Wat is de balans van een jaar corona en surveillancetechnologie?
Het is best ironisch. Ik schrijf geregeld over contact-tracing-apps, maar kan de Nederlandse versie, de CoronaMelder, niet gebruiken. Mijn iPhone is te oud (vier jaar, ik vind het zonde om iedere twee jaar een nieuwe te nemen).
Ik zou er geen problemen mee hebben om de app te gebruiken. Qua privacy en technologie is de app volgens mij wel in orde. Daarnaast vind ik de mogelijke baten, betere pandemiebestrijding, opwegen tegen de lasten (ik zou niet weten welke in dit geval).
Toch heb ik altijd mijn twijfels gehad over het nut van contact-tracing-apps. Ieder beetje helpt, dus ik vind het flauw om te wijzen op de relatief kleine aantallen besmettingen die via de app worden gevonden.
Mijn bezwaar zit dieper. Ik heb de indruk dat contact-tracing-apps te weinig kunnen om echt een verschil te maken. Ik heb de indruk dat dit voorjaar, toen de apps in razendsnel tempo werden ontwikkeld, onvoldoende is gekeken naar alternatieve manieren om relevante gezondheidsinformatie te verzamelen. Ik heb de indruk dat we onszelf te kort hebben gedaan en de potentie van technologie niet volledig hebben benut.
Het is een indruk, niet meer dan dat, iets om verder te onderzoeken. De komende maanden maak ik samen met freelancer LaĆs Martens een aantal verhalen waarin we terugblikken op een jaar coronabestrijding en de rol die surveillancetechnologie daarin gespeeld heeft. De verhalen verschijnen dit voorjaar. Inmiddels hebben we een database van ongeveer vijfhonderd maatregelen wereldwijd om ons bij het onderzoek te helpen.
Wat voor verhalen kun je verwachten, ervan uitgaande dat ze allemaal lukken?
- Een onderzoek naar de privacyvriendelijkheid van covid-apps;
- Een reconstructie hoe begin vorig jaar de contact-tracing-apps tot stand zijn gekomen en welk effect ze hebben gehad;
- Een overzicht van de belangrijkste lessen over coronasurveillance wereldwijd;
- En tot slot zullen we onze database vrijgeven, zodat iedereen er verhalen in kan zoeken.
De komende tijd zal het daarom mogelijk wat stiller zijn met deze nieuwsbrief. We hebben veel werk te doen. Mocht je tips hebben, dan hoor ik het graag.
Tot slot nog een paar leestips:
- Van eigen hand: ik las een geweldig journalistiek boek over de wetteloosheid op zee.
- Een latertje, maar ik vond dit stuk van Zeynep Tufekci over hoe covid-19 zich verspreidt erg goed.
- Ik ben ook een fan van The Guardian's Audio Long Reads. Recentelijk heb ik naar dit heerlijke verhaal van Oliver Bullough geluisterd over hoe belastingparadijsje Jersey langzaam naar de gallemiezen gaat.