Deze week: Veganisme voor beginners (of: waarom een plantaardig dieet efficiënt is)

Jelmer Mommers
Correspondent Democratie & Klimaat

Hieronder vind je het beste van de week op De Correspondent. Maar eerst: Jelmer Mommers, correspondent Democratie & Klimaat, over zijn Grote gids voor de beginnende veganist.

Sinds de Russische invasie van Oekraïne heerst er paniek op de handelsmarkten voor graan. Oekraïne is een van de grootste graanproducenten van de wereld. Nu er daar door de oorlog minder of niet gezaaid wordt, maken velen zich zorgen over schaarste later dit jaar. De hoge prijzen zijn vooral problematisch voor landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika, die veel tarwe importeren.

Zoals de hoge gasprijs de noodzaak van een snelle energietransitie accentueert, zo zou de hoge graanprijs aanleiding moeten geven tot fundamentele herbezinning op ons voedselsysteem. Hoe hebben we dat nu georganiseerd en hoe kan dat beter?

Die vraag zat toevallig al vóór de escalatie van de oorlog in Oekraïne in mijn hoofd, omdat ik bezig was met een artikel over veganisme. Nu is dat ineens actueel. Want waar ik achter kwam: een volledig plantaardig dieet is veel efficiënter dan een dieet met dierlijke eiwitten erin. Granen die we nu aan dieren voeren, kunnen we deels ook zelf eten. Grond die we nu gebruiken voor veevoedergewassen, kunnen we ook gebruiken om voedsel voor mensen op te verbouwen.

Ongemak over de bio-industrie is, met andere woorden, allang niet meer de enige reden om minder dieren en meer planten te eten. In De grote gids voor de beginnende veganist die we deze week publiceerden, beschrijf ik waarom veganisme in opkomst is, en hoe je zelf mee kunt doen – zonder sociaal ongemak of ongezelligheid.

Een snellere opmars van veganisme in Nederland is geen oplossing voor Egyptenaren die door de oorlog hun brood niet meer kunnen betalen. Maar op termijn is het wel een hele smaakvolle manier om de wereld een beetje beter te maken.

Correctie 27 maart 2022: In een eerdere versie van deze nieuwsbrief stond dat ‘steeds meer mensen kiezen voor een plantaardig dieet’. Veganisme is in opkomst, maar er zijn te weinig data om met zekerheid te zeggen dat het aantal veganisten snel groeit. Dit is aangepast.


Verder deze week op De Correspondent:

Hoe organiseerden de vroegste mensen zich? Nog altijd weten we het niet precies. Maar recente onderzoeken tonen aan dat prehistorische samenlevingen veel flexibeler en veelzijdiger waren dan lang gedacht.

Dit verhaal komt uit het boek Het begin van alles van David Graeber en David Wengrow, dat op 31 maart verschijnt. Graeber overleed in 2020, kort nadat


Dat Rusland binnen de eigen grenzen nogal lhbti-onvriendelijk beleid voert, is bekend. Maar ook in de buitenlandpolitiek van het Kremlin spelen lhbti-rechten al jaren een cruciale rol. Oekraïne bewoog op dit thema steeds meer richting de EU. Correspondent Identiteit Valentijn De Hingh laat zien: lhbti-rechten staan midden in deze oorlog.


De oorlog in Oekraïne heeft het coalitieakkoord per direct achterhaald gemaakt. Wat nodig was bleef nodig, maar wat kan is onzeker geworden. De tijd van gratis geld raakt op. Deze keer moeten keuzes worden gemaakt.

Correspondent Politiek Marc Chavannes over de noodzaak van een regeerakkoord 2.0.


Ons hele leven lang produceren we afval, maar waar blijft het? Onder de grond stoppen is vaak de goedkoopste en meest voor de hand liggende optie. Maar uit het zicht betekent niet dat het afval wég is. Hoe zullen de archeologen van de toekomst kijken naar ons consumptie- en weggooigedrag?

Dat vraagt fotograaf Laura Van Severen zich af in dit visueel essay.