Tip voor je weekend: ‘De zaak Shell’ is akelig goed klimaattheater (en nu te zien op De Correspondent)
Hoe kunnen we het jaar beter beginnen dan met theater? Met een voorstelling die is overladen met lof, die je verleidt door de ogen van een ander naar het klimaatdebat te kijken, en die je de komende tien dagen thuis vanaf de bank kunt zien!
Prik meteen een moment in je agenda en ga lekker zitten voor De zaak Shell: Deze briljante voorstelling helpt je het klimaatdebat te doorgronden. Het gaat niet over schuld, maar over verantwoordelijkheid.
Nu we het toch over Shell hebben, een correctie; in mijn vorige nieuwsbrief meldde ik dat de oliegigant bezwaar had gemaakt tegen het op YouTube plaatsen van de livestreams van de hoorzittingen in de klimaatrechtszaak die Milieudefensie tegen het concern is gestart. Dat klopt, maar dat Shell geen openheid van zaken geeft, zoals ik suggereerde, klopt niet; het bedrijf plaatste alle pleitnota’s online. Die kun je dus gewoon teruglezen.
Verder in deze nieuwsbrief: drie hoopvolle geluiden om 2021 mee te starten.
1. In NRC beschrijft Heleen de Coninck, hoogleraar socio-technische innovatie en klimaatverandering aan de Technische Universiteit Eindhoven, waarom ze ondanks al haar kennis over het klimaat de hoop nog niet heeft opgegeven. De fossiele status quo staat onder grote druk, stelt ze, en dat biedt kansen voor versnelde verandering. Overheden kunnen daarin een beslissende rol spelen.
2. Dat gelooft ook Noam Chomsky. In gesprek met NRC vertelt de taalwetenschapper en filosoof, tevens nestor van progressief Amerika, dat hij redenen ziet om optimistisch te zijn: het neoliberalisme wankelt zichtbaar, jonge generaties willen veel sneller, en we weten hoe we de planeet (en dus onszelf) moeten redden.
3. Politicoloog Roman Krznaric vertelt in de Volkskrant over zijn nieuwe boek, De goede voorouder. Een alarmerend boek (De Groene publiceerde het eerste hoofdstuk) over ons onvermogen om de belangen van toekomstige generaties mee te wegen in politieke besluitvorming. ‘We behandelen de toekomst als een stortplaats van ecologische schade en technologische risico’s’, zegt Krznaric.
Maar hoopvol is hij ook. Want misschien zitten we nu wel middenin een revolutie, zonder dat we het door hebben. De bedrijven die duurzame businessmodellen ontwikkelen, de rechters die staten tot strenger klimaatbeleid dwingen, de klimaatactivisten die de straat opgaan: het zijn gefragmenteerde bewegingen, maar ‘als je ze bij elkaar zet, zie je dat er iets van een langetermijnbeschaving in ontwikkeling is,’ zegt Krznaric, ‘dat er een nieuwe tijd en economie aan het aanbreken is.’
De democratie moet een ontwikkeling doormaken om de belangen van toekomstige generaties mee te wegen, meent de politicoloog. Een goed voorbeeld ziet hij in de organisatie van burgerraden in Japan: ‘De ene groep deelnemers neemt het standpunt van de huidige inwoners in en de andere groep beeldt zich in dat ze toekomstige inwoners uit het jaar 2060 zijn en dragen daarbij een speciale kimono. Het blijkt dat toekomstige inwoners ertoe worden aangezet radicalere en progressievere beslissingen te nemen over klimaatverandering, maar ook over gezondheid... Waarom doen Unilever en Shell dit niet? Laten we onszelf verkleden en ons verplaatsen in toekomstige generaties.’
Hear, hear!
Tot slot...
- ... werd ik eind vorig jaar geïnterviewd voor het NTR-programma 'Iedereen Verlicht', over wat we kunnen leren van corona;
- ... ben ik 27 januari om 17:00 uur te gast bij Climate College Tour (registreren is gratis), en
- ... sprak ik deze week met transitiewetenschapper Derk Loorbach, die me uitlegde waarom hij mijn visie op democratie en klimaat te pessimistisch vindt. Binnenkort op De Correspondent.
Tot de volgende!
Jelmer