Gezocht: een beter internet
Een beter internet vind je niet in Silicon Valley – júíst niet in Silicon Valley – maar gewoon hier, in Nederland. Ik ben op zoek naar de interessantste mensen, ideeën en projecten die voorbij de technofix gaan.
In zijn podcastserie Reimagining the Internet, interviewde media-onderzoeker Ethan Zuckerman een paar weken geleden José van Dijck: ‘The Netherlands’ most important sociologist’, die het ‘Nederlandse publieke internet aan het bouwen is’. Ze spraken over PubHubs, Van Dijcks poging om samen met collega-hoogleraar Bart Jacobs een alternatief sociaal medium te bouwen. Niet op zijn Amerikaans, als een start-up, met venture capital en hoge winstambities, maar als een wetenschappelijk experiment, gefinancierd uit publieke middelen.
Eerder sprak Zuckerman een andere Nederlander: Geert-Jan Bogaerts van Public Spaces. Dat is een coalitie van omroepen, bibliotheken en onderwijsinstellingen, die een alternatief online ecosysteem wil bouwen ‘dat het publieke belang vertegenwoordigt en geen winstoogmerk heeft’ en minder afhankelijk is van Big Tech.
Het is duidelijk dat de Amerikaan Zuckerman – een grote naam in het internationale circuit der internetcritici – met bewondering luistert naar de verhalen van onze landgenoten. Wat voor ons vanzelfsprekend is – publieke informatievoorziening gefinancierd uit publieke middelen om publieke waarden te borgen – klinkt Amerikanen exotisch in de oren.
Wie maakt het internet fundamenteel beter?
Verrassend is het niet dat iemand die het internet wil reimaginen juist zijn oor te luister legt bij Van Dijck en Bogaerts: heruitvinden van het internet is precies wat zij proberen te doen, en dan dus niet op zijn Amerikaans, of op zijn Chinees, maar op zijn Nederlands.
Zij zijn niet de enige. Het bruist in Nederland van de boeiende projecten, ideeën en mensen die streven naar een beter internet. En dan niet een beetje beter – een beetje privacyvriendelijker, een beetje veiliger – maar fundamenteel beter.
Als correspondent Beter internet wil ik schrijven over deze Nederlandse projecten, ideeën en mensen, en daarbij kan ik jullie hulp gebruiken. Ik heb al een aantal mooie, concrete plannen, maar ik ben op zoek naar meer. Ken jij goede Nederlandse voorbeelden? Laat het me weten!
Overigens: ik realiseer mij dat een ‘beter internet’ nogal breed is en ook wat ongericht. Want: wat is ‘beter’? En ook: wat is ‘internet’ en wat is ‘internet’ niet? Maar ik laat het bewust zo open omdat ik benieuwd ben waar jullie mee komen.
Toch zijn er een aantal voorwaarden.
- Wat ik zoek zijn mensen of projecten die:
werken aan of denken over alternatieven voor de dominante online modellen; - met oplossingen komen vanuit een gedegen en overtuigende probleemanalyse;
- de politieke economie van het internet als uitgangspunt nemen voor hun alternatieven.
- Wat ik niet zoek:
Technofixes: puur technologische initiatieven of projecten; - (Puur) commerciële toepassingen voor de consumentenmarkt;
- Een teveel aan modewoorden als ‘crypto’, ‘blockchain’, de ‘metaverse’, et cetera.
Je kunt hieronder reageren of mij mailen op maurits@decorrespondent.nl.