Jackie Groenen was 12. De jongens werden ‘vierkant’ gespeeld. Dit is het verhaal achter de foto
Twee jaar geleden stuurde Jack Groenen, de vader van WK-ster Jackie Groenen, me deze geweldige foto. Wie hem had gemaakt, en wie er allemaal op stonden, dat wist hij niet meer. Ik heb alle spelers opgespoord en gevraagd naar hun herinneringen aan de wedstrijd die op de foto vereeuwigd werd.
Het was een wedstrijd die echt ergens om ging. VV DESK (Door Eendracht Sterk Kaatsheuvel) C3 tegen VV Riel C1, donderdagavond 19 april 2007, 19:30 uur, in Kaatsheuvel. Het kampioenschap stond op het spel.
‘Zij en wij waren kampioenskandidaat’, zegt Rob van Boxtel, de voorstopper van DESK. ‘En daarom stonden er behoorlijk wat mensen langs het veld. Dat gebeurde eigenlijk nooit. De sfeer was best opgewonden.’
Er waren twee hoofdredenen voor de opwinding: de twee blonde meisjes van VV Riel. De een klein en jong, de andere nog kleiner en jonger. Beiden waren ze beter, veel beter, dan alle andere spelers op het veld, en alle andere spelers op het veld wisten het. Als 12- en 13-jarige meisjes waren latere international Jackie en Merel Groenen al goed – heel goed. (Jackie speelde altijd met Merels teams mee.)
‘Ik herinner me die wedstrijd nog goed’, zegt Van Boxtel, toen 15 jaar oud, nu accountant in opleiding. ‘En dat komt omdat we helemaal werden zoekgespeeld. Echt helemaal vierkant gespeeld. Door een heel klein meisje. Dat is niet leuk als je zo oud bent.’
Een belangrijke wedstrijd, veel toeschouwers, gekrenkte jongenstrots, fanatisme over en weer. ‘Ik weet nog’, zegt Robs vader Carlo van Boxtel, de vaste fotograaf van het team destijds, en de maker van de foto waar dit stuk over gaat, ‘dat ik langs het veld dacht: dat gaat een keer mis.’
Over foto’s die liegen en foto’s die meer zeggen dan duizend woorden
Er zijn veel fameuze foto’s van Diego Maradona, maar eentje steekt er bovenuit. Op het WK van 1982 controleert hij de bal, terwijl panische Belgen langs elkaar heen proberen te zien hoe die kleine nummer tien van Argentinië hen gaat afslachten. Alleen: die foto liegt.*
In werkelijkheid is de scène vrij ordinair: Argentinië nam een vrije trap, België vormde een muurtje, en Maradona kreeg de bal naast het muurtje aangespeeld. De Belgische spelers verlaten de muur en willen weten waar de bal is.
De foto van Jackie Groenen liegt niet – of nauwelijks. Zij en haar iets grotere zus Merel, die centraal achterin stond, waren de jongens van DESK die avond de baas. De paniek bij de DESK-spelers – v.l.n.r. verdedigende middenvelder Matthijs Span (14), linksback Martijn van Strien (14), laatste man Ruben de Vroome (15), en mid-mid Jordy van Vugt (14) – die de foto suggereert, was echt.
Wat wel enigszins vertekent, zegt Jordy van Vugt, tegenwoordig medewerker logistiek bij Spar, is dat de DESK-spelers die op de foto staan, toevallig net de grootste jongens van de ploeg waren. ‘Daardoor lijkt zij kleiner. Wat natuurlijk mooi is voor het effect van de foto. Maar ze was heel goed, dat weet ik nog wel.’
‘Ze was verreweg de beste van het veld’, zegt Van Boxtel. ‘Ze zat overal tussen, zoals nu ook op het WK, en ze speelde zo twee, drie man van ons voorbij. Maar ook zonder bal was ze geweldig. Ze zette iedereen continu op zijn plek, met aanwijzingen. Ze had een hoge, scherpe, harde stem. Dat was ongelooflijk irritant.’
Het irritant goede spel van Jackie en Merel was één reden dat sommige aanwezigen zich de wedstrijd nog goed heugen. De andere was dat de wedstrijd finaal uit de hand liep.
Wat er na de foto gebeurde
Die donderdagavond ging het tussen DESK en Riel wat verder dan over en weer wat schoppen, en de gebruikelijke ruzies over partijdige scheids- en grensrechters. Zoveel verder, dat ook Jack Groenen, vader en coach van Jackie en Merel, zich de wedstrijd nog goed kan herinneren.
‘Die jongens waren aardig gefrustreerd’, zegt Groenen. ‘En op enig moment gingen ze schoppen. De eigen scheids floot er geen enkele keer voor. Tot ze Jackie een keertje goed raakten. De scheids floot weer niet.’
Dit is Jack Groenens – ongetwijfeld gekleurde – herinnering. De jongens van DESK zeggen zelf dat ze ‘in elk geval geen schopploeg waren, of zo’. Wat wel zeker is: Jackie kreeg op een zeker moment een harde schop. Dat gebeurde ergens in de tweede helft.
De ‘dader’: Rob van Boxtel. ‘Ik kwam met haar in duel, en mijn been schoot omhoog, waardoor ik haar best hard raakte’, zegt hij. ‘Per ongeluk, maar ze had pijn, en moest het veld af. Dat maakte veel indruk. Ik weet nog dat ik dacht: dit komt door mij.’
Angelique Kuijpers, de moeder van Jordy van Vugt en trouw volger van de ploeg, was die avond ook aanwezig: ‘Die jongen was echt ontdaan.’
Carlo (Robs vader): ‘Ik denk niet dat hij dat opzettelijk deed. Je kunt het ook een beetje zien in die foto. De twijfel bij die jongens. Ze wisten zich geen raad met dat kleine meisje. Moet ik die aanpakken of niet? Een lief klein opdonderke, maar je wilt ook niet voor gek staan. Maar Rob is wel een fanatieke. Dus die zou natuurlijk in duel komen met hun beste speler. Dat zag ik wel gebeuren.’
Rob: ‘Ik vind het nog steeds heel erg. Ik heb haar daarna niet meer gezien. Wil je sorry tegen haar zeggen als je haar weer spreekt?’
De wedstrijd werd gestaakt. Zou een replay in 2019 mogelijk zijn?
Vader en coach Jack Groenen was de hele wedstrijd al geërgerd, om de – in zijn ogen – partijdige scheidsrechter. Na die schop was de boot echt aan, wat voor iedereen langs het veld duidelijk was.
Fotograaf Carlo van Boxtel: ‘Ik stond vlakbij hun coach. Ik dacht: ik zeg maar niet dat het mijn zoon is die dat deed. Want het leek me niet dat die coach daar dan goed op zou reageren.’
De scheidsrechter had niet gefloten voor de overtreding. Maar toen hij zag dat Jackie op de grond bleef liggen, legde hij het spel stil om haar te laten verzorgen. Maar dat gebeurde niet. Daarvoor was Jack inmiddels te nijdig.
Jack Groenen: ‘Ik weigerde verzorging te geven. "Het was toch geen overtreding? Dus ze stelt zich aan", zei ik tegen de scheidsrechter. "Dan hoeft ze ook geen verzorging."’
Jack wilde daarmee bereiken dat de scheidsrechter eerlijker zou fluiten. Maar de scheidsrechter hield vol. Hij eiste dat de mensen van VV Riel Jackie verzorging zouden geven. Jack: ‘Anders zou hij staken. "Prima," zei ik, "van mij krijgt ze geen verzorging."’
Waarop de wedstrijd werd gestaakt. Ton Kieboom, de voorzitter van de pr-commissie en bestuurslid van DESK destijds, ziet in zijn archief dat de wedstrijd in 2-2 eindigde. Dat blijkt ook uit de KNVB-archieven.
Wie uiteindelijk kampioen werd dat seizoen? DESK niet in elk geval, zegt Jordy van Vugt (‘Dat zou ik me wel herinneren.’). Jack Groenen vermoedt dat het VV Riel was: ‘Ik denk het wel, dat moet haast wel.’
Pas jaren later beseften de DESK’ers dat het irritant goede meisje van toen Jackie Groenen was. Van Vugt doet bij dezen een aanbod: ‘Laten we de wedstrijd nog eens spelen. Een benefietwedstrijd voor een goed doel. Ik weet zeker dat ik de jongens daarvoor op de been kan krijgen.’ De jongens beloven Jackie en Merel aardig en voorzichtig te zijn.
Met dank aan DESK-speler Rob Klerkx en Jan Verbeek (KNVB).