Deze week: Hoe een klein pamflet geschiedenis schreef

In het afgelopen jaar ben ik gefascineerd geraakt door een simpele vraag: wat betekent het om aan de ‘goede kant’ van de geschiedenis te staan? Voor ons is het makkelijk om terug te kijken op de misdaden van vroeger, van de heksenverbrandingen tot de slavernij, en ons te verbazen over hoe ‘barbaars’ mensen toen waren. 

Maar wat zullen de historici van de toekomst zeggen over ons? En misschien nog wel belangrijker: wat kunnen we leren van de mensen die al vroeg aan de goede kant van de geschiedenis stonden, zoals de abolitionisten die streden tegen de slavernij, en de suffragettes die vochten voor het vrouwenkiesrecht?

Ik ben begonnen aan een reeks verhalen over de belangrijkste abolitionisten. We hebben nog weleens de neiging om te kissebissen over de ‘juiste’ vorm van activisme, maar met deze serie wil ik laten zien dat er talloze rollen te spelen zijn in iedere beweging. 

Zo schreef ik al over Benjamin Lay , de gebochelde profeet met dwerggroei die kerkdiensten binnenrende om alle slavenhouders uit te schelden. Mijn verhaal van deze week gaat over Anthony Benezet, een vriend van Lay die zich juist heel zacht en bescheiden opstelde. Ik schreef ook over Granville Sharp (een tijdgenoot van Benezet) die helaas weinig voor elkaar kreeg, en van wiens mislukkingen we nog steeds veel kunnen leren. 

Uiteindelijk was er maar één echt succesvolle beweging tegen de slavernij. En het ongelofelijke is dat deze opbloeide in het hart van het grootste slavenrijk ter wereld: het Britse. Dit heeft historici tot een duizelingwekkende conclusie gebracht. Zonder de Britse beweging had het véél langer kunnen duren voordat de slavernij was verboden – als het überhaupt al was gebeurd. Had de geschiedenis een andere afslag genomen, dan zou de slavernij nog steeds een wijdverbreid fenomeen kunnen zijn.

Dus wat kunnen we leren van dat kleine groepje van activisten die in de achttiende eeuw aan de basis stond van het abolitionisme? Wat waren hun methodes en tactieken? Wat maakte ze succesvol? En als het waar is dat zo veel mensen, zo lang, zo blind waren voor zo’n groot onrecht als de slavernij, waar zijn wij vandaag dan nog blind voor? Wie zijn de Benjamin Lays, Granville Sharpes en Anthony Benezets van onze tijd?

Anthony Benezet schreef een pamflet, en daarmee geschiedenis. Boeken kunnen het wereldbeeld van lezers veranderen, in het klein en in het groot. Uitgever Milou Klein Lankhorst mikt met de boeken van De Correspondent op het groot. Onze journalistiek onafhankelijke boeken worden mede mogelijk gemaakt door onze boekenleden. Wil je helpen deze idealen na te streven én al onze boeken als eerste in huis hebben?

Wie arm is in Nederland, komt in een vissenkom terecht. Het systeem dat bedoeld is om mensen te helpen, zodat ze weer volwaardig mee kunnen doen in de maatschappij, zit volgens politicoloog Tim ‘S Jongers groei juist in de weg. Wat ze ook proberen – en hoe hard ze ook werken – het systeem houdt ze klein.

Waar het in de stikstofdiscussie weinig over gaat: het probleem van de kwaliteit van de Nederlandse landbouwgrond, die al jaren gestaag daalt. Dat verergert klimaatverandering, maakt boeren kwetsbaarder voor droogte en de landbouw minder rendabel. Volgens correspondent Voedsel Thomas Oudman kun je de oplossing vinden op een onverwachte plek: op het grasland bij veehouders.

Op Prinsjesdag vertelt het kabinet wat het in 2023 van plan is. De Tweede Kamer krijgt daarna de kans om de cijfers tegen het licht te houden. En vooral: om hoofd- en bijzaken te ontwarren. Correspondent Politiek Marc Chavannes over de noodzaak het nu eens te hebben over wat er écht toe doet.