Franse revoluties komen en gaan. Toen Jacques Chirac in 1995, zoals Emmanuel Macron nu, probeerde de pensioenleeftijd te verhogen, lag het land na maanden van stakingen en protestmarsen. De straten stoomden van verontwaardiging.

Hoewel Parijs in die tijd nog niet zo bezig was met fietspaden, was ik blij dat ik m’n Nederlandse fiets had meeverhuisd. Het verkeer stond muurvast op alle boulevards en tot in de kleinste straten, maar ik kon tussen de dampende auto’s snel naar stakingsbijeenkomsten toe om verslag te doen van de massale colère over de aantasting van verworven rechten.

In Frankrijk ontvlamt iedere maatregel die het leven raakt van de werkenden dezelfde sociale veenbrand. Zoals de verhoging van de accijns op benzine in 2018 leidde tot langdurige en En nu weer, bij de (dankzij bijzondere bevoegdheden doorgedrukte) pensioenwet van Macron Ongelijkheidseconoom Piketty is niet voor niets een Fransman.

Macrons favoriete Parijse restaurant La Rotonde, waar hij in 2019 premier Rutte uit eten nam, moest dezer dagen boeten voor de pensioeningreep en Beide regeringsleiders zijn hun binnenlands-politieke gevoel voor de juiste afslag al een tijdje kwijt. Voor beiden is het buitenland steeds meer een veiliger bestemming geworden.

De Franse president lijkt samen met zijn Nederlandse collega een vorm van vriendschap te hebben gesloten die verplichtingen overstijgt. Ze zijn generatiegenoten en liberalen, maar komen verder van verschillende planeten.

Meer dan alleen vriendschap

Macron had al bij zijn inauguratie grootse idealen voor een autonoom Europa, waarin Frankrijk – weliswaar als een gekrompen wereldmacht – de toon aangaf.

Dat was 23 jaar geleden, de Het waren de dagen dat Frankrijk klaagde over Nederland als Toch begonnen de twee landen toen al naar elkaar toe te groeien.

Macron is bang dat de Amerikaanse steun aan Oekraïne de Europese afhankelijkheid van de VS alleen maar vergroot

In Macrons ogen bevestigt de Russische inval in Oekraïne zijn overtuiging dat Europa snel meer op eigen benen moet komen te staan. Economisch en qua veiligheid. Dan gaat het bijvoorbeeld om innovatie, wetenschap, maakindustrie en defensiesamenwerking. Hij is bang dat de doorslaggevende Amerikaanse steun aan Oekraïne de Europese afhankelijkheid van de Verenigde Staten alleen maar vergroot.

De Trumpperiode in de VS, het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU en de Russische oorlog tegen Oekraïne en de constante Franse diplomatieke lijn bevestigd dat een trotse natie (en ook een trotse EU) zichzelf moet kunnen verdedigen. De Franse defensiebegroting is minder uitgekleed dan die van de meeste buurlanden, en is na de Russische inval Macron, die de NAVO in 2019 nog is nu warm pleitbezorger van een sterke ‘Europese component’ binnen de NAVO.

Frankrijk is het enige EU-lid met een kernwapen en een vaste zetel in de Veiligheidsraad. Het heeft het na China en de Verenigde Staten. Macron vertegenwoordigt dat het land bij het Westen hoort, maar tegelijkertijd een onafhankelijke positie inneemt tussen de grootmachten.

Die onafhankelijke houding is onverminderd actueel. is voor de Fransen het sleutelbegrip dat zij de EU ook toewensen. Op het gebied van energie koos Frankrijk om die reden vroeg voor kernenergie – hoewel die juist nu door gebrekkig onderhoud terwijl eigen stroom acuut nodig is.

Nederland op zoek naar partners

Het vertrek van de Britten uit de EU lijkt een directer verlies voor Nederland dan voor Frankrijk. Den Haag kon altijd op het Verenigd Koninkrijk rekenen om trans-Atlantische en marktoplossingen te verkiezen boven gemeenschappelijk Europees beleid. Na het wegvallen van die brede schouder moest Nederland een nieuwe plaats zoeken binnen de Europese familie.

Als minister van Financiën zocht Wopke Hoekstra nieuwe bondgenoten in de Hanzecoalitie met Scandinavische en Baltische staten, soms Oostenrijk – even zuinige, strenge landen als het gaat om EU-noodfondsen gevuld met samen geleend geld. Het was prettig om het vaak eens te zijn, maar leverde te weinig stemmen op om een deuk in het pakje Brusselse boter te slaan. tamelijk hoorbaar tegen het eerste grote EU covid-steunpakket gefinancierd met euro-obligaties. Italië en Spanje werden

Die toon is vervangen door een streven naar samenwerking, al blijft Nederland Frankrijk ziet desondanks ruimte voor nauwere industriepolitieke samenwerking. De coronapandemie en de Oekraïneoorlog hebben Nederland minder afkerig gemaakt van grootschalige staatsinmenging om de economie op de been te houden, en het klimaat te redden. Mark Rutte heeft de laatste maanden de banden aangehaald met zowel Italië als Spanje, hij heeft het halve Duitse kabinet op bezoek gehad en nu is Macron er met een busje ministers. Nadat ons halve kabinet vorig jaar in Parijs

Rutte maakte Nederland relevanter

Als je cynisch bent, kun je deze diplomatieke campagne opvatten als een uitgebreid sollicitatietraject voor na het Torentje. Mocht dat een bijkomend succesje zijn: het zij Rutte gegund – hij heeft er de Europese dienstjaren voor. Centraal staat dat de premier kans heeft gezien Nederland als grootste van de kleinere Europese landen relevanter te maken voor de belangrijkste EU-landen.

Macron zal zijn wereldvisie niet opeens veranderen onder invloed van het Haagse geopolitieke onder-18-talententeam, maar hij vindt het Al was het maar om in zijn soms moeizame gesprekken met Berlijn wat Haagse steun te genieten.

Terwijl Emmanuel Macron een bevlogen internationalist is, komt Mark Rutte van een binnenlands-politieke uitgangspositie die grote visies schuwt

Bovendien hoopt Macron Nederland mee te krijgen voor zijn campagne om op grote schaal te investeren in duurzame, innovatieve industrie. Als tegenhanger van het omvangrijke (en in wezen protectionistische) groene industrieplan van de Amerikaanse president Joe Biden. De Franse president wil tegelijk steun zoeken voor Frankrijks basisovertuiging dat een evenwichtskoers tussen de grootmachten het beste voor Europa is. Zeker nu.

Vandaar Macrons futiel gebleken bezoek aan die meterslange coronatafel van Poetin en zijn herhaalde pogingen tot gesprek sindsdien. Vandaar zijn bezoek aan Xi’s China vorige week en zijn herhaalde oproepen

Terwijl Emmanuel Macron een bevlogen internationalist is, komt Mark Rutte van een binnenlands-politieke uitgangspositie die grote visies schuwt en deze regelmatig, zeker in Europees verband, heeft gebagatelliseerd. Macron ziet het einde van de door de Verenigde Staten gedomineerde wereld en wil Europa meenemen in een hergroepering. Een derde mogendheid tussen de Amerikaanse en Chinese grootmachten, vol zelfvertrouwen in haar economische kracht.

Nederland: nieuwkomer op het geopolitieke toneel

Of Mark Rutte daar inmiddels ook zo over denkt, is niet zo duidelijk. Wel lijkt hij te beseffen (en te willen toegeven) dat Nederland het in zijn eentje niet redt. En dat schuilen achter de trans-Atlantische vrienden niet genoeg zekerheid biedt voor de komende decennia. Europa moet, want Europa is de enige optie.

Door een samenloop van omstandigheden in de Europese en wereldgeschiedenis kruisen de paden van Macron en Rutte. Het komt vaker voor dat op binnenlandse thema’s gekozen premiers en presidenten in hun nadagen meer succes en waardering oogsten in het buitenland. was zo’n regeringsleider. Voor gold min of meer hetzelfde.

Ondanks alle binnenlandse streken heeft Rutte de positie van Nederland in de Europese Unie gestaag versterkt. Een kabinetscrisis draagt daar niets nuttigs aan bij.

Het is niet aannemelijk dat een nieuwe minister-president zonder noemenswaardige Europese ervaring zomaar Ruttes plek aan de Europese tafel kan overnemen. Dienstjaren tellen. Laat hem maar werken aan die Europese rol van Nederland, zolang we ’m hebben. Iets meer vergezichten ter opvoeding van zijn landgenoten zouden niet misstaan.

Een paar jaar geleden zou je zeggen: misschien kan Mark Rutte zijn gast als tegenprestatie iets vertellen over bestuur in een overlegcultuur. Maar die aanbeveling gaat niet meer op. Beide heren staan op een rotonde met steeds harder langsrazend zwaar verkeer.

Meer lezen?

Wat bezwijkt het eerst: de stikstofplannen, het kabinet of het nazuilse bestel? De top van de coalitie kwam deze week herhaaldelijk bij elkaar. En besloot even niets te besluiten: eerst kijken wat de nieuwe BBB-provinciebesturen met de stikstofkwestie doen. Het CDA krijgt wat rouwruimte. De coalitie won tijd, maar de barometer blijft staan op storm. Politiek Dagboek over een politieke crisis in minstens drie lagen. Ga naar dit artikel Alleen als Macron naar afgehaakt Frankrijk luistert, kan hij Europa helpen Emmanuel Macron kan vijf jaar verder als president van Frankrijk. 42 procent van zijn kiezers steunde hem alleen maar om de extreemrechtse Marine Le Pen de pas af te snijden. Er is weinig nodig voor een terugkeer van de Gele Hesjes. Politiek dagboek over de kansen en uitdagingen van een slimste van de klas. Ga naar dit artikel