De verzorgingsstaat is nooit voor één gat te vangen geweest, maar de afgelopen jaren lijkt ze eerder zwakker te worden dan sterker. Het beroep op mantelzorgers groeit navenant: zo’n 4,4 miljoen Nederlanders zorgen voor iemand in hun omgeving en naar verwachting zal dit aantal alleen maar toenemen. Om mantelzorgers die de zorg boven het hoofd groeit te ontlasten, experimenteert een aantal gemeentes sinds dit jaar met ‘logeerzorg’.
Intussen kampt ‘de zorg’ met een nijpend personeelstekort en, naar het zich laat aanzien, een tekort aan tijd en geld. Een nieuwe generatie vaders wil volop delen in de zorg voor hun kinderen, daarbij al dan niet in de weg gezeten door culturele vooroordelen of een vermeend ‘moederinstinct.’ En ‘self-care’ is de afgelopen jaren hét recept voor een gezond lichaam en een gezonde geest, een manier om kalm te blijven tegenover, onder meer, werkstress, #MeToo, klimaatangst, en de politieke situatie in de Verenigde Staten (lees: Trump).
Natuurlijk, mensen hebben altijd voor elkaar gezorgd – maar wat we daar precies onder verstaan, en wie we er verantwoordelijk voor houden, dat verandert voortdurend.
Reden genoeg voor jullie correspondent Clichés om uit te zoeken waar we het zoal over hebben wanneer we het anno 2019 over ‘zorg’ hebben. Om uit te zoeken, bijvoorbeeld, of ‘zorg’ in al die bovenstaande voorbeelden op hetzelfde verschijnsel duidt, op hetzelfde gedrag, of dat het een parapluterm is waar uiteenlopende handelingen, opvattingen en gedragingen onder vallen.
Wat betekent ‘zorg’ in verschillende contexten, van het persoonlijke tot het politieke, en wat vertelt het begrip over deze tijd?
Zorg is meer dan een sleutelwoord
Maar zorg is natuurlijk meer dan een sleutelwoord; het is vooral iets wat we doen. Daarom wil ik ook graag weten wat het betekent, voor mensen, om zorg te verlenen.
Wat doet de zorg voor een kleine, hulpeloze baby met een kersverse ouder? Hoe is het om te zorgen voor een zieke vader of moeder, en hoe is het om te zorgen voor vijftig verschillende patiënten op een ziekenhuisafdeling? Welke omstandigheden maken het makkelijker om te zorgen, en welke maken het juist moeilijker?
Waar ik ook benieuwd naar ben is hoe het voelt om je aan de andere kant van een zorgrelatie te bevinden: om zorg te ontvangen.
Wie zorg nodig heeft, is afhankelijk, en daarmee, denk ik, kwetsbaar
Als baby’s en kleine kinderen weten we niet beter, en merken we het misschien alleen wanneer de zorg die we nodig hebben er niet is. Sommigen van ons blijven intensieve zorg nodig hebben wanneer we al lang volwassen zijn, terwijl anderen heen en weer bewegen tussen meer en minder zorgbehoevendheid – afhankelijk van of we gewond raken of ziek worden, of juist relatief gezond zijn.
Wie zorg nodig heeft, is afhankelijk, en daarmee, denk ik, kwetsbaar; wie zorg ontvangt, goede zorg, weet zich gezegend. Wat doet het met je wanneer je je, voor langere of kortere tijd, in die positie bevindt?
Oproep: deel je ervaringen
Ik ben, kortom, op zoek naar verhalen over zorgen en verzorgd worden. Wat betekent het geven of ontvangen van zorg in praktische zin, welke emoties of inzichten levert het op, en wat is je het meest bijgebleven?
Mocht je je ervaring als verzorger of ontvanger van zorg willen delen: heel graag. Doe dat dan in de bijdragesectie hieronder of, als je dat fijner vindt, per mail (lynn@decorrespondent.nl). Ik hoop mijn gedachten aan te scherpen met jullie verhalen; misschien benader ik sommigen van jullie voor een verder gesprek. Mocht je dat liever niet willen, dan is dat natuurlijk geen probleem. Hoe dan ook alvast bedankt.
Meer lezen?
De onvolprezen helden uit de geschiedenis: moeders Vrouwen doen meer betaald werk dan ooit, en werkende moeders zijn druk, druk, druk. Maar bedenk je de volgende keer dat je je schuldig voelt omdat je tijd tekortkomt: werk en kind waren altijd al een bijna onmogelijke combinatie. Toch krijgen vrouwen het al eeuwenlang voor elkaar.Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!