De nacht dat Duitsland van Italië verloor

In de kleine uurtjes van 29 juni 2012 buigt bondskanselier Angela Merkel het hoofd. Enkele uren eerder heeft Italië de halve finale van het EK voetbal met 2-1 gewonnen van Duitsland. Terwijl de Europese regeringsleiders op de vijfde etage van het Justus Lipsius-gebouw in Brussel koortsachtig overlegden over de aanpak van de financiële crisis, keken journalisten in de persbar naar de voetbalwedstrijd.

Bij de Italiaanse goals klonk luid gejuich. Bij het Duitse doelpunt bleef het nagenoeg stil. Het is symbolisch voor de top. Want Merkel, die tot dan toe als ‘Madame Non’ gold, moet ermee akkoord gaan dat er centraal toezicht op alle banken in de eurozone zal komen en een gemeenschappelijk reddingsfonds. De Franse president François Hollande heeft een bondje gesmeed met de Spaanse en Italiaanse premiers Mariano Rajoy en Mario Monti. Merkel voelt zich gedwongen te zwichten voor de zorgvuldig voorbereide druk van het drietal. Een historisch moment. De besluiten op de top van 28 en 29 juni 2012 betekenen de grootste overdracht van nationale bevoegdheden naar de Europese Unie.

Deze lezing van de geschiedenis tekenen de Duitse Brussel-correspondenten Cerstin Gammelin en Raimund Löw op in hun recentelijk verschenen boek ‘Europas Strippenzieher. Wer in Brüssel wirklich regiert’. Het is een enerverend verhaal, want het ontkracht het beeld dat Merkel de grote bazin en Hollande de grote sukkel van Europa is.

Fascinerend is het ook om deze versie van de gebeurtenissen te vergelijken met hoe Herman Van Rompuy de feiten presenteert in zijn boek ‘Europa in de storm‘. In zijn weergave is de basis voor het akkoord al gelegd in een vijf weken voor de top door zijn medewerkers geschreven rapport.

Dat Hollande, Rajoy en Monti slim samenspeelden, vermeldt hij niet. En hij geeft zichzelf een schouderklopje door te vertellen dat de voorzitter van de Europese Centrale Bank Mario Draghi de volgende ochtend zijn kantoor binnenstapte en zei: ‘Herman, besef je wel wat jullie afgelopen nacht hebben bereikt? Dit is de game changer die we nodig hebben.’ Succes heeft vele vaders.