Doemscrollen voor de toekomst (of hoe je de ware betekenis van klimaatverandering ervaart via een index van ellende 🥵)
Hoe vang je klimaatverandering in één beeld?
Je zou kunnen denken aan de vogels die al in mei uit de lucht vielen in India, uitgedroogd en oververhit.
Of aan de jonge gierzwaluwen in Andalusië die zich uit hun nesten in muren en daken wierpen omdat ze levend gebakken werden.
De krekels in de Provence die zwegen omdat het te broeierig was om te tjirpen.
Je kunt afgaan op de getuigenissen van Indiërs die dit voorjaar wekenlang met temperaturen van tegen de 50 graden moesten zien te leven, wat maar amper lukte. ‘Als de zon schijnt, voelt het alsof je lichaam in brand staat. Als we thuiskomen, voelen onze hoofden alsof ze zullen ontploffen.’
Je kunt je tot de statistieken wenden. Langste hittegolf uit de wereldgeschiedenis in China. Warmste zomer ooit in Europa. Twee keer zoveel hectare Europees bos afgebrand als gemiddeld.
Het probleem van al deze beelden is dat ze klimaatverandering niet helemaal vangen. Het is dit allemaal én meer. De schaal is gewoonweg niet te bevatten, en echt overzicht heeft niemand.
Vandaag verschijnt op De Correspondent een bijzondere publicatie die daar verandering in wil brengen. Het is een verzameling van 220 extreme weersgebeurtenissen van de afgelopen zomer. Met video’s van mensen die er zelf bij waren. Toegankelijk gemaakt via één interactieve wereldkaart.
Zo kun je zelf door de hevige gebeurtenissen van de afgelopen maanden heen swipen. Gaandeweg vormt zich een beeld dat... ik niet kan beschrijven, omdat je het alleen zelf kunt ervaren. Mijn hoop is dat deze publicatie je uit je individuele ervaring tilt en een veel groter geheel laat zien, waar je zelf onderdeel van bent.
Waarom deze index van ellende?
Waarom zou je al die nare gebeurtenissen opnieuw bezoeken? Omdat je alleen zo kunt ervaren hoe groot en ingrijpend het klimaatprobleem is, en omdat die ervaring een voorwaarde is voor verandering.
Nog steeds denken veel mensen dat klimaatverandering zich vooral in de toekomst gaat afspelen. Hete zomers zien ze als een voorteken van wat komen gaat, niet als symptoom van een crisis die allang begonnen is.
Maar de aanpak van klimaatverandering gaat niet alleen over het afwenden van een onwenselijke toekomst. Het gaat ook over het beperken van schade die we nu al zien.
Bij mij roept het herleven van de extremen van afgelopen zomer schrik en schaamte op. Schrik over de ontwrichting die overal op aarde wordt versterkt door de opwarming. En schaamte omdat ik dat op mijn telefoon rustig kan gadeslaan.
De publicatie van vandaag vraagt van jou als lezer een stevige bereidheid tot ‘doemscrollen’. Dat zou onverdedigbaar zijn, een laag soort voyeurisme, als je alleen maar keek en er verder niets mee te maken had, niets aan kon doen.
Maar dit gaat over ons. Met onze leefstijl en onze politiek dragen we bij aan de verergering van deze problemen. Dát moet veranderen, en die verandering begint bij een eerlijk beeld van wat klimaatverandering werkelijk betekent. Ervaar het zelf en laat me weten of en hoe het je verandert.
Tot de volgende,
Jelmer