Mini-docu: Boerka’s als boegbeeld van bevrijding
Sinds 11 september 2001 is in het Westen de bewakings- en surveillance-industrie explosief gegroeid. Kunstenaars zoeken daarom steeds vaker naar manieren om daar iets tegen te doen. Door boerka’s als symbool van een nieuw soort vrijheid te verkopen bijvoorbeeld.
Bij velen dringt zich de vraag op hoeveel bedrijven en geheime diensten eigenlijk over ons weten en wat we eraan kunnen doen. Diezelfde vragen spelen ook in de internationale kunstwereld. Kwesties als onze fragiele, bedreigde identiteit en manieren om die identiteit te waarborgen of opnieuw uit te vinden, duiken op in de performing arts, beeldende kunst en fotografie.
Als vervolg op mijn eerdere mini-documentaire over whizzkid Rachel Law, die een tool ontwikkelde om virtueel van identiteit te wisselen, presenteer ik vandaag een film van kunstenaar en curator Bogomir Doringer. Hij is de man achter de tentoonstelling Faceless (waarover correspondent Maurits Martijn eerder schreef), die een overzicht biedt van verschillende manieren waarop kunstenaars omgaan met de relatie tussen surveillance en (nieuwe) identiteiten, en de zoektocht naar privacy en anonimiteit.
In zijn film legt Doringer de nadruk op de rol van innovatieve, provocatieve maskers, die volgens hem en verwante kunstenaars een nieuw bewustzijn kunnen genereren. Hij toont hoe, als direct gevolg van de explosieve groei van de bewakingsindustrie na nine eleven, het ‘verhulde gezicht’ een plaats krijgt in de westerse openbare ruimte.
Zo portretteert hij onder anderen kunstenaar Adam Harvey, die met een beroep op de Amerikaanse grondwet boerka’s verkoopt als boegbeeld van de bevrijding.
Ook maken we kennis met video-provocateur Jeremy Bailey, die het beu is dat Google allerlei patenten neemt op creatieve handelingen en daarom zelf een paar waanzinnige voorstellen doet. Of punkband Pussy Riot, die een inspiratie bleek voor tal van mode-ontwerpers. Maar ook wat minder spectaculaire antwoorden zijn de moeite waard; zo maakte de Nederlandse kunstenares Sofie Groot Dengerink het intrigerende ‘Google Privacy,’ waarin een streetview-camera diep binnendringt in ons huiselijk bestaan.
Eindelijk tijd voor de eerste aflevering in de serie Spheres, voor films die op onconventionele manieren naar actuele thema’s kijken.