Een genuanceerdere kijk op beginnende leraren die het onderwijs verlaten

Twee weken geleden schreef ik over het ‘onderzoek’ dat CNV Onderwijs in opdracht van het Algemeen Dagblad uitvoerde, en waaruit zou blijken dat de helft van de beginnende leraren overweegt het onderwijs te verlaten. Aan dat onderzoek bleek veel niet te kloppen, en uit de onderzoeksgegevens kon zéker niet worden opgemaakt dat de helft van de startende docenten overweegt het onderwijs te verlaten.

Renske Valk, hoofdredacteur van vakblad Van twaalf tot achttien, stuurde mij een artikel dat in oktober in het blad verscheen en dat een genuanceerdere blik geeft op het onderwerp. Auteurs Wim van de Grift (hoogleraar onderwijskunde en directeur van de Lerarenopleiding van de Rijksuniversiteit Groningen) en Michelle Helms-Lorenz (universitair docent aan de Lerarenopleiding van de Rijksuniversiteit Groningen) volgden gedurende drie jaar 338 leraren in heel Nederland die net met hun beroepsloopbaan begonnen waren.

Van de Grift en Helms-Lorenz maken een zinvol onderscheid tussen bevoegde docenten, onbevoegde docenten en zij die nog bezig zijn met een lerarenopleiding. Van de bevoegde leraren in deze groep, circa tweederde van het totaal, verliet slechts 9 procent binnen drie jaar het onderwijs. En natuurlijk is er de kans dat zij later weer in het onderwijs terug zullen keren. Van de groep leraren die onbevoegd zijn of bezig zijn met een lerarenopleiding, verliet 29 procent binnen drie jaar het onderwijs.

Een verschil dat te verklaren is als we kijken naar de oorzaak van het vroegtijdige verlaten van het onderwijs door docenten. Want ook dat onderzochten Van de Grift en Helms-Lorenz. De conclusie? De leraar die binnen drie jaar stopt met het beroep, scoort vooral veel lager op pedagogisch-didactische vaardigheden. De goede docent blijft, de mindere docent verlaat het onderwijs. Willen we meer docenten behouden voor het onderwijs, dan zullen we dus in de eerste plaats energie moeten steken in de kwaliteit van de docent.