Beste,

Van alle tweets die deze historische week samenvatten is er één in het bijzonder een tegeltje waard. Hij werd geschreven en luidt: ‘WHY IS ENDING RACISM SO CONTROVERSIAL LMAOOO, LIKE WHY IS THERE SO MUCH DISAGREEMENT?!?!???!!!!???’

Black Lives Matter. Ook die geldt voor sommigen als controversieel. Comedian vier jaar geleden al over: ‘Zwarte levens doen ertoe. Niet: zwarte levens doen er méér toe dan het jouwe. Gewoon, doen ertoe. Wat is nog minder dan “doen ertoe”? Zwarte levens… bestaan? Mogen we dat zeggen? Is dat controversieel?’

Erken je privilege en zet het in tegen ongelijkheid

Wereldwijd protesteerden inmiddels miljoenen (and counting) tegen anti-zwart-politiegeweld en racisme, naar aanleiding van de moord op de ongewapende burger George Floyd. Hij stierf onder de knie van de witte agent Derek Chauvin. Veel van de protesten vinden plaats onder de vlag van Black Lives Matter. Drie jaar geleden interviewde ik een van de oprichters van BLM, Patrisse Cullors. van toen blijven relevant: ‘Erken waar je privilege zit en zet die macht in tegen ongelijkheid.’

Want wie in de positie is om iets te doen… moet iets doen. Dat geldt ook op andere vlakken, zoals de jeugdzorg. We hebben als volwassenen de verantwoordelijkheid te zorgen voor kinderen. Als burgers en als bestuurders. Maar door de manier waarop het systeem nu is ingericht, komen de helpende handen vaak niet, of niet op tijd, op de juiste plaats terecht. 

Hoe stellen we kinderen voorop, in plaats van het systeem?

De komende tijd onderzoek ik voor dan ook wie daadwerkelijk wat te zeggen heeft binnen het jeugdzorgsysteem. Een vraag die minder makkelijk te beantwoorden is dan je denkt, en dat is precies het probleem. Vervolgens wil ik ontdekken hoe we de mensen met macht zover gaan krijgen het functioneren van kinderen voorop te stellen, in plaats van het functioneren van het systeem. Dat dit überhaupt een punt is LMAOOO.

Nu we langzaamaan allemaal wat bewegingsvrijheid terugkrijgen, kan ik mijn verhalen ook weer buiten de deur gaan maken (fuck yes). De afgelopen maanden onderzocht ik hoe het huidige systeem door de decennia heen wat eraan mankeert, met ouders en kinderen en De komende tijd ben ik eindelijk weer op pad om te praten met zorgers, ouders en kinderen om te bekijken wat zij willen en nodig hebben van de jeugdzorg. Zin in.

Wat er tijdens de coronacrisis gebeurde in en met de jeugdzorg

Corona heeft ook de jeugdzorg geraakt. Net toen de quarantaine begon werd bekend dat jeugdzorginstelling De Hoenderloo Groep, waar jongeren met zeer ernstige en complexe problematieken wonen, Veertig van de pedagogisch medewerkers die er zaten werden alvast overgeplaatst naar andere instellingen, maar voor 115 (van de oorspronkelijk 200) kinderen die er nog verblijven is vooralsnog geen passende nieuwe plek gevonden. Gevolg: een instelling vol kinderen in onzekerheid met zo weinig docenten en zo veel verzuim dat de bijbehorende school vorige week de deuren moest sluiten. Ik blijf de instelling de komende tijd volgen.

Op veel andere plekken waren kinderen die in instellingen zaten vanwege corona opeens weer thuis bij hun ouders, wat eigenlijk niet ging. Jeugdzorgers konden vaak niet op huisbezoek en digitaal is het lastig toezicht houden op risicogezinnen. Een aantal gemeenten besloot vanwege de coronacrisis dit jaar nog geen aanbestedingen (welke zorg ze inkopen) voor volgend jaar te doen.

door corona zijn er meer kwetsbare kinderen in het vizier van instanties gekomen. Doordat er vanuit scholen ineens intensief toezicht was op de thuissituatie van kinderen (en of die al dan niet geschikt was voor thuisonderwijs) kwamen er veel hulpvragen bij.

Tussen alle corona door kwam het ministerie met een plan om de jeugdzorg te redden

Ook bestuurlijk gebeurde er wat. Na het over de kwaliteit van de jeugdzorg in november vorig jaar (titel: Kwetsbare kinderen onvoldoende beschermd) erkende minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge dat er een probleem is. Maar ondanks de roep om een radicaal nieuw systeem, van jeugdzorgers en de vakbond, meent hij dat het huidige systeem nog steeds te redden is. In april, terwijl de coronacrisis op zijn hoogtepunt was en vrijwel alle nieuws daarover ging, kwam hij voor het eerst met om dat te doen.

De belangrijkste punten uit dat plan: gemeenten moeten voortaan gezamenlijk de complexe jeugdzorg gaan regelen. Dus die tak van de jeugdzorg, speciaal voor kinderen met meervoudige problematiek (denk: autisme en anorexia, licht verstandelijke beperking en gedragsproblemen), wordt niet meer ingekocht door 355 gemeenten, maar door 42 overkoepelende ‘zorgregio’s’. Dat zou de onderlinge verschillen in het zorgaanbod kleiner moeten maken en het jeugdzorgveld overzichtelijker. Jeugdzorgaanbieders hebben vanaf dan nog maar één aanspreekpunt.

Ook zou er per 1 april 2021 een ‘Algemene Maatregel van Bestuur reële prijs jeugdzorg’ moeten komen. Dat zou inhouden dat alle gemeenten ‘reële’ prijzen moeten afspreken voor de inkoop van zorg. Ik heb het plan gelezen en begrijp nog steeds niet precies wat dat inhoudt, dus dat ga ik nog verder uitzoeken.

Maar de gemeenten vinden het geen geweldig idee

Eindelijk een plan dus, vanuit de overheid. Maar de gemeenten die het plan moeten gaan uitvoeren, zijn het er niet mee eens. 

De VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) reageerde eind mei op het voorstel van de overheid en noemde het Zij willen harde financiële afspraken, veel meer budget en de garantie dat ‘De Jeugdautoriteit’, een afdeling van het ministerie die toezicht moet houden op de jeugdzorg sinds de decentralisatie, een grotere rol gaat spelen. Die zou onder meer moeten onderzoeken of de zorgregio’s dezelfde visie op jeugdzorg delen, geschillen moeten voorkomen en oplossen en erop toe moeten zien dat de zorgtarieven eerlijk blijven. 

Jeugdzorgers en de vakbond intussen noemen al deze plannen, zowel van het ministerie als van de gemeenten, symptoombestrijding. Zij pleiten voor een heel nieuw stelsel. Ik sprak FNV-bestuurder Maaike van der Aar erover, haar voorstel

Drie quarantaine-kijktips uit Libanon, Nieuw-Zeeland en Amerika (die stiekem ook over de jeugdzorg gaan)

Wie in quarantaine zit tijdens een grootschalige flatverbouwing, probeert intern te vluchten. En dus werd hier in huis een 1.200-delige kermis op schaal gebouwd − de Titanic is nu in de maak, geschatte productietijd vier weken − en keken we gênant veel tv op het scherm dat we aanschaften voor het WK Darts maar dat nu pas volledig tot zijn recht kwam. Drie films in het bijzonder bleven me bij, drie films over hoe we voor onze kinderen zorgen. Films die de vraag proberen te beantwoorden: wie en wat hoort er allemaal bij een kind? Ik schrijf er nog een langer stuk over van de week, maar tip ze hier vast.

Zain, die zijn ouders aanklaagt omdat ze hem op deze wereld hebben gezet 

betekent twee dingen: het is de naam van een Bijbelse stad, maar betekent ook ‘chaos’. Deze Libanese film over de 11-jarige Zain, die opgroeit in een vluchtelingenwijk van Beiroet, laat je naar adem happend achter. Zijn ouders, getraumatiseerd, gewelddadig, straatarm en vader en moeder van te veel kinderen, huwelijken het 12-jarige zusje van Zain zodra ze voor het eerst ongesteld wordt uit aan een volwassen man. Uithuwelijken betekent geld, betekent eten. Zain loopt weg, groeit sneller op dan je hem toewenst en besluit uiteindelijk zijn ouders aan te klagen omdat ze hem op een wereld zoals deze hebben gezet.

Ricky, de vleesgeworden Eric Cartman die wegloopt bij zijn pleeggezin in de rimboe

Na Capernaum zul je de lichtvoetigheid van extra waarderen. Om dit Nieuw-Zeelandse verhaal had ik binnen de eerste minuut al vijf keer hardop gelachen. Het draait om de rebelse Ricky, een vleesgeworden Eric Cartman − hetzij iets minder kwaadaardig − die in zijn zoveelste pleeggezin terechtkomt, midden in de rimboe. Hij wordt daar geplaatst door een vrouw van de jeugdzorg, een ontzettende nazi, die onder het mom van haar geliefde slogan ‘no child left behind’, alles in het werk stelt om de kinderen, maar toch vooral haar eigen hachje, te redden. Ricky loopt weg, het bos in, zijn chagrijnige pleegvader in zijn kielzog, de jeugdzorgnazi en een aantal prijsjagers daar weer achteraan. Scherpe en hilarische kritiek op het Nieuw-Zeelandse jeugdzorgsysteem. 

Cyntoia, die op haar zestiende in de gedwongen prostitutie zat en een 43-jarige klant doodschoot

Met je hart opnieuw verwarmd heb je een buffertje om te gaan kijken naar de documentaire op Netflix. Op haar zestiende schiet Cyntoia, die seksueel uitgebuit wordt door haar oudere vriend met de passende naam Kut, een man neer die haar voor betaalde seks had opgepikt bij een tankstation en vervolgens thuis al zijn pistolen liet zien. Haar uitleg: ik was bang dat hij mij anders zou neerschieten. Het fysieke bewijs toont echter dat hij lag te slapen op het moment van de moord. Cyntoia wordt berecht als volwassene en krijgt levenslang. 

Vervolgens volgen we Cyntoia in de gevangenis, jarenlang, zien we haar (op)groeien en veranderen en daarmee ook haar zaak. Dit is geen zwart/wit verhaal over schuld of onschuld, maar over trauma dat wordt overgedragen van generatie op generatie. Want de moeder en grootmoeder van Cyntoia werden ook misbruikt, mishandeld en seksueel uitgebuit, en worstelden met verslaving. Je begint te zien hoe hun levensverhaal de inleiding was voor dat van Cyntoia. En wat je daar vervolgens als advocaat mee kunt.

P.S. het was deze week, op 2 juni, International Whores’ Day. De privacy van sekswerkers in Nederland is vaak niet gewaarborgd en daarmee ook hun veiligheid niet. Jezelf inschrijven als zelfstandig ondernemer − en daarmee recht hebben op regelingen rond arbeidsongeschiktheid, ziekte of problemen met klanten − betekent bijvoorbeeld dat je makkelijk te vinden bent, ook voor huurbazen, de ouders van de klasgenoten van je kind of toekomstige werkgevers. Combineer dat met het stigma dat nog steeds rust op sekswerk en je belandt al snel in een benarde positie. 

vertelt sekswerker en activist Yvette Luhrs waarom we met normaal doen over sekswerk meer gaan bereiken dan met nieuwe regels en wetten. drie moeders die sekswerk doen over hoe het is om als ouder een beroep te hebben waarin je te maken krijgt met vooroordelen en regels die voor anderen niet gelden. Ze spiegelen voor hoe we hun leven en dat van hun kinderen makkelijker kunnen maken.