Burgerinspraak over klimaatbeleid komt dichterbij (en dat is goed nieuws)

Afgelopen donderdag werden de honderd meest spraakmakende en invloedrijke duurzame burgerinitiatieven van 2020 geëerd in De Duurzame 100, een jaarlijkse ranglijst van dagblad Trouw.

ABP Fossielvrij, de organisatie die onvermoeibaar strijdt voor duurzame pensioenen, eindigde terecht op nummer één. Tien plekken daaronder staat Bureau Burgerberaad, een initiatief waar ik het afgelopen jaar zelf bij betrokken was.

In deze notitie wil ik je kort bijpraten over wat Bureau Burgerberaad het afgelopen jaar deed, en waarom ikzelf na een enerverend jaar niet meer direct bij het initiatief betrokken ben.

Bureau Burgerberaad is een initiatief van vrijwilligers die zich inzetten voor meer burgerinspraak in het duurzaamheidsbeleid. Het begon in de zomer van 2020, toen Roebyem Anders (sociaal ondernemer), Matthea de Jong (Tolhuistuin, Warming Up), Ellen Maassen (initiatiefnemer G1000 Landbouw), Mirjam de Pagter (G1000), Eva Rovers (schrijver) en ik elkaar vonden in onze gemeenschappelijke zorgen over de klimaatcrisis én in de gedeelde opvatting dat ‘gewone mensen’ de sleutel kunnen zijn voor toereikend beleid.

We kwamen sindsdien eens per week samen om het idee van een burgerberaad over het klimaat op de agenda te krijgen.

Het afgelopen jaar heeft Bureau Burgerberaad tal van Kamerleden gesproken, opinie- en achtergrondartikelen geschreven, opgetreden op de radio en tijdens debatavonden, een webinar georganiseerd voor politici en beleidsmakers, een manifest en een petitie gelanceerd (samen met De Transitiemotor en Extinction Rebellion), en deelgenomen aan een klankbordgroep van de commissie-Brenninkmeijer, die een belangrijk rapport publiceerde over de mogelijkheden van burgerberaden in Nederland.

Al met al wisten we het burgerberaad ‘hoog op de politieke agenda te krijgen, bij Rijk en gemeenten’, aldus de jury van De Duurzame 100.

Na een jaar van agenderen, gaat Bureau Burgerberaad nu een nieuwe fase in. Was het eerst een initiatief van vrijwilligers; nu wordt het een stichting met een bestuur, eigen doelen en misschien wel financiers. Nu de kans toeneemt dat er daadwerkelijk een burgerberaad komt, verandert de rol van Bureau Burgerberaad ook – het initiatief wil niet alleen meer agenderen, maar ook meepraten over hoe zo’n nationaal burgerberaad vorm krijgt.

Ik juich deze nieuwe fase en professionalisering toe, maar geloof ook dat ik daarin geen rol meer kan spelen en heb daarom per 1 september mijn (vrijwilligers)werk voor Bureau Burgerberaad gestopt. Mijn voornaamste taak als journalist is te beschrijven wat er tijdens een burgerberaad gebeurt, niet daarover mee te denken.

Ik blijf dus over burgerzeggenschap schrijven en ik blijf er groot voorstander van (tenzij uit de praktijk blijkt dat het klimaat er niet mee geholpen is). Het was ontzettend leuk en leerzaam om betrokken te zijn bij een initiatief met andere burgers en te merken hoeveel je in korte tijd gedaan kunt krijgen als je de krachten bundelt.

Ik wens Bureau Burgerberaad heel veel succes. Ook wens ik het nieuwe oude kabinet de moed toe te besluiten tot de organisatie van een serieus burgerberaad over het klimaatbeleid: de inwoners van dit land zijn al te lang toeschouwer van de inertie van politiek Den Haag. Laat de burger nu een handje helpen.