Deze week: Vervuilende vrachtschepen, ontwerpen met afval en de negen ‘clusterfucks’ op onze planeet

Maaike Goslinga
Adjunct-hoofdredacteur

Elke week delen we een selectie van onze verhalen per mail en op de site, gekozen door een medewerker van De Correspondent. Deze week aan het woord: redactiechef Maaike Goslinga.

90 procent van de wereldhandel vindt tegenwoordig plaats per schip. Je tv? Komt uit een container. Je nieuwe sokken? Hebben dit jaar meer gereisd dan jij. Maar ook grondstoffen, zoals ruwe olie, steenkool of suiker, komen naar Nederland via het water.

Scheepvaart is, kortom, de bouwsteen van ons leven. Reden voor collega Maite Vermeulen en mij om in de sector te duiken. Hoe kan het bijvoorbeeld dat de ronkende motor van de wereldeconomie in geen klimaatplan voorkomt?

Waarom varen schepen nog steeds op En waarom zijn schepen alleen in het nieuws als – denk een megaschip dat een kanaal blokkeert? 

Ook spraken we de familie Verdonk, die het duurzaamste binnenvaartschip van Nederland bouwde. Hun schip is elf jaar later nog steeds een van de duurzaamste. Triest, vinden zij zelf. Ze zouden zo veel meer willen, maar

De lessen van familie Verdonk over waarom verduurzaming in de scheepvaart zo langzaam gaat zijn extra relevant in het licht van de klimaattop, die de afgelopen twee weken in Glasgow plaatsvond. Ook daar werden, helaas, nauwelijks stappen gezet.

Het was je misschien al opgevallen, maar we hebben bij De Correspondent geprobeerd om deze COP26 van context te voorzien. Niet door te kijken naar wie wat zei, of wie wel of niet aanwezig was, maar door onderwerpen op de kaart te zetten die direct raken aan de wereldwijde klimaatplannen.

Hieronder licht ik er een paar voor je uit.

Een selectie uit onze recente klimaatstukken:

De bouwstenen van onze leefomgeving, materialen zoals glas, beton en staal, verdienen meer aandacht. We kunnen niet zonder, en ze bepalen hoe onze toekomst eruitziet. 

Archeoloog Maikel Kuijpers vindt het hoog tijd dat we een serieuze discussie over glas voeren. Glas kan prima hergebruikt of geheel gerecycled worden. Maar er schuilt ook een paradox in het materiaal: hoe efficiënter we ermee omgaan, hoe meer we ervan consumeren. Is dat wenselijk?

De Deense journalist Thomas Hebsgaard deelt een andere kijk op materialen: hij interviewde zijn landgenoot, architect Anders Lendager, die alleen met afval ontwerpt.

Collega Nina Polak neemt het woord klimaatdepressie onder de loep. Wat is het? Volgens Nina is het nauwelijks een stoornis te noemen, en zou het best eens de norm kunnen worden. Een rationele reactie op dat wat om ons heen gebeurt.

Collega-eindredacteur Hans Pieter van Stein Callenfels vertaalde een geweldig essay van de Britse auteur George Monbiot over landbezit. Monbiots stelling: de grote problemen van de mensheid komen van het idee dat ‘land’ iets is dat je kunt bezitten.

Ik eindig met een artikel van correspondent Niet-menselijk leven Tamar Stelling. Zij laat zien dat klimaatoplossingen vaak meer kapot kunnen maken dan ons lief is. Maak kennis met de negen ‘clusterfucks’.

Toegegeven, het is wat zwaar op de maag allemaal. Maar ik hoop dat je er misschien iets anders van naar de wereld gaat kijken. Ben je toe aan wat moois, bekijk dit van fotograaf Natascha Libbert, die de onzichtbare containervaart een stuk dichterbij brengt.

Tot de volgende keer,

Maaike Goslinga

P.S. Ben je toch benieuwd naar het doel achter de COP26, beluister dan dit Goede gesprek van Lex Bohlmeijer met de