Deze week maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dat er het afgelopen jaar meer mensen slachtoffer zijn geweest van oplichting via internet. Zo is 3,1 procent van de Nederlanders (meer dan 400.000 personen) slachtoffer geweest van zogenoemde ‘koopfraude,’ waarbij online aangeschafte diensten of producten niet worden geleverd. Vorig jaar was dat 2,7 procent.

Achter de CBS-cijfers schuilen vaak schrijnende verhalen. Joyce Heijndijk (34) was vorig jaar slachtoffer van identiteitsfraude. Zonder dat ze het wist, opende iemand anders op haar naam een bankrekening om daar geleend geld op te laten storten. Dit is haar verhaal.

‘Binnen een week opende hij een rekening op mijn naam’

‘Ik had een huurhuis gevonden op de site Speurders.nl. In het centrum van Dordrecht, leuk geprijsd, precies wat een alleenstaande moeder kan bekostigen. Met huursubsidie erbij was het goed te doen. De aanbieder van de woning bood op Speurders.nl meerdere huizen aan, in andere steden. Dat zat wel goed, dacht ik.

Ik stuurde een e-mail en kreeg snel antwoord dat de woning nog beschikbaar was. En of ik misschien wat meer over mezelf wilde vertellen. Hij wilde weten met wie ik er ging wonen en of er huisdieren bij kwamen. Daar heb ik netjes op gereageerd.

Vrij kort daarop schreef hij dat ik als eerste de kans kreeg te komen kijken. Daarvoor had hij wel een werkgeversverklaring, een kopie van mijn paspoort en een aantal loonstroken nodig. Die stuurde ik hem.

We spraken een dag af voor de bezichtiging en twee weken voor de afspraak zei hij dat we het moesten verzetten, omdat de mensen die er nog woonden vertraging opliepen.

Hij vroeg wel of ik 1 cent op zijn rekening wilde storten zodat hij wist dat ik het echt was en dat ik te vertrouwen zou zijn

Geen probleem, ik zat niet op de schopstoel. Ik woon hier prima bij mijn ouders. Hij vroeg wel of ik 1 cent op zijn rekening wilde storten, zodat hij wist dat ik het echt was en dat ik te vertrouwen zou zijn. Dat deed ik, 1 cent mis je toch niet op je bankrekening.

Een paar dagen later was er een feestje hier bij mijn ouders. Nadat ik over het huis had verteld, zei mijn stiefzus dat ze een week daarvoor in een uitzending van Tros Opgelicht iemand had gehoord die ook 1 cent moest overmaken naar een rekening en dat die een paar maanden later te horen kreeg 60.000 euro in het rood te staan. Iemand anders had een rekening op haar naam geopend en door het overboeken van die cent was de rekening geactiveerd. Vervolgens had de oplichter leningen op de naam van het slachtoffer afgesloten en op de rekening laten storten, die hij dus beheerde.

Het feestje was op een zondag, alles was dicht. Ik moest mijn rekening stopzetten, maar kon niet zo heel veel doen. ’s Ochtends belde ik direct met de bank en die zei dat de rekening waar ik de cent op had gestort inderdaad op mijn naam stond.

De eerste reactie van de bank was: het is niet zo makkelijk als bij Opgelicht werd verteld. Nou, binnen anderhalve week heeft hij toch echt een rekening kunnen openen op mijn naam.

De bank kon de rekening wel blokkeren, maar niet verwijderen. Daarvoor was een aangifte bij de politie nodig. Dat heb ik meteen gedaan en toen kon de rekening verwijderd worden. Speurders.nl heeft deze en twee andere advertenties van hem ook direct van hun site gehaald.

Uiteindelijk is er geen geld op mijn naam geleend. Ik ben er goed vanaf gekomen. Misschien komt dat wel doordat ik vijf jaar in de schuldsanering heb gezeten en bij Bureau Kredietregistratie stond ingeschreven. Misschien heeft hij wel een aanvraag gedaan bij een kredietverstrekker en heeft die gezegd dat het niet kon omdat ik een BKR-registratie heb, Ik weet het niet, de bank wil mij niets meer vertellen. Ook van de politie heb ik niets meer gehoord.

Hij heeft nog steeds mijn documenten. Ik heb al mijn wachtwoorden aangepast, ook op mijn andere bankaccount. Maar er spoken heel rare dingen door je hoofd. Misschien luistert hij mij ook wel af? Dat is een rotgevoel.

Achteraf zag ik dat hetzelfde huis met dezelfde foto’s ook bij een makelaar werd aangeboden. De huurprijs was alleen het dubbele. Hij heeft die foto’s dus gewoon van de site van die makelaar gekopieerd en geplakt.

Waarschijnlijk gaat hij daar nu gewoon mee door, maar dan onder een andere naam. En als je dan net zo naïef bent als ik ben geweest, dan kun je flink de pineut zijn. Ik kwam er toevallig achter door het verhaal van mijn stiefzus, maar hoeveel anderen komen er pas maanden later achter? En krijgen dan bij wijze van spreken te horen dat ze een schuld hebben van 60.000 euro?

Kort geleden heb ik een nieuwe woning gevonden, gek genoeg op dezelfde manier, via Marktplaats. Ik was in het begin erg huiverig, maar ben er wel anders ingestapt dit keer. Gelukkig heb ik gewoon de sleutels van het huis ontvangen en ik ben nu bijna klaar met klussen. Binnenkort trek ik erin.’

Lees ook: Gratis af te halen bij Marktplaats: persoonsgegevens van derden Wie zijn gegevens opvraagt bij Marktplaats, krijgt niet alleen inzage in de eigen transacties, maar ook in de persoonsgegevens van derden. Gastauteur Douwe Schmidt kreeg van 32 gebruikers zomaar het IP-adres toegestuurd en van 14 het mobiele telefoonnummer. Dat is in strijd met de privacyvoorwaarden van de site zelf en waarschijnlijk ook met de wet. En het blijkt geen incident, maar een structureel probleem bij de grootste koopjesmarkt van Nederland. Lees hier het verhaal over Marktplaats terug Zo kies je een veilig wachtwoord Het liefst gebruiken wij voor onze e-mailaccounts en digitale profielen gemakkelijk te onthouden wachtwoorden als ‘123456’ of de naam van onze poes. Niet doen. Want dat brengt nogal wat risico’s met zich mee. Stagiaire Mayke Blok zocht uit hoe je wél een veilig wachtwoord kunt kiezen. Lees hier de handleiding voor veilige wachtwoorden terug