geheel gaat door de maatregelen slechts 4 megaton minder uitstoten. Oftewel: bijna 85 procent van de CO2-reductie wordt tenietgedaan door hogere CO2-uitstoot in de rest van Europa. 

Dat zit zo: als wij kolencentrales sluiten, gaan we meer buitenlandse stroom importeren. Bij de opwekking van die buitenlandse stroom gaat meer broeikasgas de atmosfeer in dan bij de opwekking van onze eigen stroom.

Want de grootste kolencentrales in bijvoorbeeld Duitsland – van die ondingen op bruinkool – stoten zo’n 1,2 megaton CO2 per megawattuur uit, terwijl de in 2015 gebouwde (en spoedig te sluiten) Eemshavencentrale het doet voor 0,7 megaton CO2 per megawattuur.

Dus beter sluit je eerst de loeiende Duitse bruinkoolcentrales, voordat je aan de zuinigere centrales in Nederland begint. Niet omdat we nu zo graag kolencentrales open laten, maar omdat het simpelweg meer CO2-besparing oplevert.

Vandaar dus: Europa.

Casus 2: Europa en de F-gassen

Voorgaande is slechts een voorbeeld uit duizenden. Want waar je ook kijkt, je zult zien: nationaal handelen levert nog geen fractie van de klimaateffecten op die je Europees kunt bewerkstelligen.

Zelfs bij de lulligste Europese regels over de obscuurste Europese zaken lopen de besparingen al snel in de megatonnen.

Neem de Europese richtlijn over F-gassen.

Ooit dreigde de mensheid een gapend gat in de ozonlaag te branden door zogenoemde chloorfluorkoolwaterstoffen (cfk), die als koelmiddel in airco’s en ijskasten werden gebruikt. Toen bleek hoe gevaarlijk deze aantasting van onze ozonlaag was, handelde de mensheid onkarakteristiek doortastend: binnen no time werd het koelmiddel uit onze apparaten verbannen.

Maar daarmee begon de F-gassen-ellende, want de cfk’s werden vervangen door fluorkoolwaterstoffen (hfk’s). Beter voor de ozonlaag, dat wel, maar minder aangenaam voor het klimaat: hfk’s zijn namelijk broeikassen met een opwarmingspotentieel dat zo’n 22.000 keer hoger ligt dan CO2.

Bas Eickhout (GroenLinks) was als rapporteur van het Europees Parlement de drijvende kracht achter een akkoord om het gebruik van deze ‘superbroeikasgassen’ tot nihil terug te brengen. Dankzij zijn akkoord besparen we in 2030 ruim 55 megaton CO2-equivalent. Ter vergelijking: het complete Nederlandse Klimaatakkoord gaat over 48,6 megaton.

Vandaar dus: Europa.

Casus 3: Europa en de stofzuigerrichtlijn

Nog niet overtuigd?

Wat te denken van de EU-regels voor energiezuinige – jawel – stofzuigers? Met die richtlijn alleen al is een besparing van 11 megaton CO2 in Europa gemoeid – bijna een kwart (!) van ons vaderlandse Klimaatakkoord.

En het houdt niet op bij stofzuigers. De zogenoemde ‘Ecodesign-richtlijn’ gaat ook over cv-ketels (opbrengst: 37 megaton), televisies (18 megaton), airconditioners (13 megaton), wasmachines (6 megaton), vaatwassers (4 megaton) en ga zo maar door.

Alles bij elkaar gaat er met deze simpele energievoorschriften uit Brussel maar liefst 496 (!) megaton CO2 bespaard worden. Getallen waar nationaal beleid compleet bij verbleekt.

Toch verschenen in de afgelopen tien jaar slechts 34 artikelen over de Ecodesign-richtlijn in landelijke dagbladen.

Casus 4: Europa en de emissiehandel

Goed, een laatste voorbeeld dan: de Europese emissiehandel.

Voer voor nationale debatten en late-night talkshows? Niet bepaald.

Toch is het ons voornaamste wapen in de strijd tegen klimaatverandering: zo’n 45 procent van alle Europese uitstoot van broeikasgassen valt onder de Europese emissiehandel – de energiesector, de industrie, zelfs de luchtvaart doet (een beetje) mee.

Het is dan ook een ingenieus systeem: de Europese Unie bepaalt hoeveel broeikasgassen bepaalde sectoren mogen uitstoten. Daarvoor stelt het elk jaar een vaste hoeveelheid uitstootrechten beschikbaar. Bedrijven die broeikasgas uitstoten moeten deze rechten kopen – van elkaar of op de veiling. En om een steeds zuinigere bedrijfsvoering te bevorderen, geeft de EU elk jaar steeds een beetje minder uitstootrechten uit.

Dankzij dit systeem stevent Europa nu af op een besparing van maar liefst 556 megaton CO2 in 2030. Elf keer het Klimaatakkoord.

Vandaar dus: Europa.

Ons advies: ga stemmen (bijvoorbeeld op Bas of Raoul)

Tijdens het grote lijsttrekkersdebat van gisteren ging het natuurlijk niet over kolencentrales, F-gassen en de Europese emmissiehandel.

Maar vandaag wel.

Dus ga stemmen, bijvoorbeeld op Bas Eickhout van GroenLinks of Raoul Boucke van D66 – beiden sterk op het klimaatdossier.

Was het Thierry Baudet niet die zei dat Nederlands klimaatbeleid een druppel op een gloeiende plaat is?

Inderdaad.

Vandaar dus: Europa.