Oud-Shell-topman Jeroen van der Veer zat Hij baalde van het feit dat Shellers steeds minder vaak uitgenodigd worden voor netwerkborrels. Het begon te voelen ‘alsof het erg is als je voor Shell werkt’.

De interviewers zeiden niet dat je dat nou eenmaal krijgt als je werkt voor een bedrijf dat midden in de klimaatcrisis zo’n waar huishoudens krom voor liggen en waar je goed aan verdiende

NRC interviewde Van der Veer naar aanleiding van zijn boek over leiderschap, Van A naar B. Ik bladerde het door en las dat Van der Veer in 2005, een jaar nadat hij de hoogste baas van het concern was geworden, een toespraak hield voor de vierhonderd managers uit de hoogste regionen van Shell. Hij presenteerde daar naar eigen zeggen ‘de basis voor succes’. Dat deed hij ‘aan de hand van een handgeschreven slide, waar vier kaders op stonden’:

Zou iemand een hand hebben opgestoken? 

‘Ehh… meneer Van der Veer? Die eerste twee overtuigingen? In welke van die twee moeten we nou geloven?’

Kun je zeggen dat je gelooft in de groei van olie en gas én dat CO2 een ‘issue’ is? 

En vind je CO2 echt een ‘issue’ als je – verderop, in de derde kolom – stelt dat je méér gaat investeren in onconventionele oliewinning en steenkool? Shell deed dat jarenlang, met desastreuze gevolgen voor milieu en klimaat.

Zo opereert het bedrijf al lang niet meer, is tegenwoordig het verhaal. Die teerzanden zijn verkocht en met steenkool doet het niets meer. En er is in 2022 meer dan ooit in de ‘groene’ bedrijfstak geïnvesteerd: zo’n

Shell is in Nederland het bedrijf ziet ons land als een proeftuin voor de wereldwijde overschakeling naar groene energie. En wat ook mooi is: alle beursgenoteerde oliebedrijven zijn

Maar om ze nou groen te noemen…

Toch gaat zo’n 90 procent van Shells investeringen nog altijd naar olie en gas. Hoeveel precies, dat houdt het concern Wat we wel weten: Shell besteedt meer dan twee keer zoveel aan het zoeken naar en ontginning van nieuwe olie- en gasreserves

En in weerwil van een recordwinst kiest Shell er niet voor nu door te stomen op het schone spoor. De investeringen in de groene tak van het concern blijven komend jaar gelijk.

Waarom? Omdat winst voor de olie- en gasgigant nog altijd het belangrijkste is. Shell, zo zei de financiële topman zal ervoor zorgen dat zijn investeringen gaan naar ‘die gebieden waar we zicht hebben op aantrekkelijke rendementen om onze aandeelhouders te kunnen belonen.’

Je kunt het een bedrijf niet kwalijk nemen dat het winst wil maken voor zijn aandeelhouders. Je kunt het ‘t niet kwalijk nemen dat het olie en gas levert aan een wereldeconomie die voor een aanzienlijk deel op olie en gas draait. Je kunt het de nieuwe topman ook niet kwalijk nemen te waarschuwen voor ‘ontmanteling van ons huidige energiesysteem,

Fair enough. Maar laat die groene praatjes dan achterwege. Al die abri’s die voorbijgangers telkens opnieuw inprenten dat Shell een vriend van de toekomst is: stop daar dan mee.

En zit niet te grienen over het feit dat oliemensen aan legitimiteit inboeten.

Shell gelooft dat olie en gas nodig zijn én het gelooft dat CO2 een ‘issue’ is. Deze tegenstrijdige overtuiging, bijna twintig jaar geleden op een slide gepend door de toenmalige topman, komt nog altijd tot uiting in het investeringsbeleid van het bedrijf: heel veel naar fossiel, een klein beetje naar groen, en de rest naar marketing en naar ‘compensatie’ van de uitstoot die het bedrijf nu mede veroorzaakt – compensatie die in de praktijk vaak

Er zijn zalen met vierhonderd mensen bij wie je daarmee wegkomt. Er zijn boeken waarin je daarover kunt opscheppen. Het is een heel goed teken dat de mensen uit die zalen, en de schrijvers van zulke boeken, niet meer worden uitgenodigd voor netwerkborrels.

Meer lezen?

Shells groene pr-praat is erger dan hypocriet. Het is verraad Waar het op neerkomt is dat Shell het een zegt en het tegenovergestelde doet. Maar Shells misleidende pr is zo effectief dat het steeds moeilijker wordt erdoorheen te prikken. Ga naar deze column Zo kwam Shell erachter dat klimaatverandering levensgevaarlijk is (en ondermijnde het alle serieuze oplossingen) Uit vertrouwelijke interne documenten blijkt dat Shell al meer dan dertig jaar zeer gedetailleerde kennis heeft over de gevaren van klimaatverandering. Ga naar deze reconstructie