‘De vos weet veel dingen, maar de egel weet één groot ding.’

Aan dit citaat moet ik veel denken de laatste weken. Het komt uit een meer dan 2.600 jaar oud Grieks gedicht van de oorlogsdichter Archilochus en wordt vaak aangehaald in de literatuur over voorspellen. Philip Tetlock schrijft erover in Superforecasting (met Dan Gardner) en datajournalist Nate Silver gebruikt het in zijn boek The Signal and the Noise.

Ik moet aan de vos en de egel denken bij het publieke debat over corona. Bij sommigen is het stelligheid alom – het land moet open! het land moet dicht! 5G heeft het gedaan! –, dat zijn de egels. Ze volgen één groot idee en kunnen daardoor lekker ongenuanceerd zijn.

Het maakt leuke tv, maar slechte voorspellingen.

Dartende chimpansees

Dat blijkt uit het werk van hoogleraar Philip Tetlock, die al dertig jaar onderzoek doet naar voorspellen. Onze wereld, stelt hij, hangt aan elkaar van voorspellingen. Verzekeraars schatten in of iemand gaat overlijden, veiligheidsdiensten of er een oorlog uit zal breken en gewone mensen – jij en ik – of het verstandig is om een huis te kopen, met die ene persoon te trouwen of van baan te veranderen.

En nu moeten we voorspellen welke maatregelen ons het best de crisis door kunnen loodsen.

Nogal belangrijk, dus, dat die voorspellingen kloppen. Maar Tetlock vond iets verbijsterends: de gemiddelde expert voorspelde niet beter dan een dartende chimpansee. Hij had driehonderd mensen onderzocht die hun werk hadden gemaakt van voorspellen en zag: ze hadden net zo goed een muntje kunnen opgooien.

De talking heads van deze wereld als dartende chimpansees – niet gek dat de media smulden van Tetlocks onderzoek. Maar één ding zagen ze over het hoofd: in het onderzoek was er een klein groepje dat beter voorspelde dan de chimpansee. Het waren geen orakels, dat was zeker, maar ze deden het iets minder waardeloos dan de rest.

Supervoorspellers

Tetlock besloot een team van vrijwilligers te verzamelen om mee te doen aan de grootste voorspelcompetitie ooit, georganiseerd door de Amerikaanse veiligheidsdienst.

In jaar één van de competitie bleek al: Tetlocks team deed het beter dan de andere teams. Veel beter. Dat bleef zo in de rest van de wedstrijd. Vier jaar, vijfhonderd vragen en meer dan een miljoen voorspellingen later was het zeker. Tetlock had ze gevonden: supervoorspellers.

Deze supervoorspellers waren niet per se superslim, ook hadden ze niet veel verstand van de onderwerpen die langskwamen in de wedstrijd. Hun banen hadden vaak weinig met voorspellen te maken. Er was een filmmaker, een stijldanser, een gepensioneerde computerprogrammeur.

‘Het gaat niet echt om wie ze zijn, maar om wat ze doen’, vertelt Tetlock in Superforecasting. Bijna elke supervoorspeller, zag hij, zette een aantal stappen die iedereen kan leren.

Vijf stappen

Die stappen kunnen je helpen om beter te voorspellen, en om je hoofd helder te houden in de coronacrisis. Daar gaan we.

  1. Hak het probleem op in behapbare stukjes. Een vraag als 'hoeveel mensen zullen in Nederland overlijden aan covid-19?' is te groot. Maak een overzicht van alle brokjes informatie die je nodig hebt, zoals: 'Wat is de leeftijdsopbouw van Nederland?'.
  2. Bekijk het probleem van buitenaf. Kruip niet meteen de specifieke situatie in, maar kijk breder naar vergelijkbare voorbeelden. Stel dat je gelooft dat jouw start-up een succes gaat worden. Hoe realistisch is die voorspelling? Neem eens een stap terug. Negeer de details over je eigen bedrijf en kijk breder: hoe vaak slaagt een start-up?
  3. Zoek een goede balans tussen de outside en de inside view. Vul de outside view aan met informatie over de specifieke situatie. Hoe groot is de kans dat Mark Rutte in 2022 premier is? Dan kijk je niet alleen naar historische data, maar ook naar de huidige situatie in Nederland. Supervoorspellers hebben een goed gevoel voor hoe ze informatie moeten meewegen.
  4. Corrigeer niet te veel, maar ook niet te weinig. ‘Het bijwerken van je overtuigingen is voor goed voorspellen wat poetsen en flossen zijn voor goede gebitshygiëne’, stelt Tetlock. ‘Het kan saai zijn, af en toe ongemakkelijk, maar op de lange termijn loont het.’ Duik niet op elk nieuwsbericht, bijvoorbeeld over een vaccin, maar blijf ook niet te star in je ideeën.
  5. Zoek zo veel mogelijk perspectieven. Hier komt de vos om de hoek kijken. Verzamel zo veel informatie als je kunt, schroom niet om je voorspelling te veranderen en blijf steeds op zoek naar tegenargumenten voor je redeneringen. En blijf altijd twijfelen.

Ik ben wel benieuwd: wie zijn volgens jou de egels in het publieke debat over corona? En wie de vossen? Ik hoor het graag in de bijdragen.

Sowieso kan ik je Superforecasting van harte aanraden (of Supervoorspellers, de vertaling). En wil je meer weten over supervoorspellers en de coronacrisis? Half april maakte de BBC4-podcast More or Less er over.

#coronavrij

In had ik het over games en vroeg ik: hebben jullie nog tips?

Joop Kok reageert: ‘Ik ga niet al te veel woorden gebruiken: “The Stanley Parable”. Googelen zou ik niet doen, hoe minder je weet, hoe beter de game. Gegarandeerd een mindfuck.’

Johan Zijlstra tipt het vechtspel Fantasy Strike: ‘De bewegingen van het spel zijn makkelijk in te voeren en elk karakter heeft evenveel bewegingen. Het is een soort steen, papier, schaar voor gevorderden.’

En Thomas ten Cate Parkitect aan: ‘spiritueel opvolger van de RollerCoaster Tycoon-serie van rond de eeuwwisseling, waarin je een pretpark bouwt en draaiende houdt.’

Tot slot...

...ligt het boek van collega Thalia Verkade en ‘fietsprofessor’ Marco te Brömmelstroet nu in de winkel! lees je meer over Het recht van de snelste – Hoe ons verkeer steeds asocialer werd.

Een deel van deze nieuwsbrief is een ingekorte versie van dat ik schreef in 2018 over het voorspellen van het WK.