Conclusie 1: de VN bestaan niet

We zitten bij een zomercursus van de Verenigde Naties, over de Verenigde Naties, voor mensen die werken in en om de Verenigde Naties, en een van de meest gehoorde opmerkingen is: ‘De Verenigde Naties bestaan niet.’ Vreemd maar waar.

Zowel sprekers als deelnemers benadrukken het keer op keer: er wordt uit gewoonte gesproken over een eenheid. Eén organisatie, met één visie. Maar in de praktijk is het elke VN-organisatie voor zich. En dat blijkt niet zonder praktische bezwaren.

‘We stappen op elkaars tenen,’ ‘we vechten om budget’, ‘we worden aangemoedigd om samen te werken, maar moeten vervolgens elk apart rapporten schrijven waarin we ons eigen succes aantonen.’

En dat terwijl de buitenwereld wel spreekt van één organisatie. Hoe vaak hoor je mensen in conflictgebieden niet roepen dat ‘de VN’ iets moeten doen? En hoe vaak gaat het in de media niet over een VN-rapport, of een vertegenwoordiger van de VN? Vorige week nog: ‘VN wil bestand over Gaza.’ Terwijl: als Ban Ki Moon iets wil, of als de Fransen een resolutie indienen, hoeft dat nog niet te gebeuren. Integendeel: de veelgebruikte veto’s van Rusland en China bewijzen dat.

‘Iedereen ziet de VN als één organisatie,’ merkt een deelnemer van de cursus op. ‘Behalve de mensen die werken voor de VN.’

Om warm te draaien wordt ‘s ochtends een spel gespeeld. De deelnemers moeten de juiste VN-organisatie raden bij de slogan op de powerpointpresentatie. Sommige zijn makkelijk genoeg (Fighting Hunger Worldwide? Goede antwoord: het World Food Program), maar andere zijn totaal onbekend bij elke deelnemer (Building peace in the minds of men and women? Goede antwoord: UNESCO). Er wordt om gelachen, maar de cursusleider eindigt serieus: ‘Als jullie elkaars slogans en dus elkaars visie niet eens begrijpen, hoe verwacht je dan te kunnen samenwerken?