Beste,

Gedurende 95 procent van de geschiedenis van de mens was moord een vreemd idee. Grote delen van de geschiedenis leefden mensen vreedzaam samen. De meeste mensen deugen. Toch?

In aanloop naar de voetbalwedstrijd tussen Follow the Money en De Correspondent, die afgelopen vrijdag gespeeld werd, was er weinig van te merken.

Een dag voor de wedstrijd kreeg ik een doos bezorgd:

Pleisters, zakdoekjes, enkelbandage en een warm-koudkompres. Pure intimidatie. Dus waren de messen geslepen, toen Follow the Money en De Correspondent afgelopen vrijdag naar een voetbalveld in Amsterdam trokken om uit te maken: wie kan er wobben, wie kan er Robben?

Bij de wedstrijd zelf zal ik niet te lang stilstaan. Het gaat immers niet om de poppetjes, niet om het spel, maar om wat er op het spel staat.

En wat stond er eigenlijk op het spel, afgelopen vrijdagmiddag?

Wat je ziet als je durft uit te zoomen

Ik hoor je denken: wie heeft er gewonnen? Het is dé vraag die onze politieke debatten, ons televisie-entertainment en onze sport domineert.

Maar: het is de minst interessante vraag die je kunt stellen.

De vraag wie er gewonnen heeft, legt hét probleem van deze tijd bloot

Zo’n uitslag is scorebordjournalistiek. Wat zegt één zo’n uitslag over de kwaliteit van de teams? Er is één voetbalclub die dat bewijst. Eén voetbalclub in de Eredivisie die dit jaar maar 8 van z’n 34 wedstrijden wist te winnen, slechts 30 keer tot scoren kwam en die moest vrezen voor degradatie.

De naam? Sparta.

Maar wie durft uit te zoomen, ziet een heel ander verhaal.

Die ziet dat Sparta sinds de oprichting van de Eredivisie veel vaker kampioen van Nederland werd dan allerlei andere clubs die dit seizoen toevallig een keertje boven de Rotterdammers staan.

Sparta leert ons verder te kijken dan dat ene seizoen, of: die ene uitslag.

Bovendien: waarom wordt in een voetbaluitslag alleen het aantal doelpunten meegeteld? er wordt van alles niet in meegerekend. Wie had het meeste balbezit? We maakte de meeste hakbal-panna’s? Wie hielp de spelers met kramp? Wie zorgde er voor de limonade in de rust? En: wie leerde er het meest?

Reken je dat allemaal mee, kijk je voorbij de waan van de bal, dan krijg je een heel andere uitslag.

Waarom winnen geen verdienen is

De vraag wie er gewonnen heeft, legt hét probleem van deze tijd bloot: we staren ons blind op het resultaat.

In onze prestatiemaatschappij heeft ieder mens de plicht om te presteren en is succes een eigen verdienste. Wie wint heeft zijn succes aan zichzelf te danken, maar wie faalt heeft dat verlies dan ook aan zichzelf te wijten. We delen de samenleving op

Maar... is het wel rechtvaardig dat het team met de beste spelers wint?

Sommige mensen worden nu eenmaal geboren met aanleg om een goede voetballer te worden. Ze hebben genoeg vinkjes om dat talent tot bloei te laten komen. Ze hebben ouders met genoeg geld om extra voetbaltrainingen in te kopen. Winnen is iets anders dan Zou niet iedere wedstrijd in een gelijkspel moeten eindigen?

We zouden ons niet af moeten vragen wie er gewonnen heeft. We zouden een radicaal andere vraag moeten stellen: had iedereen het naar z’n zin?

Wie die vraag durft te stellen, zag die vrijdagmiddag 13 mei alleen maar winnaars.

Dacht ik. Maar toen gebeurde er iets wat mijn wereldbeeld volledig deed kantelen.

Hoe één wedstrijd mijn wereldbeeld kantelde

BREAKING NEWS. ‘DE CORRESPONDENT WINT VOETBALWEDSTRIJD VAN FOLLOW THE MONEY’.

En dat voelt superlekker. Het is een winst die niemand ons meer afpakt. De terechte winnaar. Meer dan verdiend. Winnaars schrijven de geschiedenis. Winnaars delen de samenleving op in winnaars en verliezers. Voor winnaars is de wereld een wedstrijd.

Voor de verliezers is er een doos met zakdoekjes.

Tot zover, met groet!

Johannes

PS Volgende keer weer een nieuwsbrief over onderwijs! Of gaat deze nieuwsbrief ook over onderwijs? Oud-Harvard-baas James Bryant Conant (1893-1978) zei ooit: ‘Alleen als het over sport gaat, denkt de gemiddelde Amerikaan helder na over aangeboren talent. Gaat het over studeren, dan verwachten ouders vaak dat de school en de universiteit een kreupele in een voetballer kunnen veranderen.’

PPS moest ik opnieuw heel hard om lachen.

Meer van mij lezen? Eens in de twee weken stuur ik een mailtje rond. Daarin houd ik je op de hoogte van mijn journalistieke zoektocht en deel ik mijn nieuwe artikelen. Schrijf je hier in!