Vrijdagquiz #1: De boog en de schoenen

Open source intelligence (OSINT) is helemaal hot op het moment. Er is zo veel informatie op internet te vinden dat je met een paar handige tools en een flinke dosis creativiteit ongelooflijk veel kunt vinden, van Boek-raketten tot voortvluchtige criminelen en van spionnen tot bewijs voor het gebruik van gifgas.

OSINT is iets wat je gewoon kunt leren door het veel te doen. Vooral op Twitter worden er daarom vrijwel dagelijks quizzen gehouden waarin online speurders elkaar uitdagen om een probleem op te lossen. Je moet er bijvoorbeeld de exacte locatie achterhalen waar een foto genomen is, zoals deze die eens op Twitter is gebruikt.

Hoe los je zoiets op?

Stap 1: Haal de volledige foto door een reverse image search. Een handige tool daarvoor is TinEye. Daar kun je een foto uploaden en die raadpleegt voor jou verschillende zoekmachines. In dit geval levert dat niets op. Ondanks dat het gebouw een bijzondere buitenkant heeft, wordt het door de zoekmachines niet herkend.

Stap 2: Snijd een deel van de foto weg, namelijk de omgeving van het gebouw, zodat je alleen de façade door de zoekmachines kunt halen. En dan is het raak. Via de Russische zoekmachine Yandex komen we op een toeristensite met een gebouw dat er erg op lijkt. Via Google Translate komen we erachter dat het gaat om de Koblenzer Brouwerij in, jawel, de Duitse stad Koblenz.

Stap 3: Eén bron is geen bron, dus we moeten verificatie zoeken. Die vinden we via Google Street View. Het is moeilijk te zien want de auto van Google is niet heel dicht bij de brouwerij gekomen, maar tussen de bomen door kun je de brouwerij zien liggen.

We zoeken nog even door om er zeker van te zijn. Vanaf een ander punt hebben we toch nog een beter uitzicht.

Stap 4: Dan moeten we nog de exacte locatie bepalen. Op de oorspronkelijke foto zien we een balustrade die het zicht op de brouwerij deels ontneemt. Die moet van een boot zijn. De foto is daarom niet vanaf de kant gemaakt, maar schuin vanaf het water.

Een paar simpele stappen en wat creativiteit

Dit was nog een redelijk eenvoudige opdracht, maar je ziet hier dat je met een aantal simpele stappen en wat creativiteit ver kunt komen.

We doen deze quizzen al een tijdje intern op De Correspondent – omdat het leuk is, maar ook omdat we onszelf daarmee trainen in OSINT-technieken die we bij onze journalistiek goed kunnen gebruiken. Vanaf vandaag doen we deze quizzen ook samen met jullie, onze leden.

Iedere vrijdag plaatsen we hier een quiz. Soms moet je een locatie achterhalen op basis van een vage foto. Een andere keer zul je op zoek moeten naar bitcointransacties. En weer een andere keer zul je gevraagd worden om het exacte tijdstip van een gebeurtenis te bepalen. Voor iedere quiz geldt: je moet technologie op een creatieve manier inzetten.

Hoe werken die quizzen?

De quizzen bestaan uit minstens twee vragen. De eerste vraag is relatief eenvoudig en zou ook voor minder technisch onderlegde deelnemers te doen moeten zijn. De vragen daarna worden steeds lastiger. In de tekst plaatsen we hints in infocards, dat zijn deze dingen. In de bijdragen onder dit stuk kun je tot de maandag na publicatie het antwoord geven. Dat antwoord moet bestaan uit een stapsgewijze uitleg voorzien van links naar bewijs, zoals hierboven.

De dinsdag erop maken we een winnaar bekend (degene met de creatiefste oplossing) en leggen we stapsgewijs uit hoe je het antwoord had kunnen vinden, zodat iedereen er wat van leert.

Mocht je zelf een leuk idee hebben voor een quiz, stuur dat dan naar dataredatie at decorrespondent punt nl.

Goed, laten we beginnen met de eerste.

De boog en de schoenen

Op vakantie heb ik een foto genomen van deze indrukwekkende boog in het water.

Vraag 1: Hoe heet deze boog en vanwaaruit is de foto genomen? (Exacte geo-coördinaten graag.)

Hint 1.

Vraag 2: Op welke dag en hoe laat is deze foto genomen? Je hebt daarvoor het origineel nodig, dat je hier kunt vinden.^*

Hint 2.

Vraag 3: Op dezelfde dag is er een foto geüpload door een vermoedelijk Spaanse vrouw. Zij vraagt op de foto aandacht voor een goed doel, dat sportschoenen inzamelt en verscheept naar een arm land. Welk land? 

Hint 3.

De antwoorden en de winnaar

De antwoorden kun je hieronder in de bijdragen kwijt. Beschrijf ook de stappen die je hebt genomen en plaats links naar het bewijsmateriaal. Als je geen lid bent en dus niet kunt reageren, stuur dan een mail met de oplossing naar dataredactie at decorrespondent punt nl. We kijken alleen naar de mails als het juiste antwoord niet in de reacties wordt gegeven.

Iedere dinsdag na de vrijdagquiz geven we de oplossing met uitleg. Ook maken we dan een winnaar bekend. Niet de snelste, maar degene met de creatiefste oplossing wint (eeuwige roem).

En laat ons vooral weten wat je van de quiz vindt. Te makkelijk? Of juist te moeilijk?

Veel plezier, en voordat je begint, nog een paar algemene tips om je op weg te helpen.

1. Google is je vriend. Weet je het niet? Googel het dan.
2. Zoek in het Engels, dan krijg je doorgaans meer resultaten.
3. Veel zoekmachines laten je ook zoeken op locatie, tijdstip, soort document, etc. Maak daar gebruik van.
4. Google is niet de enige zoekmachine, denk ook eens aan Bing, Yandex of andere zoekmachines. 
5. Er zijn talloze tools ontwikkeld die je helpen sociale media te doorzoeken, of informatie van gebruikers voor je te vinden en visualiseren. Googel het. 
6. Kijk ook eens in dit overzicht van handige tools, samengesteld door de onderzoeksjournalisten van Bellingcat. Hier zie je hoe ongelooflijk veel handige tools en informatiebronnen beschikbaar zijn. Zeer inspirerend.

Meer lezen?