Stel: je woont op een tijdbom, die vroeg of laat gaat ontploffen

Wanneer precies weet je niet. Het kan vandaag zijn, of morgen. Over dertig jaar, of over honderd jaar. Maar ontploffen gaat ‘ie. Wat doe je?

Met deze vragen in mijn hoofd was ik afgelopen week, samen met fotograaf Pieter van den Boogert, in San Francisco. De stad ligt op een stukje aardoppervlak vol breuklijnen, waardoor de kans op een verwoestende aardbeving aanzienlijk is. In het kader van ons project over noodhulp vroegen wij ons af: hoe bereid je je voor als je weet dat een ramp vroeg of laat zal plaatsvinden in jouw stad?

We bezochten de crisiskamer van de gemeente San Francisco, de ontwikkelaars van een aardbevings-waarschuwingssysteem, bouwkundigen die de stad veiliger proberen te maken. Maar volgens de emergency planner van de gemeente is het grootste probleem dat de inwoners van de stad verwachten dat de grote instanties na een ramp op hun stoep zullen staan. ‘Dat ze zich de eerste dagen waarschijnlijk zelf moeten redden, omdat de wegen onbegaanbaar zijn, daar denken mensen niet over na’, zegt ze. Uiteindelijk is de crux van het verhaal dus: bereiden de inwoners zich zelf voor?

Het antwoord van Matt Cramer uit San Francisco is: uiteraard. In zijn tuinhuisje heeft hij in het klein wat elke noodhulporganisatie in het groot heeft: een opslag vol tenten, dekens, zeilen, voedsel, water, generatoren, eerste hulp, etc. Toch heeft lang niet iedereen in San Francisco zo’n opslag. Het lokale Rode Kruis schat dat zo’n 10 procent van de mensen in het gebied rond San Francisco voorbereid is op een grote aardbeving.

Begin augustus bezoeken we voor dit verhaal ook Kathmandu, de hoofdstad van Nepal. Ook deze stad ligt bovenop een breuklijn. En ook in deze stad treft men voorbereidingen. Wat zijn de verschillen, de overeenkomsten, en vooral de knelpunten? En hoe krijg je financiering voor een ramp die nog niet heeft plaatsgevonden?

Als jullie nog speciefieke vragen hebben, dan neem ik die graag mee op onderzoek.