In het dromerige The Boy and the Heron zijn fascistische parkieten de baas

In de nieuwste film van meesterverteller Hayao Miyazaki maken reuzenparkieten de dienst uit, en dat is nog maar een van de vele betoverende aspecten van The Boy and the Heron (2023) van Studio Ghibli.

Voor wie Miyazaki niet kent: deze 82-jarige kunstenaar staat bekend om zijn wonderschone animatiefilms. Een soort Disney, maar dan Japans, en, zo durf ik wel te stellen, een stuk volwassener. Miyazaki’s films zitten niet vol prinsessen en meezing-bangers. Het zijn poëtische vertellingen over kinderen die verantwoordelijkheid leren nemen in een volwassen wereld. Alles is met de hand getekend en vergezeld door melancholische pianomuziek. Geen detail is aan zijn aandacht ontsnapt. Miyazaki staat erom bekend mensenmassa’s een gezicht te geven, wolken beweging, en grassprieten leven. En dat begint allemaal met een potloodstreek.

De dromerige reis van The Boy and the Heron begint bij Mahito, een 12-jarige jongen wiens moeder omkomt bij een brand in de Tweede Wereldoorlog. Mahito’s vader hertrouwt en het nieuwe gezin verhuist naar een afgelegen plek. Terwijl Mahito nog steeds rouwt om zijn moeder en zich steeds meer terugtrekt, komt hij een brutale reiger tegen. Daar begint het avontuur.

Ik zal niet te veel verklappen. Behalve dat ik nog steeds moet bijkomen van wat ik heb gezien – en alles snappen deed ik zeker niet. The Boy and the Heron is een trein die langzaam op gang komt, maar die daarna rijdt, doordendert, je hebt eigenlijk geen idee waar naartoe. Maar man, wat is het uitzicht mooi.

Het is duidelijk dat Miyazaki zich niet zozeer laat leiden door een plot, als wel door een gevoel. Ook in deze film komen zijn favoriete motieven voorbij: familie, liefde, dood, natuur, menszijn, de verbeelding van een kind. En misschien wel het belangrijkste: de pijnlijke realisatie dat al wat mooi is ook verloren kan gaan. Dat is wat Miyazaki het beste kan: filmmaken met het hart.