Luisteren: Rob Wijnberg in gesprek met Rolf Dobelli over stoppen met het nieuws

‘Is het niet een luxepositie om het nieuws te kunnen negeren?’

En: ‘Als je alleen maar lange stukken mag lezen, sluit je dan niet heel veel mensen van de wereld uit?’ 

Het waren slechts twee voorbeelden van de scherpe vragen van leden in de zaal, na afloop van mijn gesprek met Rolf Dobelli op het podium in theater TivoliVredenburg in Utrecht, maandag 6 januari. 

De Zwitserse auteur pleit in zijn nieuwe boek Het Nieuwsdieet voor een radicaal voornemen: stop volledig met het volgen van nieuws. Want, zo stelt hij, ‘nieuws is voor het brein wat suiker is voor het lichaam’.

De blik naar dieperliggende ontwikkelingen

Tien jaar geleden inspireerde Dobelli’s nieuwskritiek mij al om heel anders naar mijn eigen vakgebied – de journalistiek – te kijken. Als hoofdredacteur van nrc.next gooide ik, mede door zijn essay Avoid News, veel van het dagelijkse nieuws uit de krant en verlegde onze blik naar dieperliggende ontwikkelingen. Later, in 2013, richtte ik De Correspondent op als ‘medicijn tegen de waan van de dag’. 

Vorige week maandag had ik de eer de auteur zelf te ondervragen over zijn nieuwsfilosofie. Hoewel ik het grotendeels eens ben met zijn meest basale bezwaren tegen het nieuws – nieuws richt zicht voornamelijk op uitzondering, het helpt je niet de wereld fundamenteel te begrijpen, en het maakt cynisch en angstig – onderschrijf ik ook een aantal van zijn argumenten niet. 

Maakt Dobelli onze invloedssfeer niet veel te klein?

Zo stelt Dobelli dat het geen zin heeft om je bezig te houden met gebeurtenissen ‘waar je geen invloed op hebt’, zoals de bosbranden in Australië of de politiek in het Midden-Oosten. Maar, stel ik daar tegenover: hoewel je geen directe invloed hebt op bosbranden aan de andere kant van de wereld, hangen deze gebeurtenissen wel samen met de effecten van klimaatverandering. En ons gedrag, waar ter wereld ook, heeft wel degelijk invloed op het klimaat. Met andere woorden: maakt Dobelli onze invloedssfeer niet veel te klein?

Over deze en andere kwesties hadden we een geweldig en informatief gesprek, gevolgd door scherpe, uitdagende vragen uit de zaal. Op veler verzoek hebben we de hele avond opgenomen. Ik ben benieuwd wat jullie ervan vinden.

(En mocht je dat nog niet hebben gedaan: lees vooral ook Rolf Dobelli’s prikkelende essay dat we voorafgaand aan ons gesprek publiceerden.)

Veel luisterplezier! 

Meer lezen?