Analyse

Met deze tips hou je thuiswerken langer dan een week uit

Ernst-Jan Pfauth
Mede-oprichter De Correspondent
Illustraties: Friso Blankevoort (voor De Correspondent)

Of je nu alleen woont of met drie kinderen: deze weken van thuiswerken zijn voor ons allemaal uitdagend. Daarom verzamelde ik de belangrijkste adviezen rond thuiswerken voor je. Hopelijk heb je er iets aan!

Week één zit erop, en dat thuiswerken blijkt behoorlijk pittig, hè?

Je collega houdt nét een ander werkschema aan dan jij – waardoor jullie uiteindelijk allebei te veel uren draaien. Je zit een tikkie te dicht op de huid van je huisgenoten, of wellicht ben je juist eenzaam en snak je naar wat gezelligheid. Daar kunnen we niets aan veranderen.

Dat gezegd hebbende: er zijn manieren om het thuiswerken draaglijker te maken. In dit artikel zet ik een aantal tips en strategieën voor je op een rij. Ik haalde ze uit de talloze wetenschappelijk onderbouwde zelfhulpboeken die ik voor De Correspondent en goede voorbeelden die ik afgelopen week tegenkwam.

Ik ben me ervan bewust dat niet iedereen de mogelijkheid heeft om ze allemaal toe te passen. Bijvoorbeeld als je een alleenstaande ouder bent. Of omdat je letterlijk de ruimte niet hebt. Maar als je aan slechts één advies wat hebt, zie ik dat al als winst. Alle beetjes helpen, daarom dit stuk.

Deel in die geest vooral ook jouw ideeën en ervaringen in de reacties onderaan dit artikel. Want het belangrijkste is dat we elkaar om hulp durven vragen en hulp bieden als dat mogelijk is.

Dit zijn de tips:

Streven naar een scheiding tussen werk en privé

Het zo veel mogelijk scheiden van werk en privé is cruciaal. Als je er niet op let, wordt het één amorf stressvol geheel. Ook als je alleen thuis bent. Want als je werkmomenten niet duidelijk start en afsluit, blijven de niet afgeronde werktaken in je hoofd rondzwerven. Daardoor is je werk nooit echt klaar en

Het gaat uiteraard nooit helemaal lukken om werk en privé te scheiden (want je werkt immers ín je huis), maar elke stap in die richting is al een verbetering:

Probeer zo veel mogelijk een rooster voor de week te bepalen.

Dit is makkelijker gezegd dan gedaan, bijvoorbeeld als je werk zich niet naar een rooster laat voegen, of als je – zoals ik – een kind van één jaar thuis hebt zitten dat het concept tijd nog niet bevat. Maar elk beetje structuur helpt. In de ideale situatie heb je voor jezelf duidelijke werk- en privéblokken afgesproken zodat je sneller in een ritme raakt. Woon je met anderen? Maak dan samen zo’n rooster.

Bedenk een duidelijk ochtendritueel voor activiteiten die helemaal los staan van werk en de pandemie.

Ontbijt, douchen, meditatie, even sporten: je weet zelf waar je het meest behoefte aan hebt. Koester nog even de minuten zonder nieuwe informatie over je werk en het virus. In mijn gezin hebben we alle dingen uitgeschreven die we willen doen voordat een van ons aan het werk gaat. Zo hoeven we er ’s morgens ook niet over na te denken, we lopen gewoon de lijst af.

Pak je telefoon pas als je klaar bent om aan het werk te gaan.

Wat je ook doet, begin de dag niet met je telefoon. Je kunt nog zo’n rustgevend ochtendritueel creëren, als je hoofd alweer vol nieuwe informatie zit door de mailtjes waar je iets mee moet, ben je daar onbewust de hele tijd mee bezig, weten we

Probeer een vaste werkplek te creëren in je huis.

Dat is deze weken je ‘kantoor’. Maakt niet uit hoe groot of klein, als het maar afgebakend is. Op die plek werk je, en verder nergens. Dat onderscheid geeft rust en zorgt dat je makkelijker kan stoppen met je werk. Geloof me, als iemand die woont met twee kinderen op zeventig vierkante meter, weet ik dat dit een uitdaging kan zijn. Ik zit zelf tussen het bed en het slaapkamerraam ingeklemd. Al mijn kantoorspullen liggen in een la uit het zicht, die ik er pas bij pak als ik aan de slag ga. Het is krap, maar het past. En de rest van het huis is werkvrij.

Ook al werk je de komende weken in je bezemkast, ga alsnog 'naar je werk'.

Zorg dat dit een duidelijk overgangsmoment is. Ik kus mijn kinderen en vrouw gedag, net als op een normale werkdag. De Amerikaanse schrijver Gay Talese zich altijd alsof hij ‘bij een New Yorks advocatenkantoor’ gaat werken, terwijl hij in werkelijkheid de trap afloopt naar zijn thuiskantoor. Dat bakent voor hem het overgangsmoment af. Je in een pak hijsen is wellicht een iets te grote tijdsinvestering in deze hectische tijden, maar je begrijpt het idee. 

Net zo belangrijk: sluit je werkdag af.

Werk niet tot het laatste moment door, maar neem vijf minuten de tijd voor een afsluiting. Schrijf alle open eindjes ergens op en wat je daarmee van plan bent te doen. Neem alvast even de agenda van morgen door. Al doe je dit maar kort, het zorgt ervoor dat je met een fris hoofd je vrije tijd in gaat omdat je alle werkdossiers in je hoofd hebt kunnen sluiten.

Werken op afstand met collega’s

Wees zo duidelijk mogelijk naar je collega’s over wanneer je werkt.

Het toverwoord voor de komende tijd is Blijf de afspraken herhalen. Als je niet als een vastgelopen lp klinkt, is er iets mis. We krijgen allemaal zo veel indrukken te verwerken, dat het helpt als we de onderlinge informatie-uitwisseling zo makkelijk mogelijk maken.

Spreek duidelijke communicatiekanalen af en houd je daaraan.

Idealiter gebruik je een communicatiemiddel of voor werk, of voor privé. Maar niet allebei. Iemand even een Whatsappje sturen, kan ertoe leiden dat je collega net gestoord wordt in zijn of haar zeldzame moment van rust. Wederom: deel je voorkeuren, en als een collega het even vergeet, leg dan rustig het ‘waarom’ achter je communicatievoorkeur uit.

Kom niet meteen ter zake.

Normaal gesproken zijn videovergaderingen vrij doelgericht. Dat zit in de aard van het medium. Informele en non-verbale communicatie komen slechter over, dus richt iedereen zich op het efficiënt afhandelen van de agenda. Maar nu even niet. Het videobellen vervangt niet alleen het vergaderen, maar ook de gesprekken aan de lunchtafel en bij het koffieapparaat. Dus begin je vergaderingen met een praatje. Of lunch samen met de webcam aan. Contact met collega’s is (als het goed is) wat werk zo leuk kan maken, dus laten we dat ook nu koesteren.

Over sociaal contact en ontspanning

Eet je alleen? Pak Facetime erbij!

Ik kreeg van enkele Italianen uit mijn omgeving – die al een week eerder in sociaal isolement verkeerden – de tip om dingen die je normaal samen doet al videobellend te doen. Bord voor je neus, telefoon op een standaard, en doe alsof je samen aan de eettafel zit. Dat klinkt in eerste instantie gek, maar voelt al heel snel vertrouwd. Samen borrelen op afstand kan natuurlijk ook.

Bedenk een ritueel met je dierbaren.

Als je alleen thuis bent en de eenzaamheid wil verdrijven, kun je met vrienden een dagelijks ritueel bedenken om er zeker van te zijn dat je elkaar spreekt (en dat het niet in de thuiswerkhectiek verloren gaat). Speel bijvoorbeeld elke avond op een vast tijdstip samen bordspelletjes via

Neem de drempel tot echte ontspanning zo veel mogelijk weg.

Als je aan het einde van de dag op de bank ploft, kan het zijn dat je dat spaarzame uurtje vult met een activiteit waar je eigenlijk niet echt van ontspant (hallo tijdslijnen vol coronanieuws). Terwijl je van het lezen van een boek of een meditatie wellicht wel uitrust. Dat zijn ‘flow’-activiteiten. Wie in een flow raakt, ontspant echt, Maar door je vermoeidheid kun je je daar alleen moeilijker toe zetten, ook al weet je dat je er uiteindelijk meer van uitrust. Help jezelf daarom een handje, en leg alvast een boek of yogamat klaar. Dan hoef je alleen nog maar te beginnen.

Zoek een ritme dat je een paar weken vol kan houden.

Het is misschien verleidelijk om meteen keihard te werken, of veel meer te drinken (want: ‘pandemie en wat maakt het allemaal uit’), maar er bestaat een reële kans dat we nog wel even thuis zitten en dat dit even ons ‘nieuwe normaal’ wordt. Dus probeer je energie te sparen, zorg voor een zo gezond mogelijke werkplek (vraag je werkgever om hulp!), doe af en toe sportoefeningen en slaap voldoende.

Meer off-days dan normaal

Al deze tips vergen discipline. Er komen genoeg momenten dat je die even niet kunt opbrengen. Dat is prima. We gaan allemaal meer off-days beleven dan gemiddeld de komende weken. Wat wil je, midden in een pandemie?

Probeer dat te accepteren en wees mild voor jezelf. Is het huis even een bende? Jammer dan. Ben je een minder aandachtige ouder dan normaal? Het zij zo. We zitten allemaal in overlevingsmodus, en perfectionisme is naast het coronavirus nu onze gedeelde vijand.

Zoek positieve gedachten op

Tot slot: probeer ook positieve gedachten te hebben. 

Wat ben je als vanzelfsprekend gaan zien, maar heb je nu heel erg behoefte aan? Misschien is het de fietstocht naar je werk, of de gesprekken met die ene collega. Hoe mooi is het dat je zoiets belangrijks normaal gesproken wel in je leven hebt? Bedenk je dat je dat in de toekomst hopelijk weer kunt doen en het dan met een frisse blik waardeert.

En brengt deze tijd ook voordelen met zich mee? Misschien vind je wel de tijd voor een project waar je al jaren van droomde. Of vind je het eigenlijk heel bijzonder om eens zo veel tijd met je kinderen door te brengen. Koester die positieve inzichten. 

Ik weet het, dit is niet makkelijk. Maar blijkt dat we meer geluk en optimisme kunnen ervaren door positieve gedachten op te roepen en te omarmen. Ook in tijden van crisis.

Ik wens je heel veel sterkte de komende tijd.

Meer lezen?